تنشها در شبه جزیره کره آرام میگیرد؟!

گروه جهان طلا تسلیمی
پیونگیانگ با آغاز مذاکرات سطح بالا با سئول از هفته آینده موافقت کرده است؛ اتفاقی که روند آشتی دو همسایه شمالی و جنوبی در شبه جزیره کره را تسریع میکند. این گفتوگوها که نخستین مورد در بیش از دو سال گذشته محسوب میشود، بر مشارکت احتمالی ورزشکاران کرهشمالی در المپیک زمستانی پیونگچانگ کرهجنوبی تمرکز خواهد داشت. باتوجه به توسعه برنامه موشکهای بالستیک و انجام بزرگترین آزمایش هستهیی تا به امروز، این مذاکرات نشاندهنده یک تغییر قابل توجه در رویکرد کرهشمالی محسوب میشود.
به گزارش فایننشالتایمز، این گشایش در روابط با فاصله کمتر از یک روز از توافق واشنگتن و سئول بر سر به تعویق انداختن رزمایشهای نظامی سالانه حاصل شد؛ این رزمایشها در گذشته همواره با خشم کرهشمالی همراه بودند و عمدتا به دستاویزی برای تشدید تنشها در منطقه تبدیل میشدند. دونالد ترامپ رییسجمهوری امریکا و مون جائهاین همتای وی از کرهجنوبی در تماس تلفنی توافق کردند که رزمایش پس از بازیهای المپیک زمستانی برگزار شود.
المپیک زمستانی و نه بیشتر
پس از آزمایش پیشرفتهترین موشک در ماه نوامبر، کیم جونگ اون رهبر کرهشمالی از تکمیل نیروی هستهیی این کشور خبر داد و گمانهزنیها درباره آغاز مجدد مذاکرات را تقویت کرد. وی همچنین روز اول سال نو میلادی از تمایل به اعزام ورزشکاران به پیونگچانگ سخن گفت. در نهایت پیونگیانگ روز جمعه با اعلام خبر اینکه با دیدار با مقامات همسایه جنوبی خود در روز سهشنبه و در شهر مرزی «پانمونجم» موافقت کرده است، بر گمانهزنیها مهر تایید زد.
کارشناسان کره از مدتها پیش به چنین پیشنهاداتی با دیده شکوتردید مینگریستند و آنها را ابزاری برای کاهش تنشها در شرایطی میانگاشتند که کرهشمالی همچنان به توسعه برنامههای موشکی و تسلیحات هستهیی خود ادامه میدهد. این مذاکرات همچنین خطر جدایی میان امریکا و کرهجنوبی را در پی خواهد داشت؛ دو متحد دیرینه که روسای جمهور آنها دیدگاههای متفاوتی به چگونگی برخورد با تهدید پیونگیانگ دارند. امریکا در قبال مذاکرات دو کره رویکردی دوگانه اتخاذ کرده و نگران است گفتوگوها بر رویکرد «فشار حداکثری» واشنگتن برای خلع هستهیی کرهشمالی تاثیر بگذارد. مقامات کرهجنوبی سعی کردند با بیان اینکه محور مذاکرات مشارکت پیونگیانگ در المپیک زمستانی خواهد بود، درصدد رفع این نگرانیها برآیند. اما گاردین نوشت؛ مقامات دو کره که هنوز نامشان فاش نشده همچنین درباره چگونگی بهبود روابط کلی پس از یکسال پر مناقشه و پر تنش در منطقه گفتوگو خواهند کرد. بیک تائههیون سخنگوی وزارت اتحاد دو کره در یک کنفرانس خبری در این باره گفت: «دو طرف تصمیم گرفتهاند درباره پارهیی از مسائل جاری از طریق رد و بدل کردن اسناد گفتوگو کنند. »
چوئنگ سئونگچانگ از اعضای ارشد اندیشکده سجونگ گفت: مذاکرات محدود خواهد بود به این دلیل که کرهجنوبی نمیتواند به صورت یکجانبه با کرهشمالی تعامل داشته باشد. وی افزود: «کرهشمالی هیچ علاقهیی به خلع سلاح هستهیی یا متوقف شدن برنامه هستهیی ندارد؛ بلکه آنها بیشتر بهدنبال تولید انبوه کلاهکهای هستهیی و موشکهای بالستیک هستند. »
ترامپ اندک زمانی پیش از اعلان رسمی برنامه مذاکره در حالی که به نظر میرسید، سعی دارد اعتبار این گشایش در روابط را از آن خود کند، در توییتی نوشت مذاکرات «اتفاق خوبی» است: «آیا واقعا کسی هست که باور داشته باشد اگر من ثابتقدم، استوار و در بهکارگیری همه توانمان علیه کرهشمالی مصر نبودم، میتوانست گفتوگویی میان کرهشمالی و جنوبی وجود داشته باشد؟!»
سئول امیدوار است، مشارکت پیونگیانگ در بازیهای المپیک زمستانی مسیر کاهش تنشها در منطقه را هموار کند و امکان مذاکره بر سر برنامه هستهیی کرهشمالی را فراهم آورد. اما همین حالا هم کارشناسان هشدار دادهاند اگر کرهجنوبی به همسایه منزوی خود برای شرکت در این بازیها پیشنهاد کمکهای مالی بدهد یا از افرادی که در فهرست تحریمها هستند برای تماشای بازیها دعوت به عمل آورد، تحریمهای بینالمللی را نقض کرده است.
واکنشهای بینالمللی
وزارت خارجه امریکا در واکنش به خبر مذاکرات اعلام کرد: گفتوگوهای روز سهشنبه احتمالا محدود به مسائل دوجانبه خواهد بود و به مسائل امنیتی اشارهیی نمیشود. هدر نویرت سخنگوی وزارت خارجه به خبرنگاران گفت: «تصور ما این است که این گفتوگوها به مکالمه درباره المپیک و شاید برخی دیگر مسائل منطقهیی محدود شود و نه بیشتر. این چیزی نیست که جمهوری کره (کرهجنوبی) بخواهد تنها و آزادانه درباره آن اقدام کند یا مذاکرات گسترده درباره آن داشته باشد. »
گنگ شوانگ سخنگوی وزارت خارجه چین از اینکه کرهجنوبی و شمالی «گامهای مثبتی در جهت ارتقای روابط» برمیدارند، استقبال کرد و افزود: به تعویق انداختن رزمایش مشترک (سئول و واشنگتن) بهطور قطع کار خوبی بوده است.
اما ایتسونوری اوندرا وزیر دفاع ژاپن در خصوص گفتوگوها هشدار داد و به خبرنگاران در توکیو گفت: «فکر میکنم، مهم است که حالت دفاعی خود را حفظ کنیم. کرهشمالی به وضوح در میان گفتوگو و تحریک در نوسان است، اما به هر جهت این کشور به توسعه برنامههای هستهیی و موشکی خود ادامه میدهد. قصد نداریم سطح هوشیاری خود و نظارت بر مسائل منطقه را کاهش دهیم. »
مذاکرات بین دو کره پس از یکسال آزمایشهای جنجالی موشکی و هستهیی کرهشمالی صورت میگیرد؛ آزمایشهایی که درگیری لفظی بین کیم جونگاون با ترامپ را در پی داشت و بسیاری را در جهان نگران کرده بود.
