همکاری ایران، روسیه و ترکیه برای صلح در منطقه
ایران| اجلاس سه‌جانبه روسای جمهور ایران، روسیه و ترکیه بعدازظهر دیروز به وقت محلی با حضور حسن روحانی، ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان در شهر سوچی روسیه آغاز شد. اجلاسی که براساس اعلام قبلی قرار است دورنمای همکاری‌های این سه کشور در گسترش چتر امنیتی سوریه را مشخص کند. روسای جمهور ایران و ترکیه در بدو ورود به محل برگزاری این نشست از سوی رییس‌جمهور روسیه مورد استقبال قرار گرفتند. روحانی، پوتین و اردوغان پس از گرفتن عکس یادگاری این نشست، در صدر هیات‌های عالی‌رتبه مقامات سه کشور، مذاکرات خود را آغاز کردند. این نشست سه‌جانبه با هدف بررسی روند و نتایج مذاکرات آستانه و آغاز فرآیندهای سیاسی داخلی در سوریه برگزار می‌شود.
همچنین در راستای موفقیت‌های به دست آمده در مبارزه با تروریسم تکفیری داعش در سوریه، بررسی گام‌های آتی برای ثبات بلندمدت اوضاع در این کشور، در این اجلاس مورد بحث و تبادل‌نظر سران ایران، روسیه و ترکیه قرار خواهد گرفت.
پیش از این نشست کارشناسان ارشد ایران، روسیه و ترکیه در تهران و نشست وزرای خارجه سه کشور در آنتالیای ترکیه برگزار شد که در آن ظریف وزیر امور خارجه ایران، مولود چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه و سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه با یکدیگر در ارتباط با چگونگی ادامه روند نشست‌های آستانه رایزنی و زمینه را برای برگزاری اجلاس سران سه کشور در ارتباط با این موضوع فراهم کردند.
رییس‌جمهوری ایران با تاکید بر ضرورت همکاری‌های منطقه‌یی در مبارزه با تروریسم بین‌المللی گفت: راهبرد ایران در منطقه پیرامونی‌اش براساس همکاری نه رقابت، هماهنگی نه تقابل، همراهی با اراده ملت‌ها نه پیروی از دولت‌های بیگانه و صلح‌طلبی نه جنگ‌افروزی بنا نهاده شده است.
به گزارش پاد، روحانی در این نشست گفت بحران سوریه از ابتدا با دخالت مستقیم خارجی، ازجمله از طریق استقرار، تجهیز و تسلیح و حمایت همه‌جانبه از جنگ‌طلبانی همراه بود که متعاقبا بدنه داعش و النصره را تشکیل داده و در جهت توسعه آتش تروریسم و افراط‌گرایی در آن دمیدند و همین خود به مهم‌ترین عامل طولانی شدن بحران تبدیل شد. خوشبختانه اکنون در شرایطی هستیم که پایه‌های داعش فرو ریخته و بقیه گروه‌های تروریستی نیز در سراشیبی فروپاشی قرار گرفته‌اند.
رییس‌جمهوری ایران با اشاره به این نکته که این پیروزی بی‌شک مرهون رشادت‌ها و فداکاری‌های مردم عراق و سوریه و داوطلبان، سربازان و جوانان دلیری است که دژهای اهریمنی تروریسم را در هم کوبیدند و شراره‌های شرارت را خاموش کردند، آنها پیشگامان جامعه جهانی در ستیز با بربریت نفرت‌انگیزی هستند که به تهدید تمدن بشری برخاسته بود، افزود: ضروری است تداوم مبارزه با تروریسم تا ریشه‌کنی آخرین هسته‌های تروریست‌های تکفیری در سوریه تداوم یافته و تمهیداتی مدنظر قرار گیرد تا مردم سوریه دیگر هیچ‌گاه تحت سلطه تروریسم و عملیات تروریستی قرار نگیرند.
او تاکید کرد که اگر ملت‌ها و کشورهای منطقه امروز باید درسی از بحران ساختگی سوریه بگیرند -درسی که متاسفانه میلیون‌ها سوری بی‌گناه بهای آن را با جان و مال خود پرداخته‌اند- این است که بدانند بعضی قدرت‌های مدعی مردمسالاری و حقوق بشر برای نیل به اهداف کوته‌بینانه سیاسی و اقتصادی خود در منطقه ما از هیچ اقدامی، حتی استفاده گسترده و ابزاری از تروریسم و خشونت، فروگذار نمی‌کنند. درسی که این قدرت‌ها نگرفته‌اند این است که آثار و تبعات حمایت از تروریسم و افراطی‌گری در یک منطقه محصور نمی‌ماند و در صورت عدم برخورد قاطع با تروریسم، اقصا نقاط جهان از این پدیده شوم در امان نخواهد بود.
رییس‌جمهوری اسلامی ایران همچنین گفت: اینک منطقه در آستانه شرایط جدیدی از خشونت افزایی قرار دارد و پرورندگان تروریسم با نگرانی و هراس از شکست داعش و انتقال افراطی‌گری خشن به داخل کشور خود می‌کوشند با بحران‌آفرینی و ابهام‌افزایی نسبت به تلاش‌های ثبات‌زای ایران، با اقدامات نیروهای مقاومت و ازجمله جمهوری اسلامی ایران مقابله نمایند. مردم سوریه در طول بیش از 6سال گذشته با تروریسم کور تکفیری که با حمایت وسیع مالی، تسلیحاتی و اطلاعاتی بیگانگان ابعاد گسترده ملی و فرا ملی یافته بود، مواجه بوده و در این مصاف نابرابر نیازمند حمایت دولت‌ها و ملت‌های دوست برای جلوگیری از سلطه تروریست‌ها و حامیان‌شان
بر سرزمین عربی و اسلامی خود بوده‌اند.
روحانی به یک حقیقت تاریخی اشاره کرد و اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران نخستین دولتی بود که به ندای ملت و دولت سوریه برای کمک به رویارویی با تروریست‌ها پاسخ مثبت داد و با دعوت دولت قانونی سوریه و با هدف مقابله و نابودی تروریست‌های تکفیری و جلوگیری از تکرار الگوی بی‌ثبات کردن کشورهای مسلمان با حملات خارجی و حمایت از آشوب داخلی، نظیر آنچه در افغانستان و عراق شروع شد، کمک‌های خود را به مردم سوریه برای بازگشت به زندگی همراه با کرامت و اعاده صلح و امنیت به کشورشان آغاز کرد. ایران پیش از این هم در افغانستان و عراق هر چه در توان داشت برای تامین امنیت و بازسازی این دو کشور و مبارزه با تروریسم انجام داده و در این کار با نمایندگان قانونی و دولت این کشورها همکاری کرده است. ما در مبارزه با تروریسم بین‌المللی جدی هستیم و آماده‌ایم در صورت درخواست دیگر کشورهای منطقه، به آنها نیز در این مسیر کمک کنیم.
به گفته روحانی، سیاست‌های ایران که حضور فعال در فرآیند آستانه یکی از جلوه‌های آن است، در نقطه مقابل تفرقه‌افکنان و آشوب‌طلبان است. راهبرد ایران در منطقه پیرامونی‌اش براساس همکاری نه رقابت، هماهنگی نه تقابل، همراهی با اراده ملت‌ها نه پیروی از دولت‌های بیگانه و صلح‌طلبی نه جنگ‌افروزی بنا نهاده شده است. وی افزود: من در اینجا اعلام می‌کنم که تمامی تلاش‌های جمهوری اسلامی ایران منطبق بر اصول و موازین بین‌المللی و منشور ملل متحد بوده و از طریق توسعه همکاری‌های مشروع غیرفرقه‌یی-غیرقومی و در جهت حمایت از منطقه باثبات سامان گرفته است. تعاملات ما در این اجلاس نیز نشان داد که چگونه سه کشور با تعامل و دوستی و همکاری، جرثومه فساد ترور و وحشت را از خاک سوریه برانداخته و سایه گسترده داعش را از این کشور زدودند و چشم‌انداز آینده روشنی را برای منطقه به تصویر کشیدند.
رییس‌جمهوری ایران همچنین گفت: اکنون که در آستانه برگزاری کنگره گفت‌وگوی سوری-سوری قرار داریم، لازم می‌دانم بر نکات زیر به‌عنوان راهکارهای اساسی در حل بحران سوریه تاکید نمایم:
1- جنگ با تروریسم هنوز پایان نیافته است. به هیچ‌وجه نباید پیروزی اخیر علیه داعش ما را از تداوم خطر تروریست‌های تکفیری در سوریه و منطقه غافل نماید. لذا ضروری است به مردم سوریه کمک کنیم تا با انسجام لازم تا شکست کامل تروریسم در کشور خود به مبارزه خود با این پدیده شوم ادامه دهند. در این مبارزه احترام به حاکمیت ملی سوریه غیرقابل خدشه است و اکنون هیچ بهانه‌یی برای حضور نظامی بیگانگان در خاک سوریه بدون توافق دولت مشروع آن کشور وجود ندارد.
2- بعد از سال‌ها مبارزه با تروریست‌ها و حامیان آنها، مردم سوریه در وضعیتی قرار دارند که با بهره‌گیری از شرایط جدید می‌توانند آینده خود که در آن آزادی‌های اساسی تضمین شده، تنوع قومی مورد احترام قرار گرفته و مردمسالاری تثبیت شود را بسازند. مردم سوریه به بیگانگان اجازه دخالت در امور داخلی خود را نمی‌دهند و با هر اقدامی که به تمامیت ارضی، حاکمیت ملی کامل؛ وحدت و استقلال آن کشور خدشه وارد کند، مقابله خواهند کرد.
3- نقش جامعه بین‌المللی در آینده سوریه باید معطوف به کمک به مردم این کشور در جهت دستیابی به ثبات؛ رفع آلام انسانی و بازسازی این کشور بوده و به‌دنبال مداخله یا تحمیل دیدگاه‌های خود بر مردم سوریه که بار اصلی مقابله با تروریسم تکفیری حمایت شده از خارج را با موفقیت به دوش کشیده‌اند، نباشند. در این مسیر اقدامات فراگیر انسان‌دوستانه بدون ملاحظات و دستور کار سیاسی و صرفا برای کاهش آلام مردم سوریه باید در صدر اولویت‌ها قرار گیرد. ایجاد محیط امن برای بازگشت داوطلبانه آوارگان و پناهندگان به موطن خود ضرورت فوری دیگری است که همکاری کشورها و سازمان‌های بین‌المللی را می‌طلبد. بازسازی سوریه و توسعه اقتصادی آن کشور نیازمند مشارکت فعال و همه‌جانبه جامعه جهانی با توجه ویژه به بازسازی زیرساخت‌های آسیب‌دیده و احیای ظرفیت‌های تولیدی سوریه از طریق مشارکت منطقه‌یی است.
