اقتصاد دیجیتال صاحب سند توسعه می‌شود
گروه دانش و فن
به‌نظر می‌رسد عزم دولت برای حمایت از کسب‌وکارهای نوپا مخصوصا به‌خاطر اشتغال‌زایی که می‌تواند داشته باشد جدی است؛ امری که قبل از هر چیز مستلزم شناخت موانع و محدودیت‌های قرار گرفته بر سر راه رشد این کاسبی‌ها آن هم از زبان فعالان این عرصه است.
حجم اقدامات انجام شده در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت‌های یازدهم و دوازدهم به اندازه‌یی بوده که حالا دیگر تقریبا کسی نمی‌تواند بگوید که در انجام کسب و کارهای اینترنتی یا اساسا در ارتباط با اینترنت مشکل زیرساختی دارد. هرچند هنوز به لحاظ تعرفه‌یی مباحثی وجود دارد اما از حق نمی‌توان گذشت که همین اقدامات زیرساختی وزارتخانه ارتباطات در یازدهم و دوازدهم حالا باعث شد تا حجم عظیمی از کسب‌وکارهای اینترنتی که اصطلاحا استارت‌آپ یا کسب‌وکارهای نوپا هم نامیده می‌شوند بر بستر اینترنت ایجاد شوند.
در این باره رسول سراییان - معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات - در گفت‌وگو با ایسنا با تاکید بر ضرورت ایجاد تسهیل‌گری در حوزه کسب‌وکارهای نوپا، اساسی‌ترین کمکی که کسب و کارهای نوپا نیاز دارند را این دانست که ما مانع از کار آنها نشویم و درواقع نقش تسهیل‌گری را برای آنها داشته باشیم. در همین راستا و به گفته او در وزارت ارتباطات و همچنین در سازمان فناوری اطلاعات یک مرکز تسهیل‌گری ایجاد شده است که در آنجا نقشه کمک به استارت‌آپ‌ها، ارتباطات و شبکه‌یی کردن آنها طراحی شده و جزو اولویت‌های این وزارتخانه است.
رییس سازمان فناوری اطلاعات اضافه کرد: ما مراقبت می‌کنیم، وزارت ارتباطات در راستای نقش تسهیل‌گری خود اگر نیاز باشد، مصوباتی را از مجلس بگذراند یا اقداماتی دیگر را انجام دهد.
در این باره وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در اواخر دی ماه سال جاری با اشاره به موافقت رییس‌جمهور برای اختصاص ۵۰۰ میلیارد تومان در جهت توسعه خدمات کسب و کارهای نوپا گفت: در تلاشیم تاشش ماه آینده در کشور سند توسعه اقتصاد دیجیتال داشته باشیم.
محمدجواد آذری جهرمی اظهار کرده بود: با موافقت رییس‌جمهور بنا شد ۵۰۰ میلیارد تومان در دو سال پیش‌رو، برای توسعه خدمات کسب و کارهای نوپا که در زمینه شبکه ملی اطلاعات فعالیت می‌کنند، در نظر گرفته شده است که این منابع می‌تواند مستقیم به این بنگاه‌ها داده شود یا به صندوق سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر تزریق شود. در سه هفته آینده وزارت ارتباطات با مرکز ملی فضای مجازی در این زمینه به جمع‌بندی نهایی می‌رسد.
ظاهرا باید منتظر بود تا جلسه وزارت ارتباطات با مرکز ملی فضای مجازی برگزار شود تا دید که این منابع حمایتی چگونه قرار است تا به حمایت استارت آپ‌ها بیایند. امری که در اینجا بسیار مهم می‌نماید این است که این حمایت‌ها باید به معنی واقعی کلمه «حمایتی» و نه «درآمدی» باشند؛ به این معنی که این بودجه مالی نباید خود به هدف برخی برای دریافت وام تبدیل شود و بخواهند برای کسب آن بروند و به صورت صوری کسب و کاری را راه بیندازند یا اساسا کسب و کاری که راه می‌افتاد مفید فایده هم باشد و نیازی از نیازهای بازار این حوزه را برطرف کند.
رییس سازمان فناوری اطلاعات همچنین با اشاره به نقش دولت به عنوان سرمایه‌گذار خطرپذیر در کسب و کارهای نوپا اظهار کرد: سازمان فناوری اطلاعات با تغییر به یک سازمان توسعه‌یی می‌تواند در بعضی از سرمایه‌گذاری‌ها وارد شده و طبق قانون بعد از سه سال خارج شود.
وی افزود: دغدغه‌هایی مانند سرمایه‌گذاری، استمرار ارائه خدمات، مواردی که بعضا به عنوان کنترلی مطرح می‌شود، مالیات و تامین مالی شرکت‌ها بیشترین دغدغه‌هایی بود که به آنها پرداخته شد. مقرر شد طی دو هفته آینده نیز جلسه دیگری در این زمینه برگزار شود. نکاتی هم هست که باید از طریق وزارتخانه به شرکت‌های نوپا اعلام شود و بتوانیم در فضایی متقابل و تعاملی مسائل و چالش‌های این حوزه را حل کنیم.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره نرخ بهره وام و تسهیلاتی که به شرکت‌های نوپا داده می‌شود هم توضیح داد: نرخ تسهیلاتی که پیش‌بینی شده بسته به نوع تاثیرگذاری، در اشتغال خلق ثروت، در توسعه بازار متفاوت خواهد بود. این موضوع در کارگروهی بررسی شده و با توجه به تاثیرگذاری و ارزش‌افزایی تسهیلات متفاوتی خواهد داشت.
وی با اشاره به سایت‌هایی که از ترافیک نیم‌بها بهره می‌برند، اظهار کرد: سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ۵۰۰ سایت را برای اعمال ترافیک نصف قیمت اعلام کرده است. در سازمان فناوری اطلاعات نیز پورتالی تهیه شده و به سازمان تنظیم مقررات ارتباطات اعلام کردیم که هر کس ادعای تولید محتوای داخل دارد و می‌خواهد از تخفیف ۵۰ درصد استفاده کند، می‌تواند اعلام کرده تا توسط سازمان تنظیم بررسی شود و در صورت تایید مشمول تخفیف ۵۰ درصد خواهد شد.
این گفته‌های معاون وزیر ارتباطات ظاهرا نشان از برنامه داشتن وزارت ارتباطات برای چگونگی حمایت از کسب‌و‌کارها دارد. نکته اساسی در حمایت از کسب‌وکارهای اینترنتی چه به صورت مالی یا غیرمالی در وهله اول مستلزم شناخت کاستی‌ها و دغدغه‌های صاحبان کسب‌وکارهای نوپا از زبان خودشان است. آن موقع است که می‌توان به صورت هدفمند و موثر نسبت به حمایت‌های دولتی و اصطلاحا از بالا اقدام کرد.
پیش از این نیز حسن روحانی در بخشی از صحبت‌های خود در یک برنامه تلویزیونی با اشاره به اعمال فیلترینگ روی برخی شبکه‌های اجتماعی در جریان حوادث اخیر اظهار کرد: ما هم باید زیرساخت را و هم آزادی لازم را برای مردم فراهم کنیم. به همین دلیل وقتی زمان اعتراضات برای مدتی این شبکه‌ها بسته شد، وارد شدیم و این محدودیت برطرف شد.
کلیات صحبت‌های رییس‌جمهور مسوولان رده بالای حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات حکایت از جدیت دولت در برطرف کردن موانع پیش روی استارت‌آپ‌ها دارد، مخصوصا که این حوزه می‌تواند در حل نسبی مشکل بیکاری در میان جامعه جوانان کشور هم موثر باشد.
