سایه سنگین واشنگتن بر انتخابات روسیه

گروه جهان  

وزارت خزانه‌داری امریکا فهرستی هفت صفحه‌یی را از مقام‌های سیاسی و اقتصادی روس منتشر کرده که به دخالت در انتخابات 2016 امریکا متهم هستند و همگی آنها از نزدیکان ولادیمیر پوتین رییس جمهوی روسیه، هستند. هر چند انتشار این فهرست به معنای تحریم آنها از سوی وزارت خزانه‌داری امریکا نیست اما به نظر می‌رسد تحریم احتمالی بیش از پیش سیاستمداران و تجار بانفوذ روس را تهدید می‌کند.

به گزارش فایننشال تایمز، به دنبال انتشار این فهرست ارزش سهام برخی از بزرگ‌ترین شرکت‌های روسیه سقوط کرد. ارزش روبل روسیه نیز در برابر دلار امریکا 0.1 درصد کاهش یافت. فهرست منتشر شده که به «گزارش کرملین» مشهور شده، شامل نام 114 تن از شخصیت‌های سیاسی ارشد و همچنین ۹۶ تن از الیگارش‌های روس می‌شود. مقام‌های امریکایی می‌گویند این افراد ثروت و قدرت خود را به‌دلیل ارتباط با شخص ولادیمیر پوتین رییس‌جمهوری روسیه به دست آورده‌اند. نام افرادی چون دیمیتری مدودف نخست‌وزیر، دیمیتری پسکوف سخنگوی کاخ کرملین، سرگئی لاوروف وزیر خارجه، آلکسی میلر، مدیر اجرایی گازپروم، سران سازمان‌های اطلاعاتی، روسای شرکت‌های روس‌نفت و «سبربانک» روسیه در این فهرست دیده می‌شود.

سخنگوی کرملین در واکنش به این اقدام گفته امریکا با چنین کاری قصد دارد تا انتخابات روسیه را که قرار است دو ماه دیگر برگزار شود تحت الشعاع قرار دهد. پیش‌بینی می‌شود پوتین بار دیگر در این انتخابات پیروز شود.

براساس قانونی که تابستان گذشته تصویب شد، دولت ترامپ باید درباره تحریم‌های روسیه به کنگره گزارش دهد. قانون «مقابله با دشمنان امریکا از طریق تحریم» موسوم به «کاتسا» دولت امریکا را ملزم می‌کرد تا دوشنبه الیگارش‌های نزدیک به دولت پوتین را فهرست کرده و گزارشی درباره تبعات احتمالی آنها ارائه دهد. با وجود انتشار این فهرست، دولت ترامپ اعلام کرده فعلا تحریم‌های جدیدی علیه روسیه وضع نخواهد کرد. هیتر نوئرت سخنگوی وزارت خارجه امریکا، با انتشار بیانیه‌یی گفته است: «امروز به کنگره اطلاع دادیم که این مصوبه و اجرای آن مانع از فروش‌های تسلیحاتی روسیه می‌شود. ارزیابی ما این است از هنگامی که این مصوبه اجرایی شده دولت‌های خارجی خرید میلیاردها دلار تسلیحات روسیه را که قبلا در مورد آن برنامه‌ریزی یا اعلام کرده بودند، متوقف کرده‌اند.» برخی تحلیلگران براین باورند که انتشار این فهرست اقدامی تلافی‌جویانه علیه کرملین است. زمامداران و رسانه‌های جمعی امریکا دولت روسیه را به دخالت در انتخاباتس متهم می‌کنند که به پیروزی ترامپ منجر شد. دولت روسیه هرگونه دخالت در انتخابات امریکا را از اساس رد کرده است.

اکتبر سال گذشته هم وزارت خارجه امریکا ده‌ها شرکت و نهاد نظامی ‌و امنیتی روس را در فهرست سیاه خود قرار داد و اعلام کرد هر شرکت و شخصی که با این شرکت‌ها همکاری اقتصادی چشمگیری داشته باشد، تنبیه خواهد شد.  به اعتقاد تحلیلگران اقتصادی، تحریم‌های احتمالی امریکا علیه حلقه نزدیکان پوتین بدان معنی است که بانک‌های خارجی وام‌دهنده می‌توانند به‌دلیل همکاری با شرکت‌هایی که با شرکت‌های تحریم‌شده روسی تعامل دارند، تنبیه شوند.

روزنامه ودوموستی در واکنش به تحریم‌های احتمالی امریکا نوشته که روسیه خود را برای مقابله با این اقدام آماده کرده است؛ به عنوان مثال دیمیتری مدودف اخیرا شرکت‌های دولتی را از اعلام جزئیات طرف قرارداد‌های خود معاف کرده است.

در این گزارش آمده: «شواهد حاکی است که از حالا بازار‌های مالی داخلی و خارجی روسیه عامل تحریم‌ها را در فعالیت‌های سال جاری خود در نظر گرفته‌اند مثلا آلفابانک به عنوان بزرگ‌ترین بانک خصوصی ارائه‌دهنده وام روسیه، اخیرا اعلام کرده که روابط خود با صنایع نظامی ‌را قطع می‌کند.»

 اما در میان تاجران، سهامداران و فعالان مالی، بیشتر ترس از خرید اوراق قرضه دولتی مشهود است چرا که این موضوع می‌تواند راه فرار شرکت‌های دولتی تحریم شده از ۲۰۱۴ تاکنون را برای دسترسی به سیستم مالی جهانی ببندد. برای نمونه شرکت‌های روسی در ۲۰۱۶ موفق به فروش 3میلیارد دلار اوراق قرضه با ارز خارجی شدند. این تحریم‌ها اما می‌تواند خرید اوراق قرضه با ارز روبل را نیز ممنوع کند.

ناظران بر این باورند که با توجه فاصله دو ماهه تا برگزاری انتخابات و افزایش اعتراض‌های داخلی، این موضوع می‌تواند در کوتاه‌مدت به چالشی مستقیم برای پوتین تبدیل شود، چرا که برای دور جدید انتخابات ریاست‌جمهوری در اواخر زمستان آماده می‌شود. پیونتکووسکی از منتقدان کرملین، معتقد است که اقدام امریکا می‌تواند به حمایت بیشتر مردم از پوتین ضربه بزند زیرا تحریم‌های جدید به معنی ناتوانی او از تامین امنیت سرمایه الیگارش‌ها در داخل و خارج از روسیه است.

دونالد ترامپ در شرایطی این فهرست را منتشر کرده که پس از پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری بارها از ولادیمیر پوتین تعریف و تمجید کرده و آشکارا از تمایلش برای بهبود روابط امریکا و روسیه سخن گفته بود. با این حال دنباله‌دار شدن جنجال احتمال دخالت روسیه در انتخابات امریکا به نفع ترامپ و افشاگرهای پی‎درپی درباره ارتباط تیم انتخاباتی ترامپ و دولتمردان روسیه، رییس‌جمهوری امریکا را در شرایط بسیار دشوار قرار داده است بطوری که زمزمه‌ها مبنی‌بر احتمال استیضاح او نیز این روزها در واشنگتن به گوش می‌رسد. به نظر می‌رسد این اقدام دولت ترامپ تلاشی در جهت خاموش کردن صدای منتقدان حداقل برای یک دوره زمانی کوتاه‌مدت باشد؛ به ویژه در شرایطی که گفته می‌شود تحقیقات رابرت مولر بازرس ویژه بررسی دخالت روسیه در انتخابات امریکا به مراحل حساسی رسیده است و خواستار بازجویی از ترامپ در این باره است.