غفلت از صنعتی پولساز
تعادل
«صنعت گردشگری» را میتوان یکی از صنایع پولساز تلقی کرد؛ صنعتی که به دلیل غفلت برخی مسوولان، شاهد فرار ارزی در این بخش در کشور و هدایت آن به آن سوی مرزها هستیم. فعالان بخش خصوصی البته، مشکلات موجود در صنعت گردشگری را ناشی از عدم آگاهی در مورد اهمیت جذب گردشگر میدانند. این در حالی است که براساس پیشبینیهای صورت گرفته، تا سال 1404 حدود 70 الی 80درصد مشاغل از بین میرود.
بر همین اساس، مشاغل معطوف به گردشگری میتوانند جایگزین مناسبی برای مشاغل از دست رفته باشند، اما به نظر میرسد دولت به اهمیت سرمایهگذاری در صنعت گردشگری پی نبرده یا نمیخواهد در این زمینه سرمایهگذاری کند. در این شرایط بخش خصوصی باید برای تحرکبخشی به این صنعت به دولت فشار بیاورد. در همین راستا، اعضای کمیسیون گردشگری اتاق تهران که بنا دارند از طریق هماندیشی با بخشهای مرتبط با صنعت گردشگری، موانع توسعه این صنعت در کشور را به حداقل برسانند، در نشست اخیر خود با حضور برخی مسوولان نیروی انتظامی از معاونت اجتماعی تا پلیس مهاجرت و گذرنامه، به طرح مشکلات و دغدغههای فعالان صنعت گردشگری پرداختند و خواستار تغییر نگرش پلیس نسبت به گردشگران شدند. در این نشست، محسن مهرعلیزاده رییس کمیسیون گردشگری اتاق تهران، پیشنهاد تشکیل کارگروهی مشترک متشکل از تعدادی از اعضای کمیسیون و نمایندگان بخشهای مختلف نیروی انتظامی مطرح کرد تا این کارگروه در مورد طراحی برنامه آموزشی، اصلاح آییننامهها و طراحی تفاهمنامه همکاری تصمیمگیری کند.
حال و روز صنعت گردشگری؟
محسن مهرعلیزاده که ریاست کمیسیون گردشگری اتاق تهران را برعهده دارد، با اشاره به برنامه این کمیسیون برای ارتباط با نهادهایی همچون گمرکات، شهرداریها و پلیس که با گردشگران سر و کار دارند، گفت: در اسناد بالادستی نسبت به افزایش تعداد گردشگران هدفگذاری شده است و در این هدفگذاریها تکلیف شده که حدود 40درصد اقتصاد کشور به سوی صنعت گردشگری سوق پیدا کند. افزایش تعداد گردشگران هم از لحاظ فرهنگی و هم از حیث افزایش درآمد و اشتغال بسیار حائز است.
او گفت: گردشگرانی که وارد کشور میشوند، از بدو ورود با نهادهای مختلفی مواجه میشوند، از تحویل گذرنامه و دریافت چمدان تا انتخاب تاکسی و تامین امنیت این گردشگر تا زمان ترک کشور. در این مراحل، پلیس نقش پررنگی دارد و بر همین اساس ما از طریق نامهنگاری با فرماندهان بخشهای مختلف از آنان درخواست کردهایم که برای هماندیشی و همفکری، شنیدن نظرات فعالان بخش خصوصی و ارائه نظرات و تجربیات گرانقیمت خود در کمیسیون گردشگری حضور پیدا کنند.
در ادامه نشست سیدفرخ میرشاهزاده کارشناس کمیسیون گردشگری اتاق تهران، با اشاره به ضرورت تعامل متولیان صنعت گردشگری و متولیان ایمنی و امنیت در راستای ارتقای کیفیت خدمات گردشگری در سطح کشور گفت: نیروی انتظامی باید بهعنوان تسهیلگر، حمایتکننده و ناظر در صنعت گردشگری نقشآفرینی کند.
او سپس به شاخصترین انتظارات از نیروی انتظامی در صنعت گردشگری پرداخت و افزود: تسهیل و روانسازی امور مربوط به ورود و خروج گردشگران و بهسازی ارتباطات با میهمانان ورودی به کشور، تلطیف در برخورد با مسافران و اجتناب از برخورد امنیتی با گردشگران، بهسازی و روانسازی امور ترافیکی در ارتباط با خودروهای توریستی و تعامل موثر درخصوص نظام ترافیکی، ایفای نقش بهعنوان راهنما و هدایتگر گردشگران و تعامل و همگرایی با متولیان ارائه خدمات و شفافسازی همهجانبه انتظارات و تفهیم بایدها و نبایدها ازجمله این انتظارات است.
میرشاهزاده در ادامه پیشنهاداتی در رابطه با بهبود عملکرد نیروی انتظامی در حوزه گردشگری نیز ارائه کرد که «اصلاح بینش نقشآفرینی امنیتی صرف و پرهیز از منش حاکمیتی در ارتباط با گردشگران»، «ایجاد ساختار مستقل و متناسب جهت امور گردشگری و آموزش و ارتقای توانمندی و بینش عمومی در این حوزه»، «همسویی و تعامل مستمر با متولیان اجرایی و ارائهکنندگان خدمات در این حوزه با هدف شناسایی چالشها»، «شفافسازی قواعد، ضوابط و مقررات الزامآور برای متولیان و گردشگران»، «همگنسازی بینبخشی و پرهیز از برخورد جزیرهیی و تکبعدی با امور مرتبط با گردشگری» و «رفع و تعدیل موانع و ضوابط متعارض و متضاد با تفکر توسعه گردشگرپذیری» ازجمله این پیشنهادات است.
توجه به امنیت گردشگران
اکبر غمخوار عضو هیاتمدیره جامعه تورگردانان ایران نسبت به برخی بینظمیها در گیتهای ورودی فرودگاه امام خمینی انتقاد کرد و گفت: برخورد پلیس مهاجرت با گردشگران در فرودگاه بسیار مهم است. ما پیش از این، پیشنهادی را مطرح کرده بودیم که جامعه تورگردانان حاضر است بهطور رایگان، افرادی که پلیس مهاجرت معرفی میکند را برای آموزش نحوه برخورد با گردشگران به سه کشور گردشگرپذیر اعزام کند و اکنون بار دیگر این پیشنهاد را مطرح میکنیم.
او با اشاره به شکلگیری باندهایی که در جوار هتلها و سایتهای گردشگری اقدام به سرقت اموال گردشگران میکنند، خواستار توجه پلیس به امنیت توریستها در این مراکز شد. غمخوار ادامه داد: در مرزهای مشترک با کشورهایی نظیر آذربایجان و عراق با دلالانی مواجه هستیم که اقدام به سوءاستفاده از گردشگران میکنند. همچنین سایتهایی بهصورت غیرقانونی اقدام به جذب گردشگر و برگزاری تورهای خارجی میکنند که لازم است نیروی انتظامی اقدام به شناسایی این افراد کرده و با آنان برخورد کند.
به گفته او، آژانسهای صاحبمجوز اقدام به دریافت کد ناجا برای تورهای ورودی میکنند که این به تامین امنیت تورها بسیار کمک میکند، اما گروههایی که بهصورت متفرقه وارد کشور میشوند، از چنین مزیتی برخوردار نیستند و لازم است ورود همه تورها منوط به دریافت این کد شود. این فعال صنعت گردشگری از اعمال سلیقه درمورد ضوابط اماکن اقامتی در شهرهای مختلف سخن گفت و خواستار ایجاد وحدت رویه در اعمال ضوابط مربوطه شد. ایجاد سهولت در تردد خودروهای مربوط به گردشگران و ایجاد پارکینگهایی برای این خودروها در جوار سایتهای گردشگری از دیگر خواستههای اکبر غمخوار بود.
علیرضا خائف نایبرییس کمیسیون گردشگری اتاق تهران، مشکلات موجود در صنعت گردشگری را ناشی از عدم آگاهی در مورد اهمیت جذب گردشگر دانست و گفت: پیشبینی شده تا سال 1404 حدود 70 الی 80درصد مشاغل از بین میرود و مشاغل معطوف به گردشگری جایگزین مناسبی برای مشاغل از دست رفته خواهد بود. در حالی که به نظر میرسد دولت به اهمیت سرمایهگذاری در صنعت گردشگری پی نبرده است یا نمیخواهد در این زمینه سرمایهگذاری کند. در این شرایط بخش خصوصی باید برای تحرکبخشی به این صنعت به دولت فشار بیاورد. او افزود: یکی از اصلیترین مراکز جذب گردشگر در کشور تانزانیا، کوه کلیمانجارو است و دولت توانسته از محل جذب گردشگر به این منطقه، یک میلیون شغل ایجاد کند، اما با وجود این تعداد کوه در ایران بهعنوان جاذبه گردشگری، چه تعداد فرصت شغلی ایجاد شده است؟
پیشنهاد انعقاد تفاهمنامه همکاری
اکبر رشیدی که به نمایندگی از معاونت ناجا در این نشست حاضر شده بود، پیشنهاد انعقاد یک تفاهمنامه با اتاق تهران برای همکاری برای رفع مشکلات مطرح شده ارائه کرد که با استقبال حاضران رو به رو شد. سرهنگ بهرام محمودی همچنین گفت: به واسطه ضوابطی که ستاد کل نیروهای مسلح وضع کرده است، امکان ایجاد تشکیلات جدید برای تامین امنیت گردشگران وجود ندارد اما میتوان این امور را به شرکتهای حفاظتی واگذار کرد. او همچنین گفت: پلیس مجری قانون است.
ممکن است امروز اعلام کنند، برگزاری کنسرت آزاد است و فردا آن را ممنوع اعلام کنند و در اینجا نیروی انتظامی تنها اجرای این دستورات را برعهده دارد. سرهنگ محمودی با استقبال از پیشنهاد ناصر عندلیب مدیر مرکز آموزش اتاق تهران، گفت: مرکز آموزش اتاق تهران میتواند به افرادی از نیروی انتظامی آموزش دهد و این افراد بهعنوان مربی آموزش سایر پرسنل در شهرها را برعهده بگیرند. سرگرد داود محمدی نیز که از پلیس مهاجرت و گذرنامه در این جلسه حضور یافت، بر این باور بود که ریشه مشکلات صنعت گردشگری را باید در جای دیگری جستوجو کرد. او سپس به مشکلاتی که ورود گردشگران انفرادی در کشور ایجاد میکنند پرداخت و ابراز امیدواری کرد که گردشگری کشور به سوی گردشگری گروهی سوق پیدا کند.