ثبات نرخ در گرو مدیریت شناور ارز
سیاست واقعی کردن نرخ ارز با پایین نگهداشتن مصنوعی آن و تبعیت قیمت دلار از منطق بازار، ناکام مانده است. به نظر می‌رسد این رویه سد بزرگی بر سر راه اجرای قانون برنامه‌های پنجم و ششم، مبنی بر مدیریت شناور بر نرخ ارز است. اگزیم‌نیوز در گفت‌وگو با رییس کنفدراسیون صادرات ایران به واکاوی دلایل افزایش نرخ ارز پرداخت.
محمد لاهوتی در این باره گفت: نرخ ارز نیز به عنوان یک کالا متاثر از تورم موجود در کشور است و از آن جایی که دولت اجازه افزایش قیمت ارز را متناسب با تورم در طول سال نمی‌دهد، در برخی مقاطع خصوصا در اواخر سال میلادی، تقاضای ارز به علت تسویه حساب شرکت‌های خارجی و عدم توانایی دولت در تامین ارز مورد نیاز، نرخ ارز بلافاصله افزایش می‌یابد. لاهوتی افزود: این تجربه را در سال گذشته هم داشتیم. آنچه مسلم است این است که در کشور ما نرخی که در یکی دو ماه قبل ارز با آن مبادله می‌شد، نرخی نبود که متناسب با میزان تورم افزایش پیدا کرده باشد و با میزان تورم فاصله داشت. اما دولت کماکان اعتقاد دارد که نباید اجازه افزایش نرخ ارز را داد و وقتی تقاضای ارز کمی زیاد می‌شود، نرخ ارز افزایش پیدا می‌کند. رییس کنفدراسیون صادرات با اشاره به افزایش نرخ ارز در سال گذشته در همین برهه زمانی اظهار داشت: سال پیش در همین مقطع نرخ ارز تا 4250 تومان افزایش یافت ولی متاسفانه پس از اتمام تعطیلات سال نوی میلادی روند کاهش پیدا کرد و موجب شد صادرکنندگان ما با ضرر و زیان‌های هنگفتی مواجه شوند. وی افزود: معتقدم اگر دولت طبق تکلیف قانونی خود مبنی بر مدیریت شناور بر نرخ ارز در برنامه پنجم و ششم توسعه عمل کند و و اجازه دهد که نرخ تورم که خوشبختانه در حال حاضر تک رقمی شده است در طول سال در نرخ ارز تاثیر بگذارد؛ نه تنها شاهد چنین تنش‌ها و تغییر و تحولات روزانه و لحظه‌یی در بازار ارز نخواهیم بود بلکه ثبات بیشتر بازار ارز تجربه خواهیم کرد
لاهوتی با انتقاد از پایین نگهداشتن نرخ ارز به شکل دستوری گفت: اینکه در طول سال نرخ ارز را بطور دستوری پایین نگه داریم و در بزنگاه‌هایی که تقاضای ارز افزایش یافته با افزایش نرخ ارز مواجه شده و بعد از آن برای مهار این افزایش با تزریق ارز سیاست کاهش نرخ ارز را در پیش بگیریم، سیاست اشتباهی است و موجب بی‌ثباتی در بازار ارز و عدم توانایی برنامه‌ریزی برای فعالان اقتصادی می‌گردد و در این میان سودهای هنگفتی عاید برخی افراد سودجو شده و عده دیگری متحمل زیان می‌شوند.
رییس کنفدراسیون صادرات افزایش به تاثیر میان مدت افزایش نرخ ارز را بر افزایش صادرات تاکید کرد و گفت: افزایش قیمت ارز موجب کاهش قیمت تمام شده کالاهای صادراتی را در پی دارد و حداقل در میان مدت تاثیر خود را در افزایش صادرات نشان خواهد داد. وی در مورد اخبار پیرامون منفی شدن تراز تجاری کشور گفت: اخیرا مکررا مطرح می‌شود که تراز تجاری ما منفی شده است. اگر تاریخ تجارت ایران را بررسی کنید چنانچه از نفت صرف نظر کنیم، جز در یک سال ما هیچگاه تراز تجاری مثبت نداشتیم. اینکه ما یک اتفاق تصادفی را ملاک عمل قرار دهیم و با محدود کردن واردات تراز تجاری را مثبت نشان دهیم، یک روند تصنعی بوده و طبیعی نیست و در نتیجه اثرات مثبتی نخواهد داشت. به گفته محمد لاهوتی کشور ما در تجارت خارجی چه در بخش صادرات و چه در واردات، ظرفیت افزایش دو تا سه برابری دارد تا به سهم واقعی خود در بازار جهانی برسد. این طور نیست که فقط با صادرات بتوانیم این سهم را محقق‌سازیم بلکه باید کالاهای واسطه‌یی و سرمایه‌یی را نیز برای کشور وارد کنیم تا این کالاها بتوانند در جهت افزایش تولید و صادرات به تجارت خارجی ما کمک کنند. وی با نقد پیشنهاد دولت برای افزایش عوارض خروج گفت: پیشنهاد دولت برای افزایش نرخ عوارض خروج به این میزان با هیچ ضابطه‌یی قابل توجیه نیست. اصولا در کمتر کشوری در سطح جهان چیزی به نام عوارض خروج وجود دارد و هزینه‌یی که به‌طور معمول در دنیا از مسافرین دریافت می‌شود تحت عنوان عوارض فرودگاهی در هنگام فروش بلیت توسط شرکت‌های هواپیمایی اخذ می‌شود. در هر حال این نرخ پیشنهادی چنانچه تصویب شود تاثیر منفی خود را در تجارت و توریسم خواهد گذاشت. از طرفی چند نرخی کردن این عوارض به هر بهانه‌یی حتی حمایت از تجار کار درستی نیست، چرا که معتقدم چند نرخی شدن زمینه‌ساز فساد است و موضوع عوارض خروج از این قاعده مستثنا نیست.
