عوامل موثر بر جذب سرمایه برای کسب و کارهای نوپا
گروه تشکلها
امروزه کارآفرینان در قیاس با گذشته گزینههای بسیار متنوعتری برای تامین مالی کسبوکار نوپای خود در اختیار دارند و هر کسی میتواند به آسانی در استارتآپ گمنامی که شاید غول آینده دنیای تجارت باشد، سرمایهگذاری کند. از آن سو ظهور شیوههای جدید تامین مالی باعث شده که کارآفرینان به تدریج از روش سنتی تامین مالی از طریق سرمایهگذاران خطرپذیر فاصله گرفته و به طبقه جدیدی از سرمایهگذاران که قادرند در نوآوری همراه آنها باشند و چراغ کسبوکارشان را روشن نگاه دارند، روی بیاورند. اکنون سرمایهگذاران میتوانند به تناسب سرمایهیی که در اختیار دارند، بخشی از سهام استارتآپها را خریداری و در صورت موفقیت آنها در بازار به سود قابل توجهی دست پیدا کنند. با وجود این، آسان بودن رویه سرمایهگذاری از طریق خرید سهام نباید باعث شود که همه فکر کنند، این نوع سرمایهگذاری برای آنان مناسب و سودآور خواهد بود. بر همین اساس پیش از تصمیمگیری در مورد سرمایهگذاری در استارتآپها باید نکاتی را مد نظر قرار داد که مجله Entrepreneur در تحلیلی به آن پرداخته که از سوی پایگاه خبری اتاق ایران منتشر شده است.
چه نوع سرمایهگذاری بهتر است؟
براساس تحلیل صورت گرفته به طور کلی سرمایهگذاری یک ایده هیجانانگیز و در عین حال ترسناک است. اما پرسش اینجاست که چگونه به عنوان یک سرمایهگذار تازهکار میتوان فهمید که از کجا باید شروع کرد. یا اینکه چگونه میتوان سرمایهگذاری هوشمندانهیی انجام داد که که هم سقف بالای سرتان را از دست ندهید و هم در بلندمدت سودی عایدتان شود. حال با در نظر داشتن این موضوع که سرمایهگذاری گاهی شبیه قمار به نظر میرسد و البته اگر دانش و هوشمندی کافی در مورد انتخاب گزینه مناسب برای سرمایهگذاری نداشته باشید، سرمایهگذاری میتواند خود قمار باشد! بر همین اساس باید این موضوع را در نظر داشت که حدود 90درصد از استارتآپها در نهایت شکست میخورند و این بدان معناست که سرمایه شما نیز ممکن است در این راه بر باد برود. وقتی به یک ایده جدید، نوآورانه و فوقالعاده برمیخورید، تعجبی ندارد که به راحتی هیجانزده شوید اما آیا به این فکر میکنید که چه کسی هدایت این ایده را بر عهده دارد. هر روز دهها استارتآپ از طریق پایگاههای اینترنتی مربوطه به سرمایهگذاران بالقوه معرفی میشوند و بسیاری از آنها ایدههای واقعا فوقالعادهیی را پشت سر خود دارند؛ اما نکته مهم اینجاست که باید به جای خود استارتآپها روی موسسان آنها سرمایهگذاری کنید. اگر یک رهبر قوی هدایتکننده یک ایده خوب باشد، احتمال موفقیت ایده بسیار بالاتر خواهد بود و شما شانس بیشتری برای کسب سود مناسب از سرمایهگذاری خود خواهید داشت.
از دیگر موضوعاتی که باید مد نظر قرار گیرد این است که نباید صرفا به این دلیل که افراد زیادی در یک استارتآپ خاص سرمایهگذاری کردهاند، ریسک سرمایهگذاری در آن استارتآپ را خیلی راحت به جان بخرید. اینجاست که باید این پرسش را مطرح کرد که اگر دیگران خود را از روی یک پل بلند به پایین بیندازند شما نیز همین کار را خواهید کرد. قطعا چنین نخواهد بود؛ مگر اینکه مطمئن باشید فرودی ایمن خواهید داشت و پرش از فراز پل به شما آسیبی نخواهد زد. از این رو و با در نظر داشتن چنین نکاتی؛ برای سرمایهگذاری در استارتآپها باید به همین اندازه حساسیت نشان داد. اینکه پیروی از تودهها شما را از سرمایهگذاریهای ضعیف در امان نگاه خواهد داشت، اساسا یک اشتباه رایج است. تنها چیزی که میتوان با اطمینان در مورد سرمایهگذاری به پیروی از دیگران گفت این است که اگر کارها بد پیش برود، شما نیز مانند آنها پول خود را از دست خواهید داد. مثلا شرکت امریکایی Juicero در پایان سال اول فعالیت خود توانسته بود بیش از 100میلیون دلار منابع مالی از سرمایهگذاران متعدد جذب کند اما فعالیت این شرکت در نهایت تنها 4سال پس از زمان تاسیس آن متوقف شد. بسیاری از سرمایهگذارانی که در این شرکت نوپا سرمایهگذاری کرده بودند در واقع به پیروی از دیگران چنین ریسکی را به راحتی پذیرفته بودند. بر همین اساس باید وظایف خود را به درستی انجام داد و تلاش کرد که با تحلیلهای عمیق و آیندهنگر متوجه شوید که چه سرنوشتی در انتظار استارتآپ مورد نظرتان است. راهنمایی خواستن از سرمایهگذاران با تجربهتر و حتی گفتوگو با مدیران آن استارتآپ میتواند ایده موثری باشد.
از دیگر موضوعاتی که در این تحلیل مورد نظر قرار گرفته است اینکه بارها و بارها شنیدهایم که سرمایهگذاری در استارتآپها اغلب با ریسک زیادی همراه است؛ ریسکی که میتواند سود بزرگی را عاید شما یا زیان بزرگتری را به شما تحمیل کند. سود یا زیانی که شما از سرمایهگذاری در یک یا چند استارتآپ میبرید به میزان سرمایهیی که به آنها اختصاص دادهاید، بستگی دارد. قبل از سرمایهگذاری در استارتآپها حتما مطمئن شوید که از بنیه مالی کافی برای تحمل شکست احتمالی برخوردار هستید. از طرفی سرمایهگذاری در چند استارتآپ به جای تنها یک استارتآپ میتواند ریسک شما را کاهش دهد. اگر همه تخممرغهای خود را در یک سبد قرار دهید، ممکن است سود زیادی کسب کنید اما آن طرف قضیه نیز امکانپذیر است یعنی احتمال دارد در پایان یک بازنده تمام عیار باشید. وقتی اقدام به تشکیل یک سبد سرمایهگذاری متنوع میکنید و سرمایه خود را به استارتآپهای بیشتری تخصیص میدهید، شانس بسیار بالاتری برای حفظ سرمایه اولیه خود خواهید داشت. حتی میتوانید برای کاهش ریسک سرمایهگذاری خود چندین استارتآپ از حوزههای صنعتی و خدماتی متفاوت انتخاب کنید؛ البته اگر در یک حوزه خاص دانش زیادی دارید بهتر است بیشتر روی همان حوزه متمرکز شوید.
در همین رابطه رییس اتحادیه کسب وکارهای نوین اتاق اصناف ایران نیز در مورد فعالیتهای استارتآپها در کشور نیز گفته است: این روزها فعالیتهای بسیار خوبی در حوزه کسب وکار اینترنتی انجام شده و مردم خوش فکری در این حوزه داریم؛ هر چند مشکلات زیادی مثل نبود وجود اسپانسر وجود دارد.
محمدطاهر فاضلی در ادامه با بیان اینکه ایدههای جالب و بسیار خوبی را در حوزه کسب وکارهای نوین دریافت میکنیم؛ تصریح میکند: متاسفانه با وجود ایدههای بسیار زیاد، راه رسیدن به عمل را دوستان نمیدانند و با انتخاب اشتباه، بسیاری از این ایدهها میسوزند. البته با تحقیقات مناسب میتوان این مشکل را حل کرد. بنا به اظهارات او در گسترش کسب وکارهای نوین، برد با مصرفکننده است.
مدیر کسب وکارهای نوین اتاق اصناف ایران با اشاره به اینکه استارتآپهایی که این روزها تبدیل به کسب وکار نوین شده است، پیشرفت خوبی داشتهاند، گفت: اکثر استارتآپهایی که وجود دارد و به کسب وکار تبدیل شدهاند برای مصرفکننده بهترین بازدهی را داشته است؛ برای مثال تاکسیهای اینترنتی هزینه مردم را بسیار کاهش داده است. نرخ ۲۰هزار تومانی با وجود این استارتآپها به ۷تومان کاهش پیدا کرده است. به گزارش پایگاه اتاق اصناف ایران، او در ادامه میگوید: در حوزه فروشگاههای اینترنتی نیز برد اصلی با مصرفکننده است؛ چراکه مردم بیرون نمیروند، ترافیکی ایجاد نمیشود و در کل با هزینه کمتر خرید خود را انجام میدهند. در کل وجود کسب وکارهای اینترنتی و استارتآپها به سود مردم است و این یعنی برد اصلی در این حوزه با مصرفکننده است. فاضلی در پایان با اشاره به حراجهای اینترنتی نیز اظهار میکند: برخی از فروشگاهها در حراجهای اینترنتی قیمت قبل و پیش از حراج را تغییر دادند که با آنها برخورد شد. به همه کسب وکارهای نوین و فروشگاههای اینترنتی نیز متذکر شدیم در گام اول و قبل از حراج باید تمامی قیمتهای قبل از حراج را برای اتحادیه ارسال کنند تا توسط کارشناسان مرتبط بررسی شود.
مدیر فناوری اطلاعات اتاق اصناف ایران همچنین درباره صدور مجوز برای استارتآپها همچنین کسب وکارهای نوپا نیز عنوان کرده که تمامی امور در بخش کسب وکارهای نوین توسط اتحادیه فضای مجازی انجام خواهد شد. اتحادیه فضای مجازی بعد از انجام انتخابات در مرداد ماه سال جاری نزدیک به یک ماه است که شروع به فعالیت کرده است. نخستین اقدام اتحادیه ایجاد یک ساختار مناسب برای ایجاد بخش استارتآپهاست تا بتواند به صورت تخصصی به استارتآپها و کسب وکارهای نوین مجوز صادر کند. او همچنین با بیان اینکه تمامی امور در بخش کسب وکارهای نوین توسط اتحادیه فضای مجازی انجام خواهد شد، ادامه داد: نظارت بر کسب وکارهای نوین، صدور مجوز و دیگر اقدامات مربوط به این بخش مربوط به اتحادیه فضای مجازی خواهد بود.