چالش به کارگیری مدیریت ریسک در صنعت بیمه
در استفاده از بیمه باید به فرهنگسازی جهت کاهش حوادث و خسارت‌ها نیز توجه شود
زیان ۳۹ میلیارد دلاری سوانح ترافیکی
گروه بانک و بیمه| احسان شمشیری|
حوادث شایع‌ترین علت مرگ افراد در سن زیر ٤٠سال است، حوادثی که به استناد بررسی‌های انجام شده هر ٣٣دقیقه جان یک نفر را می‌گیرد و ٢٠برابر این تعداد را مصدوم می‌کند. ایران حالا از نظر آسیب‌های ناشی از حوادث ترافیکی در رتبه هشتم قرار دارد قبل از ایران ٦ کشور آفریقایی و یک کشور آسیایی هستند که وضع‌شان از ما بدتر است و سالانه ۳۹میلیارد دلار از درآمد ملی کشور به دلیل سوانح ترافیکی از بین می‌رود. علت مرگ ایرانی‌های زیر ٤٠سال و ضرر سالانه ١٠هزارمیلیارد تومانی آن به ایران حوادثی است که هر سال در ایران اتفاق می‌افتد و ضررهای مالی و جانی‌اش بسیار بالاست.
رییس کل بیمه مرکزی با تاکید بر نقش صنعت بیمه در پیشگیری از هزینه‌ها و خسارت‌ها و به قولی سوخت ملی گفت: با توجه به گشایش‌های برجام در حوزه بیمه باید ریسک‌های موجود را تجمیع و از ظرفیت‌های بین‌المللی برای توزیع آن بهره بگیریم.
به گزارش«تعادل» نخستین جشنواره کشوری پیشگیری از سوانح و حوادث با هدف آموزش جامعه در کاهش آسیب‌های ناشی از سوانح و حوادث طبیعی و غیرطبیعی برگزار شد براساس تقسیم‌بندی صورت گرفته، حوادث غیرطبیعی شامل حوادث ترافیکی، مسمومیت، برق‌گرفتگی، غرق‌شدگی، خفگی، سقوط، سوختگی جزو حوادث غیرعمدی و کودک‌آزاری، خشونت، خودکشی، دیگرکشی زیرمجموعه حوادث عمدی به شمار می‌آیند و حوادث طبیعی شامل سیل، زلزله و توفان است که خسارت‌ها و نحوه پوشش بیمه‌یی آنها متفاوت است. روزانه ۳۰۰مورد آتش‌سوزی در تهران داریم و هر ۳سال یک میلیون نفر در کشور بر اثر تصادفات معلول می‌شوند و در ۷ماهه نخست امسال ۱۰هزار نفر بر اثر حوادث رانندگی جان باخته‌اند و در سال ۲تا ۳هزارمیلیارد تومان پرداختی دیه حوادث است و اگر اقدام آموزشی و همبستگی ملی برای جلوگیری از این حوادث صورت نگیرد این قبیل حوادث ادامه خواهد داشت و علاوه بر پوشش بیمه‌یی، توزیع ریسک خطراتی که کشور را تهدید می‌کند و استفاده از بیمه اتکایی باید فرهنگسازی جهت کاهش حوادث و خسارت‌ها نیز انجام شود. عبدالناصر همتی در مراسم اختتامیه نخستین جشنواره کشوری پیشگیری از سوانح و حوادث بر ترویج فرهنگ پیشگیری از حوادث تاکید کرد و گفت: پوشش احتمالی بخشی از خسارت زلزله کرمانشاه توسط بیمه‌گر اتکایی خارجی نمونه‌یی از تعامل برای توزیع ریسک در حوزه بین‌المللی و جلوگیری از سوخت ملی بود.
رییس شورای عالی بیمه گفت: باید به دنبال برنامه‌ریزی برای کاهش خسارات ناشی از بلایای طبیعی و حوادث انسان‌ساز باشیم و فرهنگ پیشگیری از حوادث را ترویج دهیم. در سال گذشته حوادث تلخی همچون پلاسکو، معدن یورت، قطار سمنان و پتروشیمی بوعلی و امسال نیز زلزله‌های اخیر رخ داد که می‌توانستیم با رعایت ایمنی و مدیریت ریسک از وقوع آنها جلوگیری یا در مورد زلزله از تبعات مالی و جانی آنها بکاهیم.
همتی درخصوص نقش بیمه در حوادث و سوانح گفت: متاسفانه با وجود بروز حوادث متعدد در کشور و تبلیغات گسترده صنعت بیمه هنوز اهمیت بیمه از سوی مردم درک نشده است. وی با اشاره به ضرورت اجرای برنامه‌های پیشگیری گفت: به عنوان مثال آتش‌سوزی در تهران به طور متوسط ۲۰برابر هنگ‌کنگ است و این به خاطر برنامه‌های مانور پیشگیری است.
رییس کل بیمه مرکزی با اشاره به پرداخت خسارت‌های تحت پوشش بیمه از سوی شرکت‌های بیمه در حوادث اخیر گفت: صنعت بیمه سالانه ۲۵هزارمیلیارد تومان خسارت محقق شده دارد که از این رقم ۱۰هزارمیلیارد تومان بابت خسارات ناشی از تصادفات رانندگی است در واقع می‌توان گفت که زیان‌های مالی با خرید بیمه قابل جبران است و شرکت‌های بیمه نیز کار خود را به خوبی انجام داده‌اند اما آسیب‌های ناشی از فوت و مصدومیت برای خانواده‌ها جبران‌ناپذیر است و ما باید به سمت کاهش حوادث برویم. وی ضعف در خرید یک بیمه‌نامه کامل را از عدم آگاهی مردم و مسوولان نسبت به خدمات بیمه دانست و گفت: در حادثه زلزله کرمانشاه نیز طبق اطلاع برآورد خسارت بیمه‌ها ۱۵۰میلیارد تومان است که بیش از ۸۰ درصد بیمه‌ها مربوط به بیمه وام‌های مسکن توسط بانک‌ها بوده و بسیاری پوشش زلزله را خریداری نکرده بودند. وی تاکید کرد: در کل کشور ۸۵درصد منازل مسکونی فاقد بیمه آتش‌سوزی هستند که بیمه زلزله همراه آن است.
رییس شورای عالی بیمه با تاکید بر نقش صنعت بیمه در پیشگیری از سوخت ملی گفت: با توجه به گشایش‌های برجام در حوزه بیمه باید ریسک‌های موجود را تجمیع و از ظرفیت‌های بین‌المللی برای توزیع آن بهره بگیریم که پوشش احتمالی بخشی از خسارت زلزله کرمانشاه توسط بیمه‌گر اتکایی خارجی نمونه‌یی از تعامل برای توزیع ریسک در حوزه بین‌المللی و جلوگیری از سوخت ملی بود.
رییس کل بیمه مرکزی در بخش دیگری از سخنان خود، آمادگی صنعت بیمه را برای کمک به کاهش سوخت ملی ناشی از حوادث و سوانح اعلام کرد و گفت: صنعت بیمه علاوه بر پرداخت خسارت‌های دارای بیمه‌نامه تاکنون ۴هزار و۱۰۰میلیارد تومان نیز برای پذیرش مصدومان حوادث رانندگی در بیمارستان‌ها به وزارت بهداشت و ۱۸۰۰میلیارد تومان به نیروی انتظامی برای کاهش تصادفات پرداخت کرده اما اتفاق خاصی نیفتاده و نتیجه آن خیلی مشخص نبوده است. این مبالغ باید عملیاتی هزینه شود فقط کمک صنعت بیمه به نهادهای دیگر که الان اورژانس نیز درحال اضافه شدن است، نتیجه اثربخشی نخواهد داشت و صرفا موجب تضعیف بنیه مالی بیمه‌ها در پرداخت خسارت می‌شود و باید دنبال راهکارهای علمی برای کاهش حوادث و تصادفات باشیم. دکتر همتی با اشاره به نقش صدا و سیما در فرهنگسازی گفت: سازمان‌ها و ارگان‌های مرتبط باید با ارائه آمار و اطلاعات و دانش پیشگیری از حوادث به مردم از طریق رسانه ملی فعال‌تر عمل کنند.
وی افزود: ۱۰هزار و ۵۰۰کشته و ۲۱۰هزار مصدوم از اول سال تاکنون نگران‌کننده است و رفع این معضل همت همگانی را می‌طلبد. همتی با اشاره به نقش صدا و سیما در فرهنگسازی گفت: سازمان‌ها و ارگان‌های مرتبط باید با ارائه آمار و اطلاعات و دانش پیشگیری از حوادث به مردم از طریق رسانه ملی فعال‌تر عمل کنند.
چالش به کارگیری مدیریت ریسک
در صنعت بیمه
بحث توزیع ریسک‌های کشور در سطح بین‌المللی در شرایطی مطرح می‌شود که همکاری با بیمه‌های اتکایی خارجی نیازمند ارائه اطلاعات شفاف و حساب‌های مالی منطبق بر ifrs 5 است و در این راستا تلاش بیشتر بیمه‌های داخلی برای منطبق شدن با استانداردهای بین‌المللی باید دو چندان شود.
اگرچه پیشرفت‌های زیادی در زمینه مدیریت ریسک شرکتی حاصل شده اما هنوز به کارگیری آن در صنعت بیمه یک چالش است.
مدیریت ریسک در حقیقت راهکاری علمی برای مواجهه با مشکل ریسک‌های خالصی است که یک فرد یا سازمان با آنها مواجه می‌شود و در آن بیمه به عنوان یکی از راهکارهای متعدد برای اقدام در مورد چنین ریسک‌هایی مورد توجه قرار می‌گیرد.
انجمن اکچوئرال حوادث، مدیریت ریسک شرکتی را به عنوان سازوکاری توصیف می‌کند که توسط آن هر سازمانی در هر صنعت با اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدت افزایش ارزش ذی‌نفعان خود به ارزیابی، کنترل، بهره‌برداری، تامین مالی و پایش ریسک‌های ناشی از تمام منابع می‌پردازد. کارگروه سازمان‌های پشتیبان مالی مدیریت ریسک شرکتی را به عنوان فرآیندی تعریف می‌کند که هیات‌مدیره، مدیریت و سایر کارکنان نهاد بر آن تاثیر داشته، برای شناسایی رخدادهای بالقوه‌یی که ممکن است نهاد را تحت تاثیر قرار دهد، طراحی شده و برای ارائه اطمینان معقول و منطقی جهت دستیابی به اهداف نهادی، ریسک‌هایی که درون حوزه ریسک‌پذیری او هستند را مدیریت می‌کند.
در سال ۲۰۰۴ تنها ۱۸درصد شرکت‌ها کاملا موافق بودند که مدیریت ریسک شرکتی جزء مهمی از تعاملات آنها با وضع‌کنندگان مقررات، موسسات رتبه‌بندی و سرمایه‌گذاران است و 19درصد کاملا موافق بودند که شرکت آنها استانداردهای شفافی را برای فعالیت‌های ریسک‌پذیری تعریف کرده است و فقط ۱۰درصد تابع ریسک برای حداقل 3سال داشتند. 4سال بعد وضعیت تغییر یافت. در سال ۲۰۰۸، ۵۸ درصد شرکت‌هایی که با آنها مصاحبه شد، مدیریت ریسک شرکتی را مهم دانستند، ۳۵درصد استانداردهای شفافی را برای ریسک‌پذیری تعریف کرده و ۵۰ درصد تابع ریسک برای حداقل 3سال داشتند. شرایط رقابتی در صنعت بیمه یکی از لازمه‌های ارتقای این صنعت است همچنین باید ارتباط شرکت‌های بیمه داخلی با شرکت‌های بیمه خارجی بیشتر شود. باید موازنه صندوق‌های بیمه به نحوی باشد که از نقطه سر به سر خارج نشوند همچنین باید در زمینه بیمه در کشور فرهنگسازی شود تا شرایط برای دگرگونی و ارتقای بیمه‌ها فراهم شود.
در کشور رویکرد هزینه‌یی به صنعت بیمه وجود دارد و این موضوع یکی از موانع توسعه مطلوب صنعت بیمه شده و اینکه بخشی از مردم بیمه را به عنوان هزینه تلقی می‌کنند، یک ضعف است البته نحوه ارائه خدمات بیمه بعد از وقوع حادثه به موقع و به صورت صحیح نیست.
