پتانسیل پرواز بورس
گروه بورس هادی خسروی‌فر
در روزهای ابتدایی آبان ماه سال 96، موضوعاتی از قبیل زمان سررسید ارائه گزارش عملکرد 6 ماهه شرکت‌های بورسی، برگزاری بزرگ‌ترین گردهمایی در حوزه بورس، بانک و بیمه در جزیره کیش با رویکرد جذب سرمایه‌گذار خارجی در حالی که این رویداد همزمان با برپایی نمایشگاه مطبوعات در تهران بود، به‌عنوان سررشته کلام فعالان بازار سرمایه شناسایی شده است. به همین منظور «تعادل» برای بررسی موضوعات برجسته قابل بحث در میان فعالان با کارشناسان بازار سرمایه به گپ و گفت پرداخته که در ابتدا واکاویی برگزاری نمایشگاه کیش آمده است که در این باره علی‌رضا نصرتی‌فر مدیر تالار منطقه‌یی البرز درباره تاثیر نمایشگاه‌های پرهزینه برای جذب سرمایه خارجی به «تعادل» گفت: درخصوص تاثیر این نمایشگاه‌ها بر جذب سرمایه‌گذار خارجی نمی‌توان بدون مطالعه و بررسی اظهارنظر کرد و برای پاسخ به این سوال باید قبل و بعد از نمایشگاه‌ها کارگروهایی در این زمینه به ارائه گزارش بپردازند تا نتایج
قابل استناد به دست متولیان بازار و مدیران اقتصادی کشور برسد. مدیر تالار منطقه‌یی البرز معتقد است: در شرایط فعلی غیر از نمایشگاه راه و روشی برای معرفی و شناساندن بازار سرمایه ایران به سرمایه‌گذاران خارجی وجود ندارد و اگر این گردهمایی‌ها صورت نگیرد با چه مکانیسمی می‌توان در راستای معرفی بازار اقدام کرد. نصرتی‌فر به مولفه فرهنگ‌سازی، به‌خصوص آموزش فرهنگ سهامداری از سنین پایین و آن هم از مدارس تاکید دارد و پیشنهاد می‌کند که مدیران بازار سرمایه برای جذب سرمایه‌گذار داخلی و خارجی از کانال صدا و سیما به‌عنوان یک تریبون اثرگذار نگاه ویژه‌تری باید داشت چراکه با تبیین رشته‌هایی در دوره‌های قبل از دانشگاه می‌توان فرهنگ سهامداری را در نسل آینده کشور نهادینه کرد.
تاثیر ناچیز نمایشگاه
در همین حال محمدرضا آقاسمسار کارشناس بازار سرمایه، درباره تاثیر نمایشگاه کیش بر جذب سرمایه‌گذار داخلی و خارجی به «تعادل» گفت: این قبیل نمایشگاه‌ها می‌توانند به‌عنوان ویترین جذابی
در راستای جذب سرمایه‌گذار خارجی مطرح شوند و اگر بخواهیم بررسی دقیقی در این خصوص داشته باشیم به نظر نمی‌رسد که تاثیر زیادی در جذب سرمایه‌گذار در بازار سرمایه داشته باشد. آقاسمسار در پاسخ به این سوال که باتوجه به هزینه‌های هنگفت برگزاری نمایشگاه برای شرکت‌کنندگان و متولیان بازار سرمایه، این گردهمایی‌ها تا به حال نتیجه مطلوب را برای دست‌اندرکاران بازار به همراه داشته است یا خیر، بیان کرد: برگزاری این نمایشگاه‌ها و همایش‌ها زمانی می‌تواند تاثیر خود را آشکارا به متولیان بازار سرمایه و مدیران نشان دهد که زیرساخت‌های جذب سرمایه‌گذار خارجی و داخلی برای این امر مهیا باشد. به عبارت دیگر تا زمانی که قوانین و دستورالعمل‌های دست و پا گیر در کشور ما برای ورود و جذب سرمایه‌گذار خارجی وجود داشته باشد و ریسک‌های سیاسی و اقتصادی در کشور ما بدون معیار اندازه‌گیری باشد، پیگیری و برگزاری همایش‌ها و نمایشگاه‌ها برای جذب سرمایه‌گذار خارجی پروسه‌یی طولانی و تاحدودی بی‌نتیجه خواهد بود.
وی قوانین دست و پا گیر در افتتاح حساب بانکی و همچنین دستورالعمل‌هایی با زمان‌بری زیاد برای سرمایه‌گذاران خارجی در راستای دریافت کد سهامداری را به‌عنوان نمونه اعلام کرد و افزود: تا زمانی که چنین قوانینی وجود دارد و از طرفی نرخ ارز در داخل کشور برای متولیان اقتصادی فعال در ایران هم به‌عنوان مولفه‌یی مجهول برای تصمیم‌گیری لحاظ می‌شود، نمی‌توان انتظار داشت که از طریق ویترین‌های جذاب، سرمایه‌گذار خارجی برای فعالیت در بازار ایران ترغیب شوند. به گفته این کارشناس بازار سرمایه، تک‌نرخی شدن ارز به‌عنوان برجسته‌ترین زیرساخت برای جذب سرمایه‌گذار خارجی لحاظ می‌شود که دولتمردان و مدیران اقتصادی دولت دوازدهم باید هر چه سریع‌تر در این زمینه اقدامات و فعالیت‌هایی داشته باشند.
عملکرد مطلوب شرکت‌های صادراتی
در همین حال، طی روزهای ابتدایی آبان ماه غیر از نمایشگاه کیش، سررسید ارائه گزارش‌های عملکرد شرکت‌ها در 6 ماهه نخست به‌عنوان یکی از مولفه‌های موثر بر بازار سرمایه شناخته می‌شود. در این خصوص آقاسمسار کارشناس بازار سرمایه، درباره گزارش عملکرد 6 ماهه شرکت‌های بورسی که زمان ارسال و ارائه آن در پایان مهرماه به پایان رسیده است، معتقد است: گزارش عملکرد شرکت‌هایی که محصول صادراتی داشته‌اند و در 6 ماهه نخست امسال قیمت‌های محصولات‌شان در بازار جهانی روند افزایشی را تجربه کرده است، به‌عنوان برترین صنایع در این دوره گزارش لقب گرفته‌اند که می‌توان صنعت فولاد و پتروشیمی را به‌عنوان لیدر در این بخش شناسایی کرد.
این کارشناس بازار سرمایه به ادامه تاثیر کاهش نرخ بهره در بازار سرمایه باتوجه به مجوز انتشار 50هزار میلیارد تومان اوراق در بودجه 96 اشاره کرد و گفت: باتوجه به شواهد و عملکرد دولت در سال جاری این میزان اوراق در ماه‌های پایانی سال منتشر خواهد شد و برای تحقق این امر به‌طور حتم نقدینگی در ماه‌های پایانی سال از مراکز جذب و نگهداری نقدینگی سنتی کشور که همان بانک‌ها هستند، خارج شده و بانک‌ها که به‌طور سنتی در پایان سال به‌دنبال جذب نقدینگی هستند، به نظر می‌رسد در آن زمان باز هم نظارت‌هایی که در حال حاضر تن به اجرای آن داده‌اند را با روش‌هایی که در این سال‌ها خبره آن شده‌اند، دور خواهند زد و تعدیل نرخ بهره که در نظام بانکی امروز به نوعی نهادینه شده است با پیش‌بینی خروج نقدینگی برای خرید اوراق منتشر شده از طرف دولت در ماه‌های پایانی به‌عنوان چالش‌های پیش رو بازار پول و سرمایه شناسایی می‌شود.
فولاد و «آی‌تی» صنایع جذاب تا پایان سال
آقاسمسار درباره صنایع جذاب بازار سرمایه برای سرمایه‌گذاری تا پایان سال جاری پیش‌بینی می‌کند که صنعت آی‌تی و فولاد به‌عنوان لیدرهای بازار لقب بگیرند. این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این سوال که باتوجه به اظهارات مدیران بورس مبنی بر عرضه 10 شرکت دیگر تا پایان سال 96، بازار سهام توانایی استقبال از این عرضه‌ها را دارد؟ معتقد است: قد و قامت بازار سرمایه آن‌قدر‌ها هم بزرگ نیست که با عرضه‌های اولیه چالشی برای آن ایجاد شود البته شاید برخی برای خرید‌های جذاب در عرضه‌های اولیه بعضی سهم‌های پرپتانسیل را قربانی کنند ولی این موضوع به‌عنوان چالش شناسایی نمی‌شود بلکه
به نظر می‌رسد تنوع در صنایع و سهام قابل معامله در بازار سرمایه به‌عنوان مزیت‌های بورس خواهد بود.
تداوم وضعیت کنونی بازار سرمایه
در همین حال، سجاد آشتیانی کارشناس بازار سرمایه درخصوص پیش‌بینی آینده بازار سهام به «تعادل» گفت: در کوتاه‌مدت با انتشار گزارش‌های 6 ماهه شرکت‌ها و انتظاراتی که از مثبت بودن این گزارش‌ها می‌رود، می‌توان به تداوم وضعیت کنونی بازار سرمایه و همچنین رشد آرام شاخص بورس امیدوار بود؛ اما در بلندمدت ریسک‌های سیاسی ازجمله برجام و تداوم رکود یا رونق اقتصادی تعیین‌کننده سمت و سوی بازار سرمایه هستند.
وی درخصوص دلایل رشد شاخص بورس گفت: بهبود شرایط جهانی برخی کالاها به‌ویژه فلزات پایه، تعادل قیمت جهانی نفت و رشد آرام طلای سیاه و همچنین امیدواری‌ها نسبت به گزارش‌های 6 ماهه شرکت‌ها ازجمله دلایل رشد این روزهای شاخص بورس است.
آشتیانی درخصوص تاثیرپذیری معاملات بازار سهام از کاهش نرخ سود بانکی اذعان کرد: در حال حاضر بازار سرمایه سود بدون ریسک و تضمین شده‌یی بالاتر از بانک‌ها در مجموع نصیب سرمایه‌گذاران نمی‌کند که بتوان از کاهش نرخ سود بانکی به‌عنوان یکی از دلایل اصلی بهبود شرایط بورس و رشد شاخص یاد کرد.
وی ادامه داد: زمانی می‌توان ادعا کرد که کاهش نرخ سود بانکی موجب سرازیر شدن نقدینگی به تالار شیشه‌یی شده است که در وهله نخست بورس سود بیشتری را نصیب سرمایه‌گذاران کند و در وهله دوم نیز در پی کاهش نرخ سود بانکی، بهره تسهیلات ارائه شده به بنگاه‌ها و صنایع نیز کم شود و در پی آن با افت هزینه تمام شده تولیدات شرکت‌ها، بنگاه‌های تولیدی سودآور شوند و سهام آنها در بورس رشد و سود و منفعت را نصیب معامله‌گران کند.
