حفاظت آنلاین از کودکان در دنیای مجازی
گروه دانش و فن|
تهدیدات در همه جا هستند و اینترنت جای پرخطری است که ممکن است برای کاربران کم سن و سال تهدیداتی جدی را در بر داشته باشد. همه ما به خوبی میدانیم که علاقه و وابستگی کودکان به تلفنهای هوشمند رو به افزایش است و این علاقه میتواند آنها را نسبت به بزرگسالان آسیب پذیرتر کند، شاید علت آن این باشد که در وب گردیهای آنها هیچ گونه نظارتی از جانب والدین نیست و آنها اغلب هرکجا و هر زمان که بخواهند میروند و هیچ گونه محدودیتی هم نخواهند داشت.
با توجه به بررسیهای انجام شده توسط لابراتوار کسپرسکی و B2B بینالملل، طی یک دوره 12 ماهه، 22 درصد کودکان تحت تاثیر حوادث سایبری قرار گرفتند. این تاثیرات منفی ناشی از مزاحمتهای سایبری و روبهرویی کودکان با سایتهای نامناسب بوده است.
در عصر کنونی استفاده از اینترنت و فضای سایبری جزو لاینفکی از زندگی روزمره همه افراد اعم از کودکان، نوجوانان، جوانان و بزرگسالان و حتی سالمندان به شمار میرود، براین اساس نمیتوان به هیچ عنوان این تکنولوژی را از افراد دور نگه داشت یا آنها را محدود کرد.
در مورد استفاده کودکان و نوجوانان از این تکنولوژی نیز نمیتوان آنها را محدود یا منع کرد اما میتوان از آنها در این دنیای پیچیده و گاه خشن و بیرحم، مراقبت کرد.
برخی از والدین بیآنکه بدانند این تکنولوژی چه آسیبهایی برای فرزندان آنها دارد، فرزندان خود را در استفاده از فضای سایبر به حال خود رها کرده و هیچ گونه کنترل و نظارتی ندارند؛ از آن سو، عدهیی از والدین محدودیت را به حدی رساندهاند که فرزندان آنها به صورت پنهانی و در جمع دوستان در فضای سایبر به جستوجو در این فضا پرداخته یا به حدی از این فضا دور هستند که هیچ گونه آشنایی با این تکنولوژی ندارد.
در این میان آن دسته از والدینی موفق هستند که به عنوان دوست در کنار فرزندان خود قرار گرفته و همراه هم در دنیای سایبر جستوجو میکنند.
آمارها نشان میدهد حدود 19میلیون کاربر اینترنت در کشور زیر 18 سال سن دارند، با رشد فناوری اطلاعات و گوشیهای هوشمند در 11ماه سال گذشته جرایم سایبری 63درصد افزایش یافته است این در حالی است که 43درصد جرایم در تلگرام اتفاق میافتد.
رشد جرایم اینترنتی نشان از افزایش تهدیدات سایبری برای کاربران فضای مجازی اعم از کودکان و نوجوانان دارد که لازمه کاهش این آمار و پیشگیری از وقوع جرایم سایبری، افزایش آگاهی عمومی و اطلاع از آسیبها و تهدیدات فضای سایبر خصوصا از سوی والدین است.
کسانی که با دنیای مجازی آشنا هستند، میدانند که دسترسی آسان به هرزه نگاریها و مطالب غیراخلاقی برای همگان ممکن است؛ به ویژه برای گروه سنی کودک و نوجوان که این مساله از مهمترین آسیبهای فضای مجازی است و خود به تنهایی میتواند زمینه ساز مشکلات عدیدهیی برای خود نوجوان و خانوادهاش شود.
برنامه ITU برای محافظت کودکان
محافظت آنلاین کودک برای ارتقای حفاظت از کودکان جهان در اینترنت ارائه شده است و پرسشنامه از کشورها نشان میدهد که هر کدام در چه وضعیتی از این محافظت قرار دارند و میزان استفاده کودکان از اینترنت چقدر است. محافظت برخط کودک برای ارتقای حفاظت از کودکان جهان در اینترنت توسط ITU به عنوان اتحادیه بینالمللی مخابرات ارائه شده است. در سال ۲۰۱۴ در کنفرانس WTDC (کنفرانس جهانی توسعه مخابرات) مساله ایجاد اعتماد و امنیت در استفاده از ICT با تمرکز خاص روی کودکان و جوانان مطرح شد. یکی از فعالیتهایی که در این حوزه باید انجام داد، تهیه یک نقشه راه برای COP (Child Online Protection) است.
از این رو ITU ابتدا پرسشنامهیی تنظیم کرد و به دولتها ارائه داد. این پرسشنامه در خصوص سیاستها و شیوههایی است که در آن کشورها با استفاده از فناوریها به کودکان و جوانان خدمات ارائه میشود در قالب دستورالعملهای سیاستگذاران برای محافظت بر خط کودکان در سال ۲۰۰۹ انتشار یافت.
اما در سال ۲۰۱۶ پاسخهای کشورهای اروپای شرقی مرکزی آن پرسشنامه دریافت و تحلیل شد. گزارش «مطالعات تطبیقی در توسعه خدمات فضای مجازی کودک و نوجوان»هم در این راستا توسط پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات تهیه شده است. این گزارش براساس پاسخهای دریافتشده از کشورها نشان میدهد که هر یک از این کشورها در چه وضعیتی از COP قرار دارند. انجمن OECD یک انجمن منحصربهفرد است که دولتها در ذیل آن برای اداره چالشهای اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی جهانی، با یکدیگر همکاری میکنند. این انجمن همچنین برای پاسخدهی به تحولات جدید و نگرانیهای مربوط به شرکتها، اقتصاد اطلاعات و چالشهای جمعیت، به دولت کمک میکند. این سازمان، محیطی فراهم میکند که دولتها میتوانند تجارب سیاسی را مقایسه کنند، به مشکلات مشترک پاسخ دهند، عملکردهای خوب را شناسایی و برای هماهنگی سیاستهای داخلی و بینالمللی، تلاش کنند.
کشورهای عضو OECD عبارتند از: استرالیا، اتریش، بلژیک، کانادا، شیلی، جمهوری چک، دانمارک، استونی، فنلاند، فرانسه، آلمان، یونان، مجارستان، ایسلند، ایرلند، ایتالیا، ژاپن، کره، لوکزامبورگ، مکزیک، هلند، نیوزیلند، نروژ، لهستان، پرتغال، جمهوری اسلواکی، اسلوونی، اسپانیا، سوئد، سویس، ترکیه، انگلستان و امریکا.
بر این اساس کودکان اغلب در خانه از اینترنت استفاده میکنند. ۸۴ درصد از کودکان در امریکا و ۶۷ درصد از کودکان در استرالیا، در خانه از اینترنت استفاده میکنند. در اتحادیه اروپا، ۶۵ درصد از افراد ۸ تا ۱۷ ساله، در خانه به اینترنت دسترسی دارند. کودکان بعداز خانه، در مدرسه و خانه دوستان از اینترنت استفاده میکنند. کودکان فعالیتهای آنلاین متفاوتی بسته به سن دارند. در سال ۲۰۰۷، سازمان تنظیم مقررات ارتباطات بریتانیا (OFCOM)، فهرستی از ۲۴ فعالیت آنلاین انجام شده توسط کودکان و طبقهبندیشده براساس محدوده سنی را ارائه داد.
بازی محبوبترین فعالیت کودکان ۸ تا ۱۱ ساله است، اما برای کودکان ۱۶ تا ساله، بازی در مرتبه چهارم محبوبیت قرار دارد. در واقع علاقهمندیهای کودکان ۱۶ تا ۱۷ ساله به ترتیب محبوبیت عبارتند از گشتوگذار در اینترنت، ارسال و دریافت ایمیل و جستوجو و دانلود اطلاعات برای مدرسه. همچنین در حالی که ۵۳ درصد از افراد ۱۶ تا ۱۷ ساله، از سایتهای شبکههای اجتماعی استفاده میکنند، تنها شش درصد از افراد ۸ تا ۱۱ ساله، از این سایتها استفاده میکنند.