ماجراجویی جدید اردوغان؛ بازی با آتش سوریه
گروه جهان
عملیات ترکیه در «عفرین» در شمال سوریه با وجود هشدار دمشق و مخالفت امریکا جمعه آغاز شد و حملات گستردهتر هم در راه است. گفته شده، خلوصی آکار رییس ستاد مشترک ارتش ترکیه برای گرفتن چراغ سبز مسکو به روسیه رفته است. ناظران بر این باورند که حمله ترکیه به عفرین با وجود هشدارهای دمشق و واشنگتن میتواند جبهه جدیدی در جنگ داخلی سوریه باز کند و بر پیچیدگی این بحران بیفزاید. برخی نیز از احتمال رویارویی نظامی امریکا و ترکیه در سوریه خبر دادهاند.
به گزارش رویترز، منطقه عفرین تحت کنترل شبهنظامیان کرد سوریه موسوم به یگانهای مدافع خلق است. آنکارا این نیروهای کرد را مرتبط با پکک میداند و از آنها به عنوان گروه تروریستی یاد میکند. رجب طیب اردوغان رییسجمهوری ترکیه هفته گذشته گفته بود آنکارا ظرف چند روز آینده به ناحیه کردنشین شمال سوریه حمله خواهد کرد. اردوغان با انتقاد از سیاستهای امریکا در حمایت از کردهای سوریه بار دیگر از واشنگتن خواسته بود که از حمله به عفرین حمایت کند. اردوغان هدف از عملیات جدید را پاکسازی ترور از مرز جنوبی کشورش اعلام کرده است.
در همین حال به دنبال لشکرکشی ترکیه به مرزهای سوریه و حملات توپخانهیی علیه مواضع کردهای سوریه، ساکنان مناطق همجوار در حمایت از کردهای عفرین دست به تظاهرات زدهاند. اسکاینیوز نوشته، ساکنان استان حسکه در شمال شرق سوریه و مناطق اطراف آن با شعار علیه اردوغان و ترکیه تظاهرات کردند.
بازی با آتش در سوریه
مجله تایمز لندن هشدار داده حمله ترکیه به عفرین میتواند، آتش جنگی تازه را شعلهور کند و ترکیه و امریکا را به عنوان دو عضو ناتو در مقابل هم قرار دهد.
جنگ لفظی ترکیه و امریکا زمانی تشدید شد که سخنگوی ائتلاف بینالمللی علیه داعش که امریکا رهبری آن را به عهده دارد از تشکیل یک نیروی مرزبانی جدید در مرزهای سوریه با ترکیه و کرانه شرقی فرات خبر داد. سرهنگ تامس ویل گفت که در حال حاضر ۲۳۰نفر در کلاسهای اولیه آموزشی حضور دارند و هدف این است که این نیرو به ۳۰ هزار نفر برسد. این اقدام خشم ترکیه را برانگیخت. ایران و روسیه نیز به این اقدام اعتراض کردند. به گزارش تسنیم، سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه گفت که طرح ایالات متحده برای تشکیل نیروهای امنیتی مرزی در خاک سوریه گویای آن است که واشنگتن علاقهیی به تمامیت ارضی سوریه ندارد و مسکو به شدت نگران آن است که امریکا به سمت تقسیم سوریه حرکت کند آن هم در شرایطی که واشنگتن پیش از این تنها هدف حضور نظامی خود در سوریه را نابودی تروریستها اعلام کرده بود. لاوروف گفته بود که در این رابطه روسیه، ایران و ترکیه از مقامات واشنگتن انتظار توضیح دارند. وزارت خارجه ایران نیز اعلام کرد که تصمیم امریکا برای تشکیل به اصطلاح «نیروهای امنیت مرزی» تنها باعث افزایش بحران در سوریه خواهد شد و این اقدام امریکا تنها راهی برای دخالت آشکار واشنگتن در امور داخلی سوریه تلقی میشود.
واکنش آنکارا اما با خشم بسیاری همراه بود، چرا که از نظر دولتمردان ترکیهیی تحولات در سوریه وارد مرحله جدیدی شده است؛ ارتش ایالات متحده اعلام کرده که میخواهد برای مدتی طولانی در این کشور بماند آن هم در شرایطی که بخشی از کارش آموزش دادن کردهای سوریه خواهد بود، اقدامی که چالش اساسی برای ترکیه به شمار میرود. بر همین اساس بود که اردوغان بلافاصله هشدار داد اگر در منطقه عفرین تروریستها تسلیم نشوند، آنجا را بر سرشان خراب خواهد کرد و اگر قولهایی که در خصوص منبج به آنکارا داده شده عملی نشود، مجبور خواهند بود که خودشان وارد عمل شوند. اردوغان گفت که امریکا ۴۹۰۰کامیون سلاح تحویل نیروهای کرد سوری داده و ترکیه چنین متفقی را نمیخواهد. رییسجمهوری ترکیه تهدید کرد: «شما یک ارتش ۳۰ هزار نفری میخواهید، تشکیل دهید. ما آن را در نطفه خفه خواهیم کرد. ارتش ما طی مدت کوتاهی مساله منبج و عفرین را حل خواهد کرد. تدارکات لازم به پایان رسیده و هر لحظه امکان شروع عملیات وجود دارد.»
بکر بوزداغ سخنگوی نخستوزیر ترکیه هم تشکیل نیروی مرزبانی سوریه را بازی با آتش توصیف کرد. مولود چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه هم در یک هشدار تند به امریکا گفت که روابط ترکیه با امریکا آسیب جبرانناپذیری خواهد دید و این کشور نمیتواند به نام ائتلاف بیانیه صادر کند. او تاکید کرد که امریکا باید موضع خود را مشخص کند، آیا متحدان خود یا گروههای تروریستی را ترجیح میدهد.
به گزارش دویچهوله، عارف کسگین کارشناس مرکز تحقیقات استراتژیک ترکیه معتقد است که سخنان اردوغان ناشی از خشمی است که از خلف وعدههای امریکا به عنوان شریک ترکیه بیان میشود و ترکیه به هیچوجه موافق ایجاد یک کریدور که دایما تمامیت ارضی کشورش را تهدید میکند، نیست. ترکیه در زمان ترامپ امیدوار شده بود که امریکا حمایتش را از کردهای سوریه «پید» قطع کند. اما این کار را انجام نداد و دیدارهای دیپلماتیک و متعددی بین ترکیه و امریکا صورت گرفته ولی به نتیجهیی نرسیده است. البته برخی نیز بر این باورند که بخشی از سخنان تند سیاستمداران ترکیه برای تهییج افکارعمومی است بهویژه اینکه چند سالی است، احساسات ضد امریکایی ترکیهییها بالا رفته است.
علاوه بر تحرکات جدید در عفرین، نیروهای ترکیهیی نزدیک به سه ماه است که در استان ادلب سوریه مستقر شدهاند. این اقدام هنگامی صورت گرفت که توافقی میان ایران، روسیه و ترکیه مبنی بر کاهش درگیریها میان نیروهای دولتی سوریه و شورشیان حاصل شد.