«نه» به دلارهای امریکایی
«با رای مجمع عمومی سازمان ملل، ترامپ آنچه را که حقش بود، دریافت کرد.» این واکنش سیانان به ایستادگی اکثریت کشورهای جهان در برابر تهدیدهای دولت امریکا و مخالفت با به رسمیت شناختن بیتالمقدس به عنوان پایتخت اسراییل از طرف واشنگتن است.
سازمان ملل متحد پنجشنبه با وجود کمپین تهاجمی دولت امریکا با اکثریت آرا، قطعنامهیی را تصویب کرد که در آن تصمیم واشنگتن مبنی بر انتقال سفارت ایالات متحده از تلآویو به بیتالمقدس را محکوم میکرد. سخنگوی محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان فلسطینی، رای مجمع را یک پیروزی برای فلسطین دانسته است.
نیکی هیلی، نماینده امریکا در سازمان ملل ساعاتی پیش از رایگیری هشدار داده بود که امریکا نام کشورهایی که علیه این تصمیم کاخ سفید رای دهند را به یاد خواهد داشت با این حال در رأیگیری روز پنجشنبه نمایندگان ۱۲۸کشور به قطعنامه علیه تصمیم امریکا رای موافق و ۹کشور به آن رأی مخالف دادند. ۳۵کشور رأی ممتنع خود را به این قطعنامه اعلام کردند و ۲۱کشور نیز در این رأیگیری شرکت نکردند. ناظران بر این باورند که گرچه آرای مجمع عمومی ضمانت اجرایی ندارد اما انزوای سیاسی ایالات متحده را در عرصه بینالمللی نشان میدهد.
امریکا پیشتر در نشست شورای امنیت پیشنویس قطعنامه پیشنهادی مصر علیه تصمیم واشنگتن را وتو کرده بود آن هم در شرایطی که ۱۴عضو دیگر شورا به این پیشنویس رای مثبت داده بودند. نیکی هیلی این قطعنامه را توهین خوانده و گفته بود که امریکا آن را فراموش نخواهد کرد.
هیلی در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل نیز با تکرار تهدیدهای چند روز پیش گفت: «ایالات متحده از یاد نخواهد برد که در این روز تنها به دلیل اعمال حق حاکمیت خود در مجمع عمومی سازمان ملل آماج محکومیت قرار گرفت. زمانی که کشورهای بسیاری نزد ما میآیند و طبق معمول از ما میخواهند که پول بیشتری به آنها بپردازیم یا از نفوذمان به نفع آنها استفاده بکنیم، آن وقت ما این روز را به یادشان خواهیم آورد. تصمیم امریکا در انتقال سفارت امریکا به بیتالمقدس، نافی طرح تشکیل دو دولت[فلسطین و اسراییل] نیست به شرط اینکه طرفین در این زمینه به توافق برسند. تصمیم رییسجمهوری امریکا بیشتر بیانگر اراده مردم امریکا و حق ما به عنوان یک ملت برای انتخاب محل سفارت خودمان است.»
سیلی محکم به ترامپ
رجب طیب اردوغان، رییسجمهوری ترکیه در پاسخ به اظهارات هیلی و پیش از رایگیری ضمن رد تهدید ترامپ گفته بود که امریکا نمیتواند با دلارهایش خواست و اراده مردم را نیز بخرد. شبکه سیانان هم در واکنش به محکومیت گسترده امریکا در مجمع عمومی سازمان ملل نوشته:«آرای روز پنجشنبه در عمل چیزی را تغییر نمیدهد و دولت ترامپ همچنان بر سر حرف خود میایستد و برای انتقال سفارت امریکا از تلآویو به بیتالمقدس برنامهریزی میکند. طرح رو به احتضار صلح هم همچنان نیمه جان باقی میماند اما این رای شکست مفتضحانهیی برای امریکا بود به ویژه اینکه دولت ترامپ تهدید کرده، کمک مالی به کشورهای حامی این قطعنامه را قطع میکند. با این حالا او نمیتواند این کار را انجام دهد چراکه میداند
(یعنی امیدواریم که بداند) این کمکهای مالی در جهت تامین منافع ایالات متحده است».
در بخشی دیگری از این مطلب با انتقاد از کمپین تهاجمی دولت ترامپ و اظهارات نیکی هیلی پیش از رایگیری آمده است:«نیکی هیلی باید به یاد داشته باشد که سازمان ملل یکی از باشگاههای ترامپ نیست. این سازمان مشورتی متشکل از کشورهایی مستقل است، کشورهایی که به اندازه امریکا حق آزادی بیان دارند. قدرتمان(امریکا) به ما اجازه نمیدهد که به دیگران دیکته کنیم چه باید کنند... با توجه به اقدامات ترامپ در چند هفته گذشته، گرفتن چنین پاسخی کاملا به جا بود.»
سوزان رایس، مشاور امنیت ملی سابق اوباما نیز با انتقاد از سیاست امنیت ملی اخیر کاخ سفید هشدار داده که در صورت ادامه یافتن چنین اقداماتی، اقتدار اخلاقی امریکا در خارج را از این کشور از دست رفته و شعار «اول امریکا» مورد مضحکه قرار خواهد گرفت. سوزان رایس در نیویورکتایمز نوشته:«ترامپ جهانی متشکل از کشورهای متخاصم و تهدیدهای قریبالوقوع را ترسیم کرده درحالی که باید بر اصل رهبری امریکا در جهان تاکید میکرد. ترامپ در تفکیک رقبا از دشمنان متخاصم ناکام مانده است».
جان برنان، رییس سابق سازمان سیا هم با انتقاد از کمپین تهاجمی دولت ترامپ پیش از رایگیری مجمع عمومی سازمان ملل در توییتر نوشته:«ترامپ انتظار وفاداری کورکورانه از همه دارد و رفتارش دیکتاتورمآبانه و عمیقا خودپسندانه بود. او فراموش کرده که کشورهای مستقل این حق را دارند تا آزادانه نظرات خود را بیان کنند».
قطعنامه که با رای موافق ۱۲۸کشور از میان ۱۹۳عضو سازمان ملل تصویب شد با هر نوع تغییر در وضعیت بیتالمقدس مخالفت دارد. تنها هندوراس، گواتمالا، جزایر مارشال، پلائو، میکرونزی، توگو و نائورو در اقیانوسیه با قطعنامه مخالفت کردند. آرژانتین، مکزیک، استرالیا، فیلیپین، کانادا، چک و مجارستان هم رای ممتنع دادند. وبسایت خبری تحلیلی وکس نیز به تهدیدهای دولت ترامپ پرداخته و نوشته که این رویکرد نه تنها کمکی به کاخ سفید نکرده بلکه باعث شده تا برخی از مخالفان قطعنامه نظر خود را تغییر دهند. وکس نوشته است:«کانادا از مخالفان قطعنامه بوده و در نظر داشته تا به واسطه نزدیکی روابط با تلآویو به آن رای مخالف دهد اما پس از تهدید نیکی هیلی تصمیم گرفته، رای ممتنع دهد تا این طور به نظر نرسد که عروسک خیمهشببازی ترامپ است».
نشریه اسراییلی هاآرتص هم نوشته که رای پنجشنبه بیش از اینکه نشاندهنده مخالفت جامعه جهانی با تلآویو باشد یک سیلی محکم به ترامپ بود.