مالیات؛ مولد رفاه
گروه گوناگون|
کشورهای اسکاندیناوی، به بالا بودن کیفیت سیستم رفاهی مشهور هستند؛ اما آیا این موضوع منجر به افزایش بار مالیاتی برای ساکنان آن نمی‌شود؟ البته این سوال به‌صورت دیگری نیز مطرح می‌شود؛ چه ارتباطی میان میزان مالیات دریافتی در این کشورها و سطح رفاه جامعه وجود دارد. مالیات بر ارزش افزوده، یکی از مهم‌ترین منابع درآمدهای مالیاتی در اغلب کشورهای عضو سازمان توسعه و همکاری اقتصادی به‌شمار می‌رود.
طبق گزارش‌های به دست آمده در سال 2016، در میان کشورهای OECD، دانمارک در رتبه اول گران‌ترین نرخ مالیات نسبت به تولید ناخالص داخلی، در جهان قرار دارد. طبق تازه‌ترین آمار منتشر شده، مالیات در این کشور، معادل بیش از 45درصد از تولید ناخالص داخلی اعلام شده است. این در حالی است که این کشور اسکاندیناوی، به داشتن استانداردهای بالای زندگی معروف بوده و در فهرست مرفه‌ترین کشورهای جهان قرار گرفته است. همچنین گفته شده که دانمارکی‌ها در مقابل پرداخت مالیات بالا، به آموزش و مراقبت‌های بهداشتی رایگان دسترسی دارند. برنامه‌های رفاه اجتماعی نیز که ازسوی دولت ارائه می‌شود، از دیگر مزایای پرداخت مالیات در این کشور است. با وجود آنکه مالیات بالا بر کیفیت زندگی دانمارکی‌ها تاثیرگذار است، این کشور درنظر دارد در اقدامی تازه، نرخ مالیات را در دانمارک کاهش دهد که منجر به افزایش اشتغال و رشد اقتصادی در این کشور باشد. طبق این گزارش، فرانسه در میان کشورهای OECD، رتبه دوم بالاترین نرخ مالیات را به خود اختصاص داده است. نرخ مالیات اعلام شده در فرانسه، مبلغی معادل 45.3درصد از تولید ناخالص داخلی در این کشور است. این درحالی است که طبق تازه‌ترین گزارش‌ها، دولت کنونی فرانسه، با اصلاح سیستم مالیاتی در این کشور، مالیات شرکت‌ها را کاهش داده اما همچنان فرانسه در مقایسه با بسیاری از کشورهای اروپایی، بالاترین نرخ مالیات را دارد. بلژیک، سوئد و فنلاند نیز از دیگر کشورهایی هستند که به ترتیب، بالاترین نرخ مالیات را نسبت به تولید ناخالص داخلی به خود اختصاص داده‌اند. طبق گزارش‌های منتشر شده، بلژیک یکی از مرفه‌ترین کشورهای جهان بوده و از نظر رفاه شخصی و آموزش در میان ۱۰ کشور برتر قرار دارد. سیستم مالیاتی سوئد نیز، اساس رفاه جامعه سوئد محسوب می‌شود. در واقع هزینه بخش قابل‌توجهی از سیستم رفاهی سوئد، از دریافت مالیات تامین می‌شود. هزینه درمان، مراقبت از کودکان، خدمات اجتماعی و نگهداری از سالمندان، همچنین مخارج راه‌ها، وسایل نقلیه عمومی، پذیرش پناهجو و فعالیت‌های زیست‌محیطی نیز از طریق مالیات‌‌ها تامین می‌شود. در فنلاند نیز، سیستم تامین اجتماعی، مالیات‌دهندگان را در مواقع بیکارى تحت بیمه و پوشش خود قرار مى‌دهد و تا یافتن شغل، آنان را حمایت می‌کند. در این سه کشور، نرخ مالیات معادل 44درصد از تولید ناخالص داخلی در سال 2016 اعلام شده است. ایتالیا و اتریش نیز، با نرخ مالیاتی معادل 42درصد از تولید ناخالص داخلی خود، در رتبه‌های ششم و هفتم فهرست کشورهایی با بالاترین نرخ مالیات قرار گرفته‌اند. نرخ مالیات بالا در ایتالیا مشکل‌سازترین عامل برای انجام کسب و کار در این کشور است که مطابق با گزارش مجمع جهانی اقتصاد، حتی از بروکراسی دولتی هم مشکل حادتری محسوب می‌شود. اتریش نیز یکی از جالب‌ترین سیستم‌های مالیاتی را دارد. در این کشور زوج‌ها حتی زمانی که ازدواج کرده‌اند، باید به‌طور جداگانه مالیات پرداخت کنند. در این دو کشور، نرخ مالیات در سال 2016 معادل 42درصد از تولید ناخالص داخلی کشور، اعلام شده است.
طبق این گزارش، در میان کشورهای OECD، مجارستان، هلند و یونان، آخرین رتبه کشورهایی با بالاترین نرخ مالیات را به خود اختصاص داده‌اند.
در ابتدای این گزارش ذکر شد که افزایش نرخ مالیات، ارتباط مستقیم با بهبود کیفیت زندگی دارد. این موضوع در بسیاری از کشورها که با بحران‌های مالی روبه‌رو هستند، می‌تواند برعکس باشد. برای نمونه، در یونان، بحران‌های اقتصادی باعث شده که دولت، کمبود بودجه خود را در بسیاری از بخش‌ها، از طریق افزایش مالیات، جبران کند. در سال‌های گذشته اعلام شده که یونان درراستای اعمال اصلاحات اقتصادی و پاسخ به انتظارات بستانکاران خود نرخ مالیات بر ارزش افزوده در کشور در برخی بخش‌ها را از ۱۳ به ۲۳درصد افزایش داده است که این موضوع اعتراض‌های بسیاری به همراه داشت. گرچه به‌طور کلی، بسیاری از تحلیلگران اقتصادی بر این باور هستند که وجود سیستم مالیاتی پیشرفته و اتکای دولت‌ها به این‌گونه درآمدها حکایت از سلامت اقتصاد آن کشورها دارد.
