چالش تزریق یارانه دولتی به بخش صنعت
رضا پدیدار، رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران در مورد چالشهایی که در مسیر تزریق یارانه دولتی به بخش صنعت وجود دارد، گفت: نکته اول اینکه اعطای یارانه به صنعت براساس قانون هدفمندی یارانهها بوده و مقرر شد این امر باعث تقویت خط تولید یا به ایجاد توانمندی برای توسعه تولید در کشور منجر شود. از طرفی قیمت حاملهای انرژی افزایش پیدا کرده و کارخانجات با وجود متحمل شدن این امر شده یارانه را دریافت نکردهاند.
به گفته وی پرداخت یارانه برای کارخانجات که سنگ زیربنای تولید و اقتصاد کشور هستند، صورت نگرفت و از آن طرف شاهد اعطای آن به مردم هستیم. این امر چالشی را به وجود آورد و کماکان باعث تضعیف تولید شده و تولیدکنندگان را دچار بحرانی کرده که حاشیه سودشان را کم کرده است چون قیمت تمام شده بالا رفته و آنها در مقابل نتوانستهاند قیمتهایشان را به دلیل قرار گرفتن در یک رقابت بالا ببرند و همین قضیه باعث شکلگیری مشکل در روند تولید شده و اینک ما در بخش صنعتی کاهش تولید را داریم.
وی افزود: تصور میکنم دولت باید به قولی که داده عمل کند و راهکاری را برای برونرفت از این چالش و بحران بیندیشد. در این زمینه طرحها و اعتراضات زیادی توسط تشکلها و اتاق بازرگانی و برگزاری نشستهای تخصصی با معاون اول رییسجمهور و با کمیسیونهای تخصصی مجلس گذاشته شد و اشاره کردهایم که اگر به این موضوع توجه نکنید با توجه به تضعیف شدن تولید صنعتی درحال حاضر در کشور و از سویی با عدم قرار گرفتن وام و تسهیلات در حد نیاز در اختیار این بخش، بالا رفتن قیمت تمام شده خدمات و کالا آنها نمیتوانند، رقابت کنند و در نتیجه از بین میروند که این امر باعث وابستگی مجدد کشور به کالای وارداتی میشود.
نایبرییس فدراسیون صنعت نفت در مورد جایگاه فعلی بازار سهام در بحث حمایت از تولید گفت: هنوز بازار سهام در کشور نهادینه نشده است و به نظر من بازار سهام در ارائه اطلاعات تخصصی به مردم فقیر است و این امر باعث به وجود آمدن یک مشکل بزرگی شده که افراد نتوانند در ارتباط با ایجاد بستر توسعه اقتصادی برای خودشان یا توسعه تجاری کار کنند. پدیدار برای برون رفت از این بحران افزود: باید راهکاری برای ایجاد مشارکت عمومی در بازار بورس بگذاریم یعنی فعالان اقتصادی راهی ارائه دهند که حلقه اتصال مردم به بازار سرمایه و بورس برقرار شود. بطور مثال در کشورهای توسعه یافته نه تنها یک گروه خاص که بورس را میشناسند سهام را خریداری میکنند بلکه مردم عادی و افراد خانهدار و... سهم میخرند زیرا روحیه مشارکت در کشورشان وجود دارد. ما هم باید کاری کنیم که این امر در کشور تقویت شود و مردم در فعالیتهای اقتصادی خودشان را سهیم کنند که هم لذت ببرند و هم به منابع مالی کمک کنند چون به جای اینکه پول آنها در بازار سرمایه و بورس وارد شود و سهم شرکتها را بخرند وارد سفتهبازی یا ایجاد سپرده ثابت و... میشود که خودش رکود به وجود میآورد.
عضو هیات رییسه انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت در مورد نقش بورس کالا که آیا توانسته در تامین به موقع مواد اولیه تولید با قیمت مناسب و در اسرع مطلوب عمل کند، گفت: این امر هم یک مقدار انحصاری شده و سبد بورس کالا ناقص است. وقتی ما در حوزه سبد بورس انرژی و فرآوردههای نفتی و پتروشیمی وارد میشویم باید کامل باشد در صورتی که وقتی خریدار میخواهد کالای خودش را از بورس بخرد اولا سبد محصول ناقص است و در بخشهایی هم جنبه رقابتی وجود ندارد که بتوانند رقابت کنند و به نوعی جنبه تکلیفی دارد و تکلیف میکند که مثلا فرآورده نفتی هر لیتر چه قیمتی دارد و حاضر به پایین آمدن هم نیستند، این را نمیتوان بورس نامید.
وی ادامه داد: در ارتباط با بخشی از کالاها که توسط دولت تهیه میشود به آن نمیتوانیم بورس بگوییم بلکه میتوانیم نام بازار معاملات را به آن اطلاق کنیم. در بورس یک قیمت پایه میگذارند و قیمت پایین و بالای آن را هم میگویند و با هم در مورد قیمت صحبت میکنند که بتوانند محصول را به فروش برسانند ولی وقتی تولیدکننده که عمدتا شرکتهای دولتی وابسته به دولت و خصولتی هستند برای خودشان کف قیمت اعلام میکنند و حاضر به پایین آمدن هم نیستند دیگر به نظر من این بورس نیست و بازار معاملات کالاست.
رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی در مورد تاثیر سرمایهگذاری خارجی در تامین مالی تولید حال حاضر خاطرنشان کرد: به نظر میرسد ضریبش خیلی کم و بازار بورس ما فقیر است. بازار بورس ما باید یک اقتدار، قدرت، پول و گردش مالی داشته باشد در صورتی که در واقعیت خودش و سهامش خیلی کوچک است و علت آن هم این است که به بازارهای منطقه وصل نیست.
اگر بازار بورس ما به بازار خلیج فارس و کشورهای منطقه یا به کشورهای آسیای شرقی و آسیای میانه در صورت وجود متصل بود، میتوانست رقابت به وجود بیاورد. در بحث تامین مالی اگر رقابت باشد آن وقت این امر توسعه پیدا میکند و در صورت عدم رقابت تبدیل به انحصاری و نیمه انحصاری میشود که دیگر نمیتوان به آن بورس گفت به اعتقاد بنده در واقع بورس کشور ما نهادینه نشده است.