ترکیدن حباب ارز رمزنگاری شده
احسان شمشیری
خبرنگار گروه بانک و بیمه
پس از ۲روز حباب بیت کوین ترکید و قیمت آن را به کمتر از ۷هزار دلار در هر واحد کشاند. سرانجام براساس پیشبینیهای از قبل اعلام شده توسط کارشناسان بازار در مورد حباب به وجود آمده در قیمت بیت کوین و هشدار به سرمایهگذاران در مورد رشد کاذب ارزش این ارز رمزنگار، حباب آن ترکید. کوین دسک اعلام کرد: این درحالی است که طی ۴۸ساعت گذشته قیمت بیت کوین به بیش از ۷هزار و ۶۰۰ دلار هم برای نخستین بار از زمان عرضه آن به دنیای ارزهای مجازی رسیده بود در نهایت با ترکیدن حباب آن بیش از ۶۰۰ دلار سقوط کرد و در رقم کمتر از ۷هزار دلار در هر واحد قرار گرفت. شاخص قیمت بیت کوین دسک نشان میدهد که ظرف ۲۴ساعت گذشته بیش از ۴۰۰دلار از ارزش این ارز رمزنگار محبوب جهان کاسته شده و بیت کوین از اوج قیمت خود به ۶ هزار و ۹۴۸دلار و ۵۷ سنت در هر واحد فرود آمد و جدیدترین قیمت آن ۷هزار و ۱۹۵دلار گزارش شده است.
افت قیمت بیت کوین حدود ۵.۶ درصد اعلام شده و این روند نزولی بیت کوین در مقایسه با سیر افزایشی سایر ارزهای رمزنگار یک تضاد را نشان میدهد. برای مثال ارز رمزنگار Ethereum که دومین ارز بزرگ مجازی به لحاظ سرمایه بازار است از رشد تقریبا 2.5درصدی در ۴۸ساعت گذشته برخوردار شده است. بیت کوین که یک مفهوم اقتصادی پیچیده است و با توجه به عجایب زیادی که در دل خود دارد از سال ۲۰۰۸ که توسط فرد یا افرادی ناشناس در ژاپن راهاندازی شد تاکنون توانسته محبوبیت زیادی به دست آورد. بیت کوین که از دل اینترنت و کامپیوترهای بسیار قوی همچنین تمایل بسیاری از مردم برای روی آوردن به اشکال تازه تبادل پولی سر برآورده است، توانسته رشد زیادی کند تا جایی که ارزش این پول دیجیتال از ۳دلار در سال ۲۰۱۰ به حدود ۹۰۰دلار در سال ۲۰۱۷ رسیده است. یک بیت کوین برخلاف سایر پولها مصداق خارجی ندارد و پولی کاملا دیجیتالی و نخستین شبکه پرداخت نقطه به نقطه تمرکززدایی شده که توسط کاربرانش بدون هیچگونه اختیار مرکزی و با واسطهیی نیرومند شده است.
یکی از معادلات دنیای مالی که گوشهیی از آینده احتمالی پول را به نمایش گذاشته، بیت کوین (Bit|colin) است. تا به حال اسم بیت کوین به گوشتان خورده است؟ این مفهوم تا حدودی شبیه پول و تا حدودی هم شبیه یک حباب اقتصادی است. بیت کوین یکی از انواع پول دیجیتالی است که عملکرد آن مانند دیگر ارزها مثل دلار، یورو، پوند، ریال و هر ارزی است با این تفاوت که به جای پشتوانه دولتی از پشتوانه مردمی برخوردار است.
بارها شنیدهایم که جهان درحال کوچک شدن است و بسیاری از مسائل پا را از مرزها، قوانین و حتی رسوم یک کشور و ملت فراتر گذاشتهاند. در این میان بانکها و پول نیز مستثنا نیستند. اینکه دنیا به سمت مبادله الکترونیک و کاهش یافتن حجم مبادلات و خریدهای نقدی پیش میرود، آینده این صنعت را با سوال و تردید مواجه کرده است. میتوان با این پول خرید و فروش کرد هماکنون در بعضی کشورها مثل کانادا برای بیت کوین خودپرداز هم تعبیه شده است. تراکنشها در این شبکه پرداخت در یک لاگ عمومی به نام بلاک چین ذخیره میشوند. این شبکه پرداخت از واحد پولی خاص خودش که آن هم بیت کوین نامیده میشود، استفاده میکند. بنابراین بیت کوین یک از دیجیتال یا از مجازی یا پول الکترونیک یا از رمزنگاری شده است. یک اتاق شیشهیی بزرگ را در نظر بگیرید، داخل اتاق یک سری صندوقهای کوچک شیشهیی وجود دارد که میتوان داخل آنها را دید، این صندوقهای شیشهیی حساب بیت کوین افراد مختلف است. هر صندوق یک عدد منحصر به فرد دارد که بتوان با استفاده از آن به هر کسی که مایل باشید، آدرس صندوق خاصی را در اتاق بدهید. هر صندوق علاوه بر این عدد منحصر به فرد یک قفل و یک شکاف برای واریز پول دارد، میتوان از شکاف به داخل صندوق پول ریخت ولی نمیتوان بدون داشتن کلید از صندوق پول برداشت کرد.
بیت کوین که از دل اینترنت و کامپیوترهای بسیار قوی سر برآورده است، توانسته رشد زیادی کند تا جایی که ارزش این پول دیجیتال از ۳دلار در سال ۲۰۱۰ به حدود ۹۰دلار در سال ۲۰۱۷ رسیده است.
از آنجا که صندوقها شیشهیی هستند و میتوان موجودی داخل هر صندوقی را دید، فرض کنید که یک نفر میخواهد، مبلغی را از یک صندوق به صندوق دیگری واریز کند، ابتدا باید وارد اتاق شود و با کلیدی که دارد صندوق خودش را باز کند، مبلغ را بردارد و به صندوق دیگر بریزد. از آنجا که کل اتاق شیشهیی است پس همه افراد میتوانند شاهد این ماجرا باشند. به همین خاطر است که تمام تراکنشهای مالی بیت کوین قابل رویت هستند. این مساله باعث شده که هیچ گونه کلاهبرداری در واریز یا انتقال وجه نتواند شکل بگیرد. افراد میتوانند از آن، جهت ارسال به حساب دیگران یا دریافت پول از حساب آنها استفاده کنند. از بسیاری جهات بیت کوین همانند شبکههای پرداخت سنتی مانند کارت اعتباری و پراء مستر کارت یا پیپال است. یا همانند کارتهای شتاب در کشور ما و پرداختهای کارت به کارت یا پرداخت از طریق اینترنت بلک است. بیت کوین در ۲مساله اساسی با روشهای سنتی متفاوت است. اول اینکه بیت کوین هیچ مرکزیتی ندارد. شرکتها، موسسات یا بانکهایی که به دنبال کسب سود هستند شبکههایی مانند ویزا، مسترکارت، پیپال با شبکه شتاب یا شاپرک را مدیریت میکنند اما هیچ کسی مالک یا کنترلکننده شبکه بیت کوین نیست. بیت کوین یک ساختار فرد به فرد دارد که با صدها کامپیوتر در سراسر اینترنت با هم برای پردازش پرداختهای بیت کوین کلر میکنند. ساختار بدون مرکزیت بیت کوین به این معنی است که بیت کوین نخستین شبکه مالی کاملا باز دنیاست.
برای ایجاد یک سرویس مالی در سیستم بانکداری سنتی شما باید با یک بانک قرارداد ببندید و با قوانین دست و پا گیر و بسیار محدودکنندهیی روبهرو شوید. شبکه بیت کوین هیچ کدام از این محدودیتها را ندارد. افراد نیازی به هیچ مجوز یا همراهی جهت ایجاد یک شبکه مالی جدید بر پایه بیت کوین را ندارند. در یک سیستم مالی سنتی، پول جدید توسط یک بانک مرکزی تولید میشود۔ اما شبکه بیت کوپن یک بانک مرکزی ندارد۔ بنابراین، این سیستم به یک مکانیسم جایگزین برای تزریق پول در گردش نیاز دارد. طراح بیت کوین این مشکل را با یک روش هوشمندانه حل کرده است. همانطور که در بالا ذکر شد، هزاران کامپیوتر که در سراسر اینترنت پراکندهاند با هم کار میکنند تا تراکنشهای بیت کوین را پردازش کنند. این کامپیوترها استخراجکننده(Tinners) نامیده میشوند و فرآیند پردازش تراکنشهای بیت کوین، استخراج
(III inning) نامیده میشود. این نامگذاری به این خاطر است که به طور میانگین هر ۱۰دقیقه یکی از استخراجکنندهها یک رقابت محاسباتی را برنده شده و جایزه میگیرد.