چالش شناسایی پردرآمدها
گروه ایران|
45 هزار تومان به کار پردرآمدها نمی‌آید، پس همه با حذف یارانه آنها موافقند؛ حتی آن دسته از نمایندگان مجلس شورای اسلامی که آنچه در لایحه بودجه درباره حذف 30 میلیون یارانه‌بگیر آمده است را مورد انتقاد قرار داده‌اند. اما این برای نخستین‌بار نیست که سخن از حذف پردرآمدهای یارانه‌بگیر به میان آمده است. در آغازین روزهای سال 95 در مجلس اصولگرای نهم، نمایندگان به حذف
24 میلیون ایرانی رای دادند؛ آن هم در روزهای پایانی کارشان در پارلمان و در حالی که بیش از 50درصد نمایندگان مجلس نهم صندلی خود را در دهمین دوره به دیگری داده بودند. هر چند دولت در مقابل آن تصمیم ایستادگی کرد و گفت که حذف یارانه‌بگیران پردرآمد با روشی که نمایندگان به آن رای داده‌اند، شدنی نیست؛ چراکه از یک طرف همه مواردی که مجلس به‌عنوان مصادیق سه دهک بالای جامعه معرفی کرده است، حدود 7 تا 7.5میلیون نفر است نه 24 میلیون نفر. از سویی دیگر به گفته کارشناسان و مقامات دولتی، شناسایی دقیق سه دهک و مصادیق اشاره شده در مصوبه مجلس در شرایطی که بانک اطلاعاتی جامع و مانعی هم وجود ندارد، امکان‌پذیر نیست.
حال دولت خود پیشگام شده و چارچوبی را برای حذف پردرآمدها در لایحه بودجه سال 97 به مجلس ارائه کرده تا شاید آنها به فهم و تصمیمی مشترک برسند؛ هر چند دو طرف بر سر تعیین مصادیق پردرآمدها و شیوه شناسایی و حذف آنان با یکدیگر اختلاف‌نظر دارند.
براساس لایحه بودجه سال 97، در حالی که حدود ۴۰هزار میلیارد تومان در سال ۹۶ یارانه نقدی پرداخت می‌شد، میزان پرداخت در سال ۹۷، ۲۳هزار میلیارد شده است. آن‌طور که از لایحه بودجه برمی‌آید، یارانه کسانی که تحت پوشش کمیته امداد امام‌خمینی(ره) و سازمان بهزیستی قرار دارند، برقرار مانده در این پروسه افزایشی را نیز تجربه خواهد کرد. در عین حال مقرر است یارانه بازنشستگان و مستمری‌بگیرانی که تا سقف دو میلیون تومان حقوق دریافت می‌کنند نیز همچنان برقرار باقی بماند. تصمیمات اتخاذ شده دلالت بر آن دارد که یارانه روستاییان و عشایر و همچنین زنان سرپرست خانوار نیز قطع نشده و همچنان هر ماه از سوی دولت به حساب‌شان واریز شود. گروه‌های نیازمند تحت پوشش تامین اجتماعی نیز در زمره یارانه‌بگیران باقی می‌مانند. کارگران ساختمانی، رانندگان برون‌شهری، قالیبافان، صیادان و ۲۵۰ هزار نفر طلبه و خادمان مساجد و باربران به گفته جعفرزاده ایمن‌آبادی نماینده مجلس در سال ۹۷ جزو گروه‌های نیازمند تحت پوشش تامین اجتماعی بوده و مشمول دریافت یارانه خواهند بود. هر چند روز گذشته اظهارنظرهایی منتشر شد که براساس آن شرط گرفتن یارانه، دریافتی کمتر از 700 هزار تومان در ماه است، اما این اظهارات از سوی سازمان برنامه و بودجه کشور تکذیب شد. با این حال دولت دیگر نمی‌تواند مانند سابق به پرداخت یارانه ادامه دهد؛ منابع محدود و هزینه‌های دولت رو به افزایش است و این وضعیت قوه مجریه را مجبور کرده بیش از گذشته دخل و خرجش را مدیریت کند.
اقدام شجاعانه‌ای که باید در اجرایش بازنگری‌هایی شود
یکی از نمایندگان مجلس در عین حال که این اقدام دولت را شجاعانه می‌داند، اما معتقد است که پیشنهاد دولت نیاز به بازنگری دارد. سیدمهدی فرشادان در گفت‌وگو با ایرنا، با تاکید بر اینکه مجلس با حذف یارانه نقدی افراد پردرآمد مخالف نیست، گفت که باید بازنگری جدی روی روش دولت در حذف یارانه 30میلیون ایرانی صورت گیرد چراکه این روش کارشناسی شده نیست و باید بیشتر مورد بررسی قرار گیرد.
او با بیان اینکه پرداخت یارانه نقدی به همه افراد جامعه به نفع اقتصاد کشور نیست، گفت: مجلس در لایحه بودجه 96 نیز دولت را مکلف به حذف یارانه پردرآمدها کرده بود، اما این کار باید تدریجی صورت گیرد و طوری باشد که تولید و اشتغال نیز رونق پیدا کرده و درآمدهای هدفمندی یارانه‌ها نیز در این بخش‌ها هزینه شود. مجلس با حذف یارانه نقدی افراد پردرآمد مخالف نیست، اما این کار مشروط به این است که منابع حاصل از آن در جای درست، یعنی در بخش تولید هزینه شده و برنامه‌یی برای افزایش یارانه کم‌‌درآمدها نیز پیش‌بینی شده باشد.
عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی یادآور شد: کمیسیون تلفیق باید توجه ویژه‌یی به موضوع حذف یارانه پردرآمدها داشته باشد و اگر قرار است یارانه پردرآمدها را حذف کنیم، باید کار کارشناسی دقیقی روی آن صورت گیرد.
قاسم میرزایی‌نیکو نماینده اصلاح‌طلب مجلس نیز پرداخت یارانه به شکل کنونی که از دولت گذشته به یادگار مانده را خیانت خواند و درباره تصمیم مجلس و دولت در این باره گفت: در دولت گذشته در موضوع پرداخت یارانه واقعا به مردم خیانت شد، جز برخی دهک‌ها، در بقیه دهک‌ها پرداخت مستقیم یارانه به مردم باعث شد سازندگی و مسائل عمرانی از کشور رخت برکند. این جراحی بزرگ اقتصادی باید انجام شود، اگر این اقدام تحقق نیابد برای ابد در تاریخ می‌ماند فقط در این زمینه باید مراقب بود که دهک‌های مستضعف و نیازمند محروم نشوند و در این زمینه فرمولی برای آن درنظر گرفته شود.
«دولت در تبصره ١٤ لایحه بودجه اقدام به حذف یارانه‌بگیران نکرده است بلکه با شناسایی اقشار نیازمند به عدد ٤٠ میلیون نفری رسیده که نیازمند دریافت یارانه نقدی هستند»؛ این نیز نظر محمد حسینی عضو کمیسیون برنامه و بودجه است که در مناظره با حسینعلی حاجی‌دلیگانی مطرح شد. او که موافق تصمیم دولت است، گفت: شاید این‌طور استنباط شود که دولت در لایحه 97 بخشی از یارانه‌بگیران را حذف کرده این در حالی است که دولت حذفی انجام نداده است؛ دولت هر سال از محل بودجه عمومی کشور 14 تا 15 هزار میلیارد تومان برای پرداخت یارانه نقدی برداشت می‌کرد که امسال در تبصره 14 لایحه 97 آن مبلغ را برای خود دیده یعنی قرار نیست از محل بودجه عمومی ریالی برای پرداخت یارانه نقدی هزینه شود بلکه مبلغ
300 میلیارد تومان از منابع حاصل از هدفمندی برای یارانه نان دیده است، یعنی دولت در لایحه 97 به‌صورت پنهان عددی را از بودجه عمومی برای خود حفظ کرده است.
حسینی افزود: چون در گذشته 48 هزار میلیارد برای یارانه نقدی نیاز داشت اما رقم حاصل از هدفمندی 37هزار میلیارد بود که مابه‌التفاوت آن را از محل بودجه عمومی تامین می‌کرد اما برای سال آینده
نه تنها از بودجه عمومی برداشتی ندارد بلکه از محل درآمدهای هدفمندی یارانه‌ها سه هزار و 300میلیارد تومان برای یارانه نان اختصاص می‌دهد.
از سوی دیگر، نمایندگان منتقد تصمیم دولت که عموما از مخالفان جدی روحانی هستند، خواهان اجرای همان طرحی هستند که پیش‌تر در مجلس، خود مصوب کرده بودند. حذف یارانه افراد بالای
سه میلیون و 500 هزار تومان، پیشنهادی است که یکی از این نماینده‌ها مطرح کرده است. ناصر
موسوی لارگانی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با فارس گفت که دولت قانونی که قبلا آنها مصوب کرده بودند را اجرا نکرده است؛ اکنون هم ما اگر آنها بخواهند قانون جدیدتری بنویسند مجلس و قانونش را بی‌ارزش کرده‌اند. او گفت که احتمالا در بررسی لایحه بودجه 97 بحث حذف یارانه حقوق‌بگیرانی که با مبلغ ذکر شده حقوق دریافت کنند،
مطرح شود.
حسینعلی حاجی‌دلیگانی هم یکی دیگر از نمایندگانی است که مخالف تصمیم دولت است. او پیشنهاد جدی در این رابطه ندارد و تنها منتقد دولت است که چرا مصوبه آنها برای حذف 24 میلیون نفر در سال گذشته و پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری را اجرا نکرده است.
او که پیشنهاد هم‌طیفی‌های خود در حذف 24 میلیون نفر در لایحه بودجه سال گذشته را منطقی می‌داند، در عین حال معتقد است تصمیم دولت برای حذف 30 میلیون نفر برای جامعه قابل هضم نیست.
