گرانی ارز به نفع همه صادرکنندگان نیست
تجارت
تاثیر افزایش قیمت دلار بر نحوه عملکرد صادرکنندگان به عنوان یکی از دغدغه‌های اصلی این روزها فضای اقتصادی است. تجربه نشان داده بالا رفتن نرخ ارز به سود همه صادرکنندگان نخواهد بود مگر افرادی که مواد اولیه آنها از داخل کشور و عمدتا از دل طبیعت به دست می‌آید؛ این درحالی است که بسیاری از تولیدکنندگان مواد اولیه خود را از سایر کشورهای توسعه یافته وارد می‌کنند و بالا رفتن نرخ ارز بر تامین مواد اولیه این واحدها اثر خواهد گذاشت. به عقیده فعالان اقتصادی مدیریت، مهم‌ترین موضوع نرخ ارز است تا آن را به یک ثبات مشخص برساند زیرا حتی کاهش آن نیز مضرات خاص خود را خواهد داشت. در همین راستا؛ عضو هیات رییسه اتاق ایران معتقد است که افزایش بهای دلار بر صادرات بخشی از تولیدات داخلی اثر منفی می‌گذارد و ارزآوری را کاهش می‌دهد. این موضوع نیز به کاهش عرضه ارز دامن می‌زند.
کیوان کاشفی معتقد است هنوز هم زمینه بالا رفتن بیشتر قیمت دلار در بازار وجود دارد و این امر می‌تواند منجر به گران شدن کالاها شود. عضو هیات رییسه اتاق ایران در گفت‌وگو با پایگاه خبری اتاق ایران اظهار کرد: پیش‌بینی نوسانات نرخ دلار موضوع پیچیده‌یی نیست. به عقیده کارشناسان مسائل اقتصادی چنانچه دولت سیاست‌های خاصی در این زمینه پیش نگیرد شاهد ادامه بالا رفتن قیمت دلار خواهیم بود. او درباره دلایل بالا رفتن نرخ دلار افزود: کشور ما همواره دارای یک نرخ تورم است. با وجود کنترل شدن قیمت‌ها اکنون این شاخص به 10درصد رسیده است. این امر باعث می‌شود، قیمت تمام شده تولیدات ما هر سال نسبت به دیگر کشورها که نرخ تورم کمتر یا صفر دارند، بالا برود. به همین میزان هم قدرت صادرات(وارد شدن ارز) را از دست می‌دهیم با ادامه پیدا کردن این روند به یکباره شاهد پرش نرخ ارز خواهیم شد. کاشفی ادامه داد: از سوی دیگر دلار به عنوان یک کالا تابع عرضه و تقاضاست و در شرایط کنونی عرضه و تقاضای این کالا از حالت تعادل خارج شده که نتیجه آن بالا رفتن قیمت دلار است. اکنون میران تقاضا برای دلار در بازار بیشتر از واردات آن به داخل کشور است.
کاشفی اظهار کرد: در ماه‌های پایان سال معمولا به دلیل سفرهای نوروزی و افزایش تقاضا برای ارز، یک پیک مصرف ارز در کشور وجود دارد که چنانچه مدیریت نشود دوباره باعث بالا رفتن قیمت خواهد شد. دولت باید در این شرایط ارز وارد بازار کند. رییس اتاق کرمانشاه بیان کرد: درحال حاضر دولت برخی اقدامات برای کنترل نرخ ارز انجام داده که مهار واردات ازجمله این اقدامات است و نمونه آن را در بالا رفتن تعرفه خودروهای وارداتی و اعمال محدودیت برای واردات برخی اقلام مانند گندم شاهد هستیم. او درباره نتایج بالا رفتن نرخ دلار نیز خاطرنشان کرد: هر چه قیمت دلار بالا برود، بعد از دو ماه تا یک سال (بسته به نوع کالا) روی قیمت انواع کالاها در بازار نیز اثر خواهد گذاشت و باعث کاهش قدرت خرید مردم می‌شود. وقتی کالایی با نرخ ارز جدید وارد بازار شود، کالاهای قدیمی نیز به سرعت خود را به همین سطح از قیمت خواهند رساند.
کاشفی با بیان اینکه چنانچه نرخ ارز متعادل باشد همه بخش‌ها خود را براساس آن تنظیم خواهد کرد، تصریح‌کرد: مدیریت، مهم‌ترین موضوع نرخ ارز است تا آن را به یک ثبات مشخص برساند، زیرا حتی کاهش آن نیز مضرات خاص خود را خواهد داشت. متاسفانه در این سال‌ها سیاست مشخص و کاملی درباره نرخ ارز نداشته‌ایم. او تصریح‌کرد: اگرچه همیشه اعلام می‌شود، نرخ ارز باید شناور مدیریت شده باشد اما به آن عمل نمی‌شود. ارز شناور مدیریت شده به این معناست که هر سال مابه‌التفاوت نرخ تورم کشور با میانگین کشورهای خارجی را به نرخ ارز اضافه کنیم و این نرخ را برای یک سال ثابت نگه داریم. عضو هیات رییسه اتاق ایران بیان کرد: دولت باید بتواند ارز مورد نیاز بخش‌های مختلف خصوصا تولیدکنندگانی که مواد اولیه وارداتی دارند را تامین کند، متاسفانه در عمل این اتفاق نمی‌افتد. گاهی تولیدکنندگان ماه‌ها در نوبت ارز مبادله‌یی هستند یا به صورت ناگهانی ارز مبادله‌یی برای برخی کالاها حذف می‌شود که نتیجه این امر روی آوردن به سمت بازار آزاد و بالا رفتن قیمت ارز است.
کاشفی در ادامه با تاکید بر لزوم تک نرخی شدن ارز، عنوان کرد: متاسفانه بارها شعار تک نرخی شدن داده شده، اما هیچ وقت به آن عمل نشده و همیشه شاهد تفاوت معناداری بین ارز مبادله‌یی و بازار آزاد هستیم. هم‌اکنون نیز در شرایطی که نرخ ارز در بودجه سال آینده کشور 3500تومان تعیین شده اما قیمت آن در بازار آزاد بین 4300تا 4400تومان است. رییس اتاق کرمانشاه از پیامدهای دو نرخی بودن ارز هم یاد کرد و ایجاد رانت و فساد را از مهم‌ترین آنها دانست و افزود: افرادی که می‌توانند ارز مبادله‌یی بگیرند هر چه وارد کنند، سود خواهند برد. به علاوه دو نرخی بودن ارز باعث می‌شود هیچگاه نتوانیم به یک شرایط متعادل برسیم و برنامه‌ریزی درستی انجام دهیم.
