تضاد دیدگاه در ایجاد تشکلها
تعادل|
جدیدترین نشست هیات رییسه اتاق ایران با حضور تشکلها و انجمنهای حوزه انرژی، نفت، گاز و پتروشیمی برگزار شد. در این نشست مشکلات و چالشهای فعالان اقتصادی بررسی شد. «کمبود مواد اولیه صنایع پاییندستی به دلیل صادرات محصولات پتروشیمی»، مهمترین مسالهیی بود که در نشست تشکلهای حوزه نفت، گاز و پتروشیمی با هیات رییسه اتاق ایران مطرح شد. به گفته فعالان بخش خصوصی این حوزه، در حال حاضر به دلیل صرفه اقتصادی بالا در صادرات محصولات پتروشیمی، این واحدها بیش از آنکه به فکر تامین مواد اولیه صنایع پاییندستی باشند، محصولات خود را صادر میکنند. در عین حال بیتوجهی مسوولان و سیاستگذاران به قانون بهبود مستمر محیط کسبوکار با وجود تاکید معاون اول رییسجمهور مبنیبر لزوم استفاده از نظرات تشکلهای اقتصادی به هنگام سیاستگذاری، مورد انتقاد قرار گرفت. از آنسو، شاهد دو دیدگاه متفاوت در شکلگیری تشکلها هستیم؛ چراکه عدهیی بر این باورند که نباید در هر بخشی چندین تشکل ایجاد شود، در مقابل برخی از تاسیس تشکلها متعدد در هر حوزه، استقبال میکنند و این را وظیفه اتاق ایران میدانند. با وجود چنین نگاههای متضادی، به گفته برخی فعالان اقتصادی، وظیفه پارلمان بخش خصوصی، ساماندهی تشکلها و تقسیمبندی وظایف است تا مسیر حرکت تشکلها در اقتصاد مشخص شود.
ارتقای جایگاه تشکلها
در ابتدای این نشست، برخی از اعضای تشکلها و انجمنهای حوزه انرژی، نفت، گاز و پتروشیمی به بیان دغدغه و مشکلات خود در حوزه فعالیتشان پرداختند. عبدالرضا پروین، رییس هیاتمدیره انجمن ستصا، با ابراز نگرانی از توقف فعالیت واحدهای تولیدی کشور، از بین رفتن سرمایههای انسانی را مهمترین صدمه وارد شده بر اقتصاد کشور پس از بسته شدن واحدهای تولیدی و صنعتی دانست و تصریح کرد: به هیچوجه نمیتوان این آسیب اجتماعی و اقتصادی را جبران کرد. هرچند هنوز راه برای رهایی از این مشکل وجود دارد اما غفلت از آن به ضرر کشور خواهد بود.
یوسف مرادلو، رییس انجمن صنایع و معادن سرب و روی ایران از عدم نهادینه شدن تشکلگرایی در اقتصاد سخن گفت و از بیتوجهی دستگاههای دولتی به پیشنهادات بخش خصوصی انتقاد کرد و افزود: تشکلها بر پایه توانمندی افراد شکل میگیرند و موضوع رانت در آنها مطرح نیست، بنابراین استفاده از ظرفیت آنها به نفع اقتصاد خواهد بود چرا که پیشنهادات آنها برگرفته از افراد خبره و متخصص در یک حوزه خاص است.
حمیدرضا صالحی دبیرکل و عضو هیاتمدیره فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته ایران بر ضرورت ایجاد فدراسیونها و کنفدراسیونها توسط اتاق تاکید کرد و از آن به عنوان یک تکلیف مهم اقتصادی برای پارلمان بخش خصوصی یاد کرد. به باور این فعال اقتصادی، اگر این اقدام مهم صورت بگیرد و نمایندگان تشکلها، فدراسیونها و کنفدراسیونها در هیاتهای اعزامی به دیگر کشورها نیز حضور داشته باشند، اتاق در ارتقای جایگاه تشکلها، موثر عمل کرده است. حسین طوسی رییس انجمن صنایع پروفیل در و پنجره یوپیویسی ایران مشکل اصلی تشکلهای بخش خصوصی را نبود تعریف دقیق از تشکل در ایران دانست و تاکید کرد: اگر تشکلها براساس اصول ایجاد شوند و جایگاه خود را در کشور داشته باشند، میتوانند بسیار موثر عمل کنند. درواقع ایجاد بنگاههای تولیدی باید با مشورت تشکلهای اقتصادی صورت گیرد که در حال حاضر این اتفاق نمیافتد و متاسفانه شاهد تراکم واحدهای تولیدی در یک بخش و بازدهی نزولی هستیم.
حسین پیرموذن، عضو هیات رییسه اتاق ایران که درعین حال ریاست شورای راهبردی تشکلها را نیز برعهده دارد، اشارهیی به اقدامات اتاق در دوره هشتم برای ارتقای جایگاه تشکلها در اقتصاد ایران داشت. براساس اظهارات وی در این دوره رویکرد اصلی جذب حداکثری تشکلها بوده و بنابراین تلاش شده تا خلأ ناشی از نبود بانک اطلاعاتی جامع از تشکلهای اقتصادی برطرف شود. وی ادامه داد: موضوع رتبهبندی تشکلها نیز در همین دوره انجام شد که بالغبر 95 درصد تشکلها در این بخش با معاونت تشکلها همکاری کردند. عضو هیات رییسه اتاق ایران در مورد حضور نمایندگان تشکلها در شوراها و مجامع متناسب با رشته فعالیت آنها گفت: اتاق سعی میکنیم برای اعزام نماینده در شوراها و مجامع، از تشکلهای تخصصی استفاده کنیم چراکه مهمترین و بهروزترین اطلاعات در هر بخش در اختیار آنهاست. پیرموذن همچنین از تدوین آییننامه تشکیل تشکل، فدراسیون و کنفدراسیون خبر داد که بهزودی نهایی میشود. وی حضور نمایندگان تشکلها در هیاتهای اعزامی اتاق ایران به کشورهای مختلف را از دیگر اقدامات انجام شده در راستای پررنگ شدن نقش آنها در اقتصاد کشور برشمرد.
دو دیدگاه
کیوان کاشفی، عضو هیات رییسه اتاق ایران بابیان این مطلب که نسبت به تشکلها دو دیدگاه وجود دارد، تصریح کرد: عدهیی بر این باورند که نباید در هر بخشی چندین تشکل ایجاد شود، در مقابل برخی از تاسیس تشکلها متعدد در هر حوزه، استقبال میکنند و این را وظیفه اتاق ایران میدانند.
وی با اشاره به قانون بهبود مستمر محیط کسبوکار، ساماندهی تشکلها را وظیفه پارلمان بخش خصوصی کشور دانست و تاکید کرد: در آییننامهیی که در حال تدوین است، تعریف دقیقی از انواع تشکلها ارائه میشود. در این بین برخی از تشکلها ستارهدار شده و نمایندگان آنها وارد هیات نمایندگان اتاق ایران خواهند شد. برای این موضوع نیز سازوکار مشخصی ارائه میشود. بنابراین همه این تشکلها در هیات نمایندگان نخواهند بود. برای این دست از تشکلها که وارد هیات نمایندگان نمیشوند، این راهکار وجود دارد که وارد فدراسیون یا کنفدراسیون خود شده و از این طریق به هیات نمایندگان راه پیدا کنند.
وی در ادامه به ضرورت تقسیم کار بین بخشهای مختلف اتاق ایران اشاره کرد و افزود: در این راستا برای بهتر انجام شدن وظایفی که برعهده اتاق ایران قرار دارد، باید تقسیم کار صورت گیرد. بخشی از این وظایف را تشکلها دنبال میکنند. اگر هر تشکل بتواند حتی یک ماموریت خود را در یک سال به سرانجام برساند، یعنی بخش قابلتوجهی از مشکلات اقتصادی برطرف میشود. کاشفی همچنین توجه به نظام پیشنهاددهی را مطرح کرد و گفت: طرح انتقاد و بیان مشکلات آسانترین کار است که همه آن را انجام میدهند، مهم ارائه راهحل است. برای همین باید نظام پیشنهاددهی را در کشور ایجاد کنیم.
دبیرکل اتاق ایران نیز در ادامه با تاکید بر این مساله که اتاق ایران میتواند مسیر حرکت تشکلها در اقتصاد را باز کند، تصریح کرد: این وظیفه تشکلهاست که از حقوق اعضای خود دفاع کرده و تا آنجا که میتوانند در راستای بهبود شرایط کسبوکار آنها تلاش کنند. علیرضا اشرف، افزود: در این بین اتاق ایران میتواند سازوکار لازم را فراهم کند. البته مراجعه تشکلها به اتاق و بهرهگیری از ظرفیتهای آن یک راهکار بوده و راهحلهای دیگری نیز برای پیگیری مسائل وجود دارد. به اعتقاد وی تشکلها بهترین پایگاه برای دفاع از صنعت هستند. اشرف همچنین در خصوص مرکز ملی رتبهبندی که از سال 86 در اتاق ایران راهاندازی شده، تصریح کرد: مرکز ملی رتبهبندی یک مرکز رگولاتوری بوده و تشکلهایی که دارای ضوابط مشخصی باشند، میتوانند از خدمات آن استفاده کنند. تنها محدودیت برای این بخش، شاخصهایی است که تعریف شده و اگر تشکلی این شاخصها را داشته باشد میتواند از این خدمات استفاده کند.
رییس پارلمان بخش خصوصی کشور از تداخل در نظام تصمیمگیری، انتقاد کرد و گفت: درعینحال که همه دستگاهها و نهادها در امور یکدیگر مداخله میکنند، متاسفانه فرهنگ پاسخگویی وجود ندارد و هیچکس در مقام جبران برنمیآید. غلامحسین شافعی ادامه داد: از طرفی نظام اولویتبندی وجود ندارد و به دلیل نبود همگرایی و هماهنگی در دستگاههای اقتصادی، حتی گاهی دستگاهها در مقابل هم قرار میگیرند. برای مثال در همین حوزه انرژی چندین دستگاه تصمیمگیر وجود دارد. او در ادامه از پیشنهاد دولت به بخش خصوصی برای ورود به بحران اشتغال و حل این مساله خبر داد و گفت: دولت از اتاق ایران درخواست کرده تا مشکل بیکاری را حل کند. در پاسخ به آنها اعلام شده که این مساله نیاز به فراهم شدن برخی امکانات است. آنها هم قبول کردند. هرچند پاسخشان خیلی امیدوارکننده نیست. در هر حال اتاق ایران برای نشان دادن حسننیت خود پذیرفت که کمک کند.
شافعی از تشکلهای حوزه انرژی خواست پیشنهادهای خود را برای حل بحران اشتغال در 10 بند تدوین کنند تا در جلسهیی با دولت مطرح شوند. رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران بااشاره به فعالیت واحدهای تولیدی خارج از ظرفیت تصریح کرد: دولت تکثرگرایی در تولید را نمونهیی از توسعه میداند که اشتباه است. درواقع به بهانه رقابتی کردن و دفاع از اقتصاد آزاد، اجازه میدهد که در یک حوزه چندین واحد تولیدی شکل بگیرد. بهطور حتم این واحدها هیچگاه اقتصادی نخواهند بود.
او در خصوص نظام تعرفهیی در کشور نیز گفت: برخی از وجود تعرفه در اقتصاد دفاع میکنند؛ سوال اینجاست که آیا حمایت دایمی از تولید خوب است یا باید اجازه دهیم که صنعت پسازآنکه به بلوغ رسید روی پای خود بایستد؟ در شرایط عادی برای رقابتی شدن باید برای تعیین تعرفه یک بازه زمانی تعریف کرد و از آن زمان به بعد اجازه دهیم که تولید و صنعت راه خود را برود.