ضرورت اجباری شدن بیمه حوادث طبیعی

عبدالناصر همتی

 رییس کل بیمه مرکزی

حادثه دردناک زلزله غرب کشور موجب همدردی و همراهی ملت بزرگ ایران شده و موجی از تالم و تاثر در ایران و سایر کشورها به وجود آورد. طبیعی است در روزهای اولیه حادثه همه مردم و نهادها و ارگان‌ها به امر امداد و نجات مشغول شدند و نیازهای اولیه زلزله‌زدگان را برآورد کردند ولی بعد از فرو نشستن تلاش‌های امداد و نجات، موضوع تامین مالی خسارت‌های ناشی از زلزله موضوع اصلی و مهم کشور خواهد بود.

 وام بلاعوض، وام کم بهره و کمک‌های مختلف نهادها مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد اما همه اینها می‌توانست با پوشش کافی بیمه‌یی به موقع تامین و پرداخت شود. حادثه زلزله کرمانشاه نه اولی است و نه آخری خواهد بود. تجربه دیگر کشورهای جهان را برای کمک گرفتن از نظام بیمه‌یی باید در دستورکار کشور قرار دهیم. در کنار مقاوم‌سازی ساختمان‌ها و نظارت دقیق بر ساخت و سازها برای رعایت استانداردهای ایمنی زلزله، ارائه بیمه‌نامه مستقل زلزله یک ضرورت است.

 لایحه صندوق بیمه حوادث طبیعی که توسط بیمه مرکزی پیشنهاد شده سال‌ها بین صنعت بیمه، دولت، مجلس و شورای نگهبان درحال رفت و برگشت است و تقریبا به نتیجه نهایی نزدیک شده و با یک هماهنگی دولت، مجلس و شورای نگهبان شکل‌گیری آن قابل انجام است. تاسیس این صندوق نظیر آنچه در ترکیه، ژاپن، امریکا و چند کشور زلزله‌خیر دیگر انجام گرفته است، انقلابی در بیمه زلزله کشورمان خواهد بود و مشارکت صنعت بیمه، دولت و مردم در ارائه پوشش بیمه‌یی اجباری و اختیاری را برای حوادث طبیعی فاجعه‌آمیز به بار خواهد آورد.

 درحال حاضر با توجه به وضعیت خرید بیمه اختیاری زلزله نمی‌توان انتظاری بیشتر از آنچه وجود دارد از پوشش‌های بیمه زلزله داشت. بیش از ۸۵ درصد واحدهای مسکونی بیمه آتش‌سوزی را به عنوان بیمه‌یی که در برگیرنده بیمه زلزله است، ندارند.

تجربه نشان داده در کشور ما اجباری کردن برخی از بیمه‌ها در توسعه و استفاده از آن نقش داشته است. بیمه‌های شخص ثالث، حوادث راننده، عمر کارکنان دولت، حوادث دانش‌آموزی و درمان ازجمله مواردی است که با نوعی از اجبار همراه بوده و در کشورمان رواج یافته است و در حال حاضر بیش از ۷۰درصد پرتفوی بیمه‌ها را در بر می‌گیرد. در قانون تشکیل صندوق بیمه حوادث طبیعی دو نوع بیمه پایه اجباری و تکمیلی اختیاری تعریف شده که شامل حوادث زلزله، سیل، توفان، صاعقه، سنگینی برف، رانش زمین، ریزش کوه و سونامی می‌شود. حق بیمه پایه و تعهد بیمه‌گر پایه-که صندوق خواهد بود- توسط شورای عالی بیمه تعیین می‌شود و سطح زیربنای واحد‌ها تاثیری در تعهد بیمه‌گر و حق بیمه پایه ندارد از این رو این واحدها می‌توانند بیمه تکمیلی حوادث طبیعی را نیز از شرکت‌های بیمه بازرگانی خریداری کنند.

 در این قانون نحوه اخذ پوشش اتکایی از بیمه مرکزی و بازار جهانی بیمه به وضوح مشخص شده است. ضمن تسلیت مجدد به خانواده‌های داغدار حادثه زلزله استان کرمانشاه و آرزوی سلامتی هر چه سریع‌تر مصدومان امیدوارم این آخرین تجربه زلزله بدون پوشش مناسب بیمه‌یی باشد. پوشش بیمه‌یی که هنگام وقوع زلزله پرداخت خسارت حقی خواهد بود برای بیمه‌گذاران و نه پرداخت کمک به آنها باشد.