دیکتاتوری که می‌خواهد دموکراسی بیاورد
گروه جهان
امرسون منانگاگوا، رییس‌جمهوری جدید زیمبابوه در نظر دارد با اجرای اصلاحاتی همچون پرداخت غرامت به کشاورزان سفیدپوستی که زمین‌هایشان توقیف شده، فروش اوراق قرضه برای بازسازی زیرساخت‌ها و برگزاری انتخاباتی که از نظر بین‌المللی پذیرفته باشد، اقتصاد کشورش را احیا و این کشور آفریقایی را از انزوای بین‌المللی خارج کند. اما اجرای چنین اصلاحاتی توسط مردی که بیش از 50 سال در دولت رابرت موگابه نقشی کلیدی ایفا کرده است، جای تعجب دارد؛ اقتصاد زیمبابوه از سال 2000 تاکنون بیش از نیمی از رونق خود را از دست داده و شاهد فروپاشی کامل صنعت کشاورزی بوده است. با این حال منانگاگوای 75ساله و رییس پیشین سازمان جاسوسی خوش‌بین است که می‌تواند حمایت وام‌دهندگان را جلب کند و از بازارهای سرمایه بین‌المللی بهره ببرد.
به گزارش بلومبرگ، منانگاگوا پنج‌شنبه در مصاحبه‌یی در هراره درباره فروش احتمالی اوراق قرضه گفت:«نمی‌توانیم چنین کاری کنیم؟ به نظر من باید انجامش دهیم.» وی که در دوران جنگ آزادی از سوی اقلیت سفیدپوست رودسیا به کورکودیل مشهور شد در ادامه گفت:«ما حقیقتا به سرمایه‌گذاری اساسی در اقتصاد سودمند خود نیاز داریم.» اگرچه منانگاگوا در چند دهه گذشته جانشین مسلم موگابه انگاشته می‌شد اما به قدرت رسیدنش به دلیل اختلافات اخیر با همسر رییس‌جمهوری پیشین با مشکلاتی مواجه شد. گریس همسر رابرت موگابه، منانگاگوا را به برنامه‌ریزی برای کودتا متهم کرد؛ منانگاگوا از معاونت ریاست‌جمهوری اخراج شد و پس از اینکه جان خود را در خطر دید از زیمبابوه گریخت. اما در نهایت پس از حمایت‌های ارتش و پس از اینکه حزب حاکم جبهه میهن‌پرست اتحاد ملی آفریقایی موگابه را به کناره‌گیری وادار کرد، منانگاگوا بازگشت و ریاست‌جمهوری زیمبابوه را بر عهده گرفت.
اما منانگاگوا که در جنگ علیه سفیدپوستان رودسیا دست راست موگابه بود هیچ خشونتی علیه رییس‌جمهوری پیشین اعمال نکرد و هنوز هم او را «بت» خود می‌داند و امکان بازنشستگی او را در بهترین شرایط فراهم آورده است. رییس‌جمهوری جدید زیمبابوه در این باره گفت:«من 54 سال همراه رییس‌جمهوری پیشین بودم. متاسف نیستم. لازم بود. اما درخواست‌های فزاینده‌یی برای تغییر وجود داشت. صدای مردم، آنچه که من صدای خدا می‌ناممش.» وی در ادامه به اشتباهاتی همچون سرکوب مخالفان در دهه 1980 که به کشته شدن حدود 20هزار غیرنظامی منجر شد، اعتراف کرد.
برنامه اصلاحات
جدا از مشکلات سیاسی و اجتماعی، منانگاگوا اکنون در زیمبابوه با شرایط وخیم اقتصادی مواجه است: نرخ بیکاری در این کشور آفریقایی 90درصد است، کمبود نقدینگی شدیدا احساس می‌شود و برخی مردم هراره برای کسب اطمینان از اینکه می‌توانند محدودیت 40دلار در هفته را از حساب بانکی خود برداشت کنند، شب‌ها در خیابان‌های نزدیک به بانک‌ها می‌خوابند. طرح تقسیم مجدد زمین میان سیاه‌پوستان زیمبابوه‌یی که در دوران استعماری بیرون رانده شده بودند به شدت به صادرات آسیب رسانده است. این مساله به علاوه مشکلات در برگزاری انتخابات و خشونت‌ها، تحریم‌های کشورهای غربی علیه زیمبابوه را در پی داشت که با افزایش شدید نرخ تورم و قطع خطوط اعتباری از سوی تامین‌کنندگان مالی بین‌المللی همراه شد.
اکنون منانگاگوا قصد دارد در برنامه اصلاحات به کشاورزان سفیدپوست که از زمین‌هایشان محروم شده‌اند، غرامت بپردازد. وی گفت:«ما یک مستعمره بودیم و زمین‌هایمان توسط استعمارگران گرفته شده بود و برای تغییر شرایط جنگیدیم. اصلاحات آن زمان ضروری بود. اکنون آن دوران را پشت سر گذاشته‌ایم اما آنچه می‌توانیم انجام دهیم این است که مطمئن شویم سوء‌استفاده‌یی صورت نمی‌گیرد.» اما برای رونق اقتصادی زیمبابوه، احیای صنعت کشاورزی که زمانی همسایگان را به غبطه وا‌می‌داشت همچنین جذب مجدد سرمایه‌گذاری‌ها در صنعت معدن، یک امر الزامی است. مساله مهم دیگر بازگشایی خطوط اعتباری محسوب می‌شود. در روند اصلاحات، کشاورزان سفیدپوستی که زمین‌هایشان غصب شده تنها غرامت می‌گیرند و احتمال اینکه زمین‌ها به آنها پس داده شود، اندک است. اگرچه از همگان برای مشارکت در صنعت کشاورزی دعوت می‌شود اما برای رونق بخشیدن به کشاورزی همچنان برای عمل‌آوری محصولات و فروش آنها به سرمایه‌گذاری نیاز است. زیمبابوه زمانی دومین صادرکننده بزرگ تنباکوی درجه یک، ذرت، پاپریکا و گل سرخ بود.
دولت منانگاگوا گفت‌وگوها با وام‌دهندگان بین‌المللی همچون صندوق بین‌المللی پول را درباره بدهی‌های معوقه و بازگشایی خطوط اعتباری آغاز کرده است و قصد دارد، اوراق قرضه به فروش بگذارد. رییس‌جمهوری جدید همچنین قصد دارد، محدودیت‌ها در صنعت و معدن را ازجمله لزوم مالکیت 51 درصدی سیاه‌پوستان زیمبابوه بر معادن لغو کند؛ اگرچه این محدودیت‌ها تا اطلاع ثانوی همچنان درباره معادن پلاتینیوم و الماس اجرا می‌شود. زیمبابوه بعد از آفریقای جنوبی بزرگ‌ترین ذخایر پلاتینیوم را دارد.
رییس‌جمهوری جدید در ادامه این مصاحبه گفت: دولت همچنین قصد دارد، ذخایر طلا و الماس در بانک مرکزی ایجاد کند تا بار دیگر ارز ملی زیمبابوه(دلار زیمبابوه) را در کشور مورد استفاده قرار دهد. ارز زیمبابوه در سال 2009و پس از افزایش سرسام‌آور نرخ تورم کنار گذاشته شد و اکنون در این کشور از ارزهای متعددی ازجمله دلار امریکا استفاده می‌شود.
منانگاگوا همچنین گفت که در 4 تا 5 ماه آینده در زیمبابوه انتخابات برگزار می‌کند و مطمئن است که حزب زانو پی‌اف پیروز این انتخابات خواهد بود؛ از ناظران بین‌المللی نیز برای نظارت بر روند انتخابات دعوت می‌شود و دولت همه سعی خود را خواهد کرد تا رای‌گیری به دور از خشونت برگزار شود.
