راهکارهای اجرایی برای افزایش تولید بنگاهها و توقف خام فروشی
رییس کمیسیون صنعت اتاق تهران، آزادسازی اقتصادی و حذف رانت را به عنوان راهکار جلوگیری از خامفروشی مواد اولیه دانست و گفت: برخی صنایع بالادست به دلیل وجود امتیازات، به سمت صادرات تمایل دارند.
مهدی پورقاضی در گفتوگو با مهر با بیان اینکه یک راهحل مناسب برای جلوگیری از خام فروشی مواد اولیه و صادرات آن، عرضه در بورس کالا طبق ماده ۳۷ قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر است، گفت: اصل قضیه این است که عرضه مواد خام به گونهیی باشد که صنایع پایین دستی بتوانند با قیمت رقابتی حاکم بین عرضهکنندگان مواد اولیه خود را متناسب با قیمتهای جهانی تامین و اقدام به تولید کنند.
وی، آزادسازی اقتصادی و حذف رانت را به عنوان دیگر راهکارهای جلوگیری از خام فروشی مواد اولیه جهت تامین مواد اولیه مصرفی صنایع پایین دستی برشمرد و تاکید کرد: اگر اقتصاد به سمت آزادسازی حرکت کرده و قیمتها به صورت رقابتی تعیین شود، صنایع پایین دستی حوزه فلزی یا معدنی میتوانند راحتتر و با قیمتهای مناسبتر مواد اولیه مورد نیاز خود را تامین کنند و فعالان صنایع بالادستی نیز میتوانند ارزیابی کنند که آیا عرضه داخلی به صرفهتر است یا صادرات مواد خام. ضمن اینکه اجرای این ماده قانونی میتواند ارزش افزوده به مراتب بالاتری برای اقتصاد کشور به همراه داشته باشد و علاوه بر افزایش شفافیت، به حذف واسطهها و دلالان نیز منتهی گردد. پورقاضی، وجود برخی امتیازات در صنایع بالادستی را عامل عدم رعایت این ماده قانونی برای عرضه در بورس کالا دانست و گفت: در حال حاضر برخی صنایع بالادست به دلیل وجود این امتیازات و انگیزههای غیراقتصادی به سمت صادرات تمایل دارند. این شرایط ملزم میکند تا نظارت بیشتری روی آنها اعمال شود تا رانتهای موجود از بین رفته و بازارها به ثبات برسد. این عضو اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران، حرکت به سمت آزادسازی اقتصاد را برنامهیی بلندمدت جهت جلوگیری از خام فروشی مواد اولیه صنایع یاد کرد و افزود: اگر این هدف محقق گردد، صنایع بالادست در مییابند که صادرات به نفع آنهاست یا تامین نیاز بازار داخلی. به اعتقاد بنده، در مسیر رسیدن به اقتصاد باز، عرضه در بورس کالا میتواند همراه با اتخاذ سیاستهایی همچون لغو معافیتهای صادراتی مواد خام و در نظر گرفتن عوارض ناچیز برای صادرات به تسریع این امر کمک کند. پورقاضی با تاکید بر اینکه صنایع بالادستی در صادرات مواد خام در صنایع مختلف از رانت زیادی برخوردار بوده و انگیزه بخش خصوصی را ندارند، اظهار کرد: این سیاستهای صنایع بالادست است که مانع عرضه مواد خام اولیه صنایع پایین دست آنها در بازار میشوند؛ از این رو، باید آنها را ملزم به عرضه در بورس کالا و در فضای رقابتی کرد. بر اساس این گزارش، طبق ماده ۳۷ قانون رفع موانع تولید رقابتپذیر به دولت اجازه داده میشود برای فرآوری موادخام و تبدیل کالاهای با ارزش افزوده پایین داخلی و وارداتی به کالاهای با ارزش افزوده بالا از انواع مشوقهای لازم استفاده کند. وضع هر گونه عوارض بر صادرات کالاها و خدمات غیریارانهیی و مواد خام و کالاهای با ارزش افزوده پایین مازاد بر نیاز داخلی یا فاقد توجیه فنی و اقتصادی برای فرآوری در داخل با لحاظ حفظ درصدی از سهم بازار جهانی به تشخیص وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت ممنوع است.