شکست جمهوریخواهان، نه به ترامپ بود
گروه جهان طلا تسلیمی
نامزد دموکراتها موفق شد با پیروزی در برابر رقیب جمهوریخواه خود، کرسی ایالت آلاباما در سنای امریکا را به خود اختصاص دهد؛ اتفاقی که در بیش از دو دهه گذشته در این ایالت بیسابقه بوده است و بیشتر از اینکه پیروزی دموکراتها باشد، شکست دونالد ترامپ رییسجمهوری امریکا محسوب میشود. طبق جدیدترین نظرسنجیها، ترامپ نامحبوبترین رییسجمهوری معاصر امریکا در پایان نخستین سال ریاست بر کاخ سفید است و به نظر میرسد شکست جمهوریخواهان در آلاباما بیشتر نشانهیی از به پا خاستن مردم در برابر رییسجمهوری و تلاش برای مهار وی بوده است. پیروزی داگ جونز از حزب دموکرات فاصله دو حزب را در سنای امریکا یک کرسی کاهش داده و اکنون جمهوریخواهان از اکثریت 51 در برابر 49 برخوردار هستند و به نظر میرسد مسیر دموکراتها برای بازپسگیری اکثریت در انتخابات سال آینده هموار شده است. با این حال، برخی در بازارهای اقتصادی همچنان چشم امید خود را به ترامپ و سیاستهای وی همچون برنامه کاهش مالیات دوختهاند و از این رو، خبر پیروزی جونز با کاهش ارزش شاخصهای سهام، نرخ بهرهوری اوراق قرضه و ارزش دلار همراه شد. این در حالی بود که بازارهای سهام، ارز و اوراق قرضه دولتی صبح چهارشنبه را با شکوفایی و استقبال از احتمال افزایش نرخ بهره توسط فدرال رزرو آغاز کرده بودند.
به گزارش رویترز، کمپینهای انتخاباتی ناشایست روی مور توجه سراسر امریکا را به خود جلب کرده و جمهوریخواهان را بر سر اتهامات آزار جنسی وارد شده به این نامزد تحت حمایت ترامپ دچار چنددستگی کرد. حتی برخی جمهوریخواهان کنارهگیری مور را از انتخابات آلاباما خواستار شده بودند. مور 70 ساله یک مسیحی محافظهکار است که در پی نادیده گرفتن قوانین دولت فدرال دو مرتبه از دادگاه عالی ایالتی اخراج و اخیرا به چند مورد آزار و اذیت جنسی دختران نوجوان در دهه چهارم زندگی خود متهم شده است. ترامپ همچنان از مور حمایت میکند، اما بسیاری از رهبران جمهوریخواه در واشنگتن از وی روی برگرداندهاند.
در مقابل جونز 63ساله دادستان پیشین فدرال، کارزار انتخاباتی خود را به همهپرسی درباره شایستهسالاری تبدیل کرد و به رایدهندگان ایالتی وعده داد هیچگاه در واشنگتن آنها را سرشکسته نکند. جونز در جشن پیروزی خطاب به حامیان خود گفت: «همواره اعتقاد داشتم که مردم آلاباما بیشتر از آنچه به نظر میآید، با یکدیگر توافق نظر دارند. به کشور نشان دادیم که میتوانیم متحد باشیم.» انتظار میرود جونز اوایل ماه ژانویه و پس از تایید نهایی نتایج انتخابات، فعالیت خود را بهطور رسمی در سنا آغاز کند.
این رایگیری برای پر کردن کرسی خالی جف سشنز سناتور پیشین آلاباما برگزار شد که پس از پیروزی ترامپ در سمت وزیر دادگستری مشغول به کار است. آلاباما بهطور سنتی ایالتی جمهوریخواه محسوب میشود. ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری سال گذشته با اختلاف نزدیک به ۳۰درصدی در این ایالت پیروز شد. در 25سال گذشته نیز این ایالت همواره نامزدهای جمهوریخواه را به کنگره فرستاده و این نخستین مرتبه است که نامزدی دموکرات از آلاباما به سنا راه مییابد.
نگرانی در بازارها
اگرچه پیروزی این نامزد دموکرات بر رایگیری معوقه در کنگره بر سر اصلاحات مالیاتی یا بودجه دولت تاثیری نخواهد داشت، اما بازارها را تا اندازهیی نگران کرده است. ارزش شاخصهای سهام در آغاز معاملات چهارشنبه با امید سرمایهگذاران به اعلام سومین و آخرین دور افزایش نرخ بهره در سال جاری افزایش یافتند. اما انتخابات آلاباما توجهها را از جلسه فدرال رزرو ربود و کاهش ارزش دلار در برابر ین، پوند و یورو به نخستین نشانههای شکست ترامپ در حفظ اکثریت سنا تبدیل شد.
شکست تلخ جمهوریخواهان در برابر جونز دموکرات که در 25سال گذشته در ایالت آلاباما بیسابقه بود، به این معناست که زین پس ترامپ برای تصویب دستورالعملها و سیاستهای خود با مشکلاتی مواجه خواهد بود. سوترین رییس استراتژی مبادلات خارجی آسیا در بانک سرمایهگذاری «آربیسی» در هنگکنگ گفت: «اکنون مساله حایز اهمیت این است که آیا جمهوریخواهان سعی میکنند لایحه مالیاتی را پیش از کریسمس به نتیجه برسانند یا خیر. در سطح وسیعتر سرمایهگذاران دلار نگران این مساله هستند که رایگیری در آلاباما نشانهیی از تجدید حیات دموکراتها در انتخابات میاندورهیی کنگره در سال 2018 باشد.»
برایان لویت استراتژیست شرکت سرمایهگذاری و مدیریت سرمایه «صندوق آپنهیمر» گفت: فدرال رزرو احتمالا در میانه تحولات سیاسی در پیشبینی خود از رشد اقتصادی تجدیدنظر میکند و مخاطرات افزایش تدریجی نرخ بهره را بیشتر از سطح کنونی در نظر خواهد گرفت. وی افزود: «در سال آینده فدرال رزروی را شاهد خواهیم بود که سعی میکند به سیاستهای سخت ادامه دهد. اما خوشبختانه پایین ماندن نرخ تورم، بهانه لازم را برای خودداری از پیشبرد سریع برنامه افزایش نرخ بهره فراهم میآورد. میدانم که مردم به کاهش مالیاتی (برنامهریزی شده توسط ترامپ) امیدوارند، اما فکر نمیکنم آنها قادر به 4-3 دور افزایش نرخ بهره باشند.»
شاخص دلار در سبد 6 ارز بزرگ رقیب 0.15درصد کاهش یافت و به 93.99 واحد رسید. ارزش دلار در برابر یورو نیز کاهش داشت و هر یورو در برابر یک دلار و 17سنت معامله شد. ارزش اوراق قرضه دولت امریکا با سررسید 10ساله نیز پس از شکست جمهوریخواهان در ایالت آلاباما 2.38درصد کاهش یافت. با این حال قیمت طلا که بهشت ایمن سرمایهگذاران محسوب میشود در معاملات روز چهارشنبه افزایش نداشت و بالعکس به پایینترین قیمت در 5 ماه گذشته برابر با هزار و 242 دلار و 18 سنت معامله شد؛ این مساله عمدتا زمانی رخ میدهد که بانکهای مرکزی همچون فدرال رزرو آنقدر به اقتصاد اطمینان دارند که قصد افزایش نرخ بهره را داشته باشند.
فدرال رزرو در جلسه دو روزه خود درباره افزایش نرخ بهره تصمیمگیری میکند، اما آنچه درباره این جلسه اهمیت دارد، این است که بانک مرکزی امریکا با اعلام سیاستگذاریهای خود در حقیقت چشماندازی از چگونگی تاثیرگذاری برنامه کاهش مالیاتی ترامپ بر اقتصاد خبر داده است.