گروکشی سیاسی از مرکل
گروه جهان
نخستین دور گفتوگوهای میان رهبران احزاب دموکرات مسیحی، سوسیال مسیحی و سوسیال دموکرات که پنجشنبه شب برگزار شده بود، بیش از دو ساعت ادامه یافت. فرانک والتر اشتانمایر رییسجمهور آلمان، نیز در این جلسه حضور داشته است. گفته شده، سوسیال دموکراتها به رهبری مارتین شولتز فهرست بلندی از درخواستها را برای تشکیل دولت ائتلافی با آنگلا مرکل مطرح کردهاند.
به گزارش دویچهوله، با وجود مخالفت اولیه حزب سوسیال دموکرات برای شرکت مجدد در ترکیب دولت، مسوولان این حزب از جمله مارتین شولتز با دعوت رییسجمهور آلمان برای شرکت در این گفتوگو موافقت کردند. الزام به گفتوگو بر سر تشکیل دولت ائتلاف بزرگ آلمان یا تشکیل دولت اقلیت با پشتیبانی حزب سوسیال دموکرات عملا ناشی از شکست گفتوگوهای بین نمایندگان اتحاد دو حزب سوسیال مسیحی و دموکرات مسیحی با رهبران حزب سبزها و همچنین دموکرات آزاد به وجود آمد.
علت همراهی حزب سوسیال دموکرات با اتحاد دو حزب دموکرات مسیحی و سوسیال مسیحی آلمان در گفتوگوهای مربوط به تشکیل ائتلاف بزرگ را باید در عدم تمایل آنها به تجدید انتخابات در آلمان دانست. براساس نظرسنجی صورت گرفته طی 22 تا 27 نوامبر، نزدیک به دو سوم مردم آلمان خواستار آغاز مذاکرات حزب سوسیال دموکرات با محافظهکاران برای تشکیل ائتلافی دیگر از راست و چپ میانه هستند. براساس ارزیابیها و نظرسنجیهای صورت گرفته، هیچ یک از احزاب بزرگ آلمان از تجدید انتخابات در شرایط کنونی سود نمیبرد.
پیشبرد سیاست صبر و تحمل
با وجود فشارهای زیاد خارجی مخالفت با حضور مجدد حزب سوسیال دموکرات در ائتلاف حکومتی در بدنه این حزب گسترده است. از اینرو، پیشبرد گفتوگوهای مربوط به آینده سیاسی دولت آلمان نمیتواند خیلی سریع به نتیجه برسد. پایگاه اینترنتی یوروآبزرور در مطلبی با عنوان «مذاکرات مرکل ـ شولتز محکی برای ثبات آلمان» نوشته: با پایان مذاکرات حزب شولتز اعلام کرده که قرار نیست هیچ توافق سریعی برای تشکیل دولت ائتلافی حاصل شود. زیگمار گابریل وزیر خارجه فعلی از حزب سوسیال مسیحی هم پنجشنبه به شبکه زددیاف گفته که اول باید گزینههای موجود را بسنجد و اینکه هیچ کس انتظار ندارد سریعا توافق حاصل شود. گابریل تاکید کرده که محافظهکاران، حزب سبز و دموکراتها ماهها مذاکره کردند و در نهایت به نتیجه هم نرسیدند پس مردم نباید آنها را برای تشکیل ائتلاف در زمان کوتاه تحت فشار بگذارند.
اولاف شولتز معاون رهبر حزب سوسیال دموکرات هم، رسما اعلام کرده این حزب برای کسب توافق بر سر سیاست خود در قبال ائتلاف بزرگ عجلهیی ندارد و بر آن است با صبر و حوصله و دقت کامل با این موضوع برخورد کند. شولتز همچنین گفته دولت کنونی آلمان تا زمان تصمیمگیری درباره دولت آینده به کار خود ادامه میدهد و از اینرو دلیلی برای شتاب کردن وجود ندارد.
افزون بر این اتحاد دو حزب دموکرات مسیحی و سوسیال مسیحی به موازات پیشبرد گفتوگوها با نمایندگان حزب سوسیال دموکرات، گزینه تشکیل دولت اقلیت با پشتیبانی نمایندگان سوسیال دموکرات در پارلمان این کشور را نیز منتفی نمیدانند. این در حالی است که مرکل با تشکیل دولت اقلیت مخالف است. پیتر آلتمایر وزیر دارایی دولت آنگلا مرکل و دست راست صدراعظم آلمان، با تاکید بر اینکه آلمان نیازمند این است که دولت ائتلافی هر چه سریعتر تشکیل شود هشدار داده که این مذاکرات محکی جدی برای حفظ ثبات قلب صنعتی اروپاست.
فایننشال تایمز جمعه در گزارشی با عنوان «پایان عصر مرکل؟» نوشته: روزها میگذرند و هنوز دولت جدید آلمان تشکیل نشده است. دو ماه از انتخابات فدرال که مرکل و سیاستمداران دیگر نتوانستند اکثریت را در آن به دست آورند گذشته و پرسشهای جدی درباره دلایل شکست مذاکرات ائتلاف موسوم به جاماییکا هنوز به قوت خود باقی است. آیا واقعا مرکل میتواند دولت اکثریت را تشکیل دهد؟ آیا هیچ یک از احزاب امروز آلمان حاضر به حمایت از او هستند؟ آیا در چشمانداز سیاسی آلمان برگزاری انتخاباتی دیگر وجود دارد؟ تحلیلگرانی چون فیلیپ استفانز معتقدند که مرکل هنوز میتواند دولت ائتلاف بزرگ را شکل دهد اما واقعیت این است که حزب او از حالا به فکر گزینه پس از مرکل است. عصر مرکل به روزهای پایانی خود نزدیک میشود و حالا بحث این روزهای فضای سیاسی برلین این است که صدراعظم نه چندان مقتدر امروز چند وقت دیگر دوام خواهد آورد.»
اختلافات و اشتراکات
گفته میشود، سوسیال دموکراتها برای تشکیل ائتلاف فهرستی طولانی از درخواستها را مطرح کردهاند از جمله کمک مالی به خانوادهها، حقوق بازنشستگی برپایه همبستگی، بیمه شهروندان، اصلاحات در نظام سلامت، مالیات ثروتمندان، مالیات بیشتر بر ارث، مزد برابر زنان و مردان، لغو محدودیت بیاساس قرارداد کار محدود، لغو منع همکاری بین حکومت مرکزی و ایالات در قسمت تعلیم و تربیت، حق برگشت از کار نیمه وقت به اشتغال کامل. حزب سوسیال دموکرات همچنین میخواهد وزارت خارجه را نگهدارد. این حزب میخواهد وزارت دارایی را نیز داشته باشد به ویژه اینکه خزانه دولت پر است و رونق اقتصادی آلمان ادامه خواهد داشت. گفته شده، در سیاست خارجی و مواضع برلین در برابر اتحادیه اروپا اشتراکنظر زیادی میان طرفین وجود دارد.
گرچه برخی رهبران حزب سوسیال دموکرات در جریان رقابتهای انتخاباتی اظهارات تندی علیه سیاستهای مهاجرپذیر آنگلا مرکل داشتند اما درباره مساله مهاجرت و بحران پناهجویان نیز اختلافات جدی میان حزب مرکل و شولتز وجود ندارد.