پشت پرده افزایش قیمت دلار در بازار ارز

دلار به 4740 تومان رسید

گروه بانک و بیمه|محسن شمشیری|

افزایش بالای 140تومانی نرخ دلار در روزهای پنج‌شنبه و شنبه 19و 21بهمن 96 از نگاه برخی تحلیلگران بازار ارز به معنای حضور عوامل غیراقتصادی و خارج از مکانیسم عرضه و تقاضای ارز و متاثر شدن نرخ ارز و سکه از عوامل سیاسی داخلی و خارجی و منطقه‌یی است زیرا در سال‌های اخیر در بهمن ماه که تقاضای پایان سال میلادی قبلی و شروع سال میلادی جدید به پایان می‌رسد، نوسان نرخ‌ها کاهش یافته و بازار به تعادل قبلی خود بازمی‌گردد.

به گزارش«تعادل» اما امسال نرخ دلار و ارزهای دیگر و قیمت طلا نه تنها از عوامل بنیادی مانند تورم و رشد تقاضا در شروع سال میلادی تاثیر گرفته و اثر تورمی و نقدینگی یک سال قبل را تخلیه کرده است بلکه رشد تقاضای هیجانی و روانی برخی عوامل سیاسی نیز پوشش داده شده و به نظر می‌رسد که با حجم قابل توجه عرضه ارز مداخله‌یی توسط بانک مرکزی و فروش و پیش فروش سکه قاعدتا باید بازار ارز و طلا به تعادل برسد. برخی کارشناسان نیز که موضوع تزریق پول سپرده‌های موسسات غیرمجاز را مطرح کرده‌اند نیز معتقدند که تزریق حدود 21هزارمیلیارد تومان از پول موسسات غیرمجاز نیز نمی‌تواند تا این حد بازار را دچار تلاطم کند و نوسان را همچنان تداوم ببخشد لذا دولت و بانک مرکزی باید نقش سایر عوامل سیاسی داخلی و خارجی را مورد بررسی قرار دهد که چه شایعات و واقعیت‌هایی مطرح است که باعث شده، بازار خارج از مکانیسم عرضه و تقاضا و عوامل بنیادی نقدینگی و تورم، واردات و صادرات، تامین نیاز سال میلادی جدید و بازار شب عید و... همچنان با تقاضای سیری‌ناپذیر مواجه است و این تقاضا متاثر از چه عوامل دیگری با رشد مواجه شده است.

دلایل افزایش قیمت دلار

به اعتقاد برخی منابع خبری، افزایش قیمت دلار امریکا در بازار برخلاف کسانی که می‌پندارند این موضوع اقتصادی است، یک حرکت سیاسی صرف است که تاثیر اقتصادی پیدا کرده است. بنا بر این گزارش به فروش اموال ایرانیان مقیم خارج در داخل و تبدیل آن به ارز، برخوردهای سیاسی با ریال ایران در برخی از صرافی‌های منطقه و متعاقب آن اثر روانی در داخل ‌بستگی پیدا کرده است. در همین حال تمامی صرافی‌ها هم براساس دستور بانک مرکزی و کنترل بازار ارز،از فروش دلار بانکی به دلالان خودداری می‌کنند. به گزارش خبرگزاری صدا و سیما بر این اساس افرادی که به صورت متوالی یا به میزان بیش از ۱۰هزار دلار اقدام به دریافت دلار بانکی کنند به عنوان دلال توسط صرافی‌ها شناخته می‌شوند و آنها نباید ارز را به این افراد بفروشند.

 نقش اربیل و دوبی در تحولات ارزی

در همین حال معصومه آقاپورعلیشاهی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی از نوسان ۵ درصدی قیمت دلار در یک روز انتقاد کرد و در گفت‌وگو با خانه ملت درخصوص تحولات بازار ارز گفت: برخی از عوامل داخلی روی افزایش قیمت دلار تاثیرگذار بوده است که می‌توان به بالا بودن میزان نقدینگی در کشور اشاره کرد. عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ادامه داد: حجم بالای نقدینگی در کشور به سمت بازار سرمایه و مسکن هدایت نمی‌شود و این میزان بالای نقدینگی در جامعه روی رشد تقاضای کاذب در بازار ارز تاثیرگذار خواهد بود. نماینده شبستر در مجلس افزود: با افزایش تقاضا برای خرید ارز به طور بدیهی تعادل در بازار با مساله روبه‌رو می‌شود به نحوی که در مدت اخیر حتی در یک روز نیز نرخ ارز حدود 5 درصد نوسان روبه‌رو شده که این میزان نوسان قیمتی در یک روز غیرقابل قبول است. نوسانات بالای ارزی در مدت اخیر تبعات خوبی در اقتصاد کشور ندارد در این راستا باید به عوامل داخلی و بیرونی رسیدگی شود.

 نقش دست‌های پنهان و دلال‌های بین‌المللی

آقاپور‌علیشاهی ادامه داد: در ورود ارز به کشور مشکلاتی وجود دارد و بعد از اینکه قانون مالیات بر ارزش افزوده در کشور امارات مصوب شد، هزینه انتقال ارز از این کشور بالا رفته است. آقاپورعلیشاهی با اشاره به نقش صرافی‌های خارجی در افزایش قیمت دلار در مدت اخیر تصریح کرد: بخشی از ارز کشور از طریق اربیل در اقلیم کردستان عراق به ایران وارد می‌شد اما دست‌های پنهان و دلال‌های بین‌المللی باعث شده‌اند، آربیتراژ ارزی صورت بگیرد به نحوی که عواملی در ایران وجود دارند که برای تعدادی صرافی در خارج از کشور ارز خریداری می‌کند تا ارزهای خریداری شده به اربیل عراق برود تا دلالان بین‌المللی با استفاده از مکانیسمی از تبدیل نرخ ارز منتفع شوند.

 FATF و پالرمو

وی با بیان اینکه در ورود و خروج ارز مشکلاتی وجود دارد، گفت: وجود تقاضاهای کاذب برای ارز و محدودیت در عرضه ارز، بازار را تحت تاثیر قرار داده و باعث تورم افسارگسیخته در بازار ارز شده است.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی یادآور شد: باید مسوولان تصمیمات جدی درخصوص موضوعاتی مانندFATF و پالرمو اتخاذ کنند چراکه باید شرایطی فراهم شود تا هزینه معاملات ارزی که در مهار تورم در بازار ارز موثر است، کاهش یابد.

گفتنی است، آربیتراژ ارز به این معناست که شخصی با خرید ارز در یک بازار سریعا آن را به بازاری که ارزش آن کمی گران‌تر است، حواله می‌کند و با این کار از تفاوت نرخ ارز استفاده و منتفع می‌شود. به گزارش«تعادل» بازار تهران روز شنبه 21بهمن 96 شاهد افزایش 140تومانی نرخ دلار آزاد و ثبت رقم 4740 تومان بود و به دنبال این افزایش و اعلام نرخ اونس جهانی 1316دلار، قیمت طلا و سکه نیز افزایش یافت و سکه طرح جدید با رشد 13هزار تومانی یک میلیون و 538 هزار تومان فروخته شد.

همچنین دلار صرافی‌ها 57 تومان، یورو 46تومان، پوند 200تومان و درهم 57 تومان رشد قیمت داشت و یورو با 6104 تومان و پوند 6834 تومان معامله شد

در سامانه نظارت ارز(سنا) نرخ هر دلار امریکا 46هزار و 584 ریال، هر یورو 58 هزار و 150ریال و هر درهم امارات 12هزار و 910ریال اعلام شده که بیانگر میانگین نرخ فروش آنها در صرافی‌های مجاز سراسر کشور است. همچنین نرخ رسمی 18 ارز کاهش و 15 ارز افزایش یافته و بهای 6 ارز هم تغییری نداشته است و دلار با یک ریال کاهش 3697.8تومان، پوند با 161ریال افت قیمت 5113.3 تومان و یورو با افت 5 ریالی 4531.3تومان تعیین شد. تفاوت دو نرخ رسمی و آزاد دلار اکنون به 1042 تومان رسیده است.

در بازار طلا نیز قیمت اونس نیز در بازار جهانی طلا با 2دلار افزایش 1316دلار و 14سنت قیمت خورد. سکه طرح جدید 13هزار تومان، طرح قدیم هزار تومان، نیم سکه 3هزار تومان و سکه گرمی 5 هزار تومان افزایش یافت اما قیمت ربع سکه 3 هزار تومان افت کرد.

  صف تقاضا برای ارز مداخله‌ای‌ بانک مرکزی

با وجود اینکه تصور می‌شد، عرضه ارز بانک مرکزی به بازار از کانال صرافی‌ها التهاب بازار ارز را به آرامش تبدیل می‌کند اما بازار همچنان با پدیده نوسان نرخ‌ها و صف متقاضیان خرید ارز مداخله‌یی که عمدتا دلالان خرده‌پا هستند، روبه‌روست. بازار ارز در چند روز اخیر با افت و خیزهای متعددی مواجه بود تا جایی که بهای ارزهای مهم در یک روز 100و حتی 200تومان کاهش می‌یافت و در روز بعد در همان سطح رشد می‌کرد. روز یک‌شنبه هم برخلاف افت شدید قیمت در روز پنج‌شنبه نرخ دلار از 4700تومان عبور کرد. بهای یورو، پوند و درهم هم با رشدهای قابل توجه روبه‌رو بودند. بانک مرکزی روز یک‌شنبه هم به روال هفته‌های گذشته به وسیله برخی صرافی‌ها به بازار ارز تزریق کرد و باز هم متقاضیان خرید دلار که عمدتا با هدف دلالی‌های خرد در این صف‌ها حاضر می‌شوند جلو صرافی‌های عرضه‌کننده صف کشیدند. درحالی که بانک مرکزی معمولا ارز مداخله‌یی را با 30-40تومان زیر قیمت بازار عرضه می‌کرد، روز گذشته ارز مداخله‌یی به قیمت 4599تومان عرضه شد که حدود 130تا 140تومان پایین‌تر از نرخ بازار بود در عین حال این عرضه منجر به کاهش نرخ دلار از کانال 4700تومان نشد. نکته عجیب تحولات بازار ارز در این روزها تغییرات نرخ بازار با وجود ثابت بودن عرضه ارز بانک مرکزی است. بانک مرکزی در این مدت تقریبا در اغلب روزها ارز مداخله‌یی به بازار عرضه کرده اما بعضی روزها نرخ کاهش یافته و در برخی روزهای دیگر افزایش یافته است. حضور افراد عادی، خانواده‌های نگران از کاهش ارزش دارایی و افراد فرصت‌طلب برای کسب سود از تلاطمات بازار، پدیده‌یی است که هر چه زمان می‌گذرد بیشتر در بازار نمایان می‌شود. روز شنبه هم ترکیب اشاره شده در صفوف شکل گرفته در مقابل صرافی‌ها به راحتی قابل مشاهده بود. مسوولان ارزی و اقتصادی کشور در مصاحبه‌ها و صحبت‌های خود بارها از کاهش نرخ ارز صحبت کرده‌اند اما ارز در این مدت نه تنها کاهشی نداشته بلکه مدام دامنه‌های جدید قیمت را فتح می‌کند. تحولات عجیب و پی در پی بازار ارز در این روزها حتی پیش‌بینی قیمت برای روز بعد یا چند روز آینده را سخت کرده است و معلوم نیست این تلاطمات در بازار تا چه زمانی ادامه خواهد داشت.

  ارائه ۶ خدمت جدید بانک ملت به صرافان

بانک ملت با انعقاد تفاهمنامه همکاری با کانون صرافان ایرانیان ۶ خدمت جدید را به صرافان ارائه می‌کند. کانون صرافان ایرانیان و بانک ملت تفاهنمامه همکاری امضا کردند تا اعضای کانون پس از دریافت معرفی‌نامه کتبی از کانون از برخی خدمات بانک ملت بهره‌مند شوند. براساس اطلاعیه شماره ۲۴۰ کانون صرافان ایرانیان، تفاهمنامه همکاری میان کانون صرافان ایرانیان و بانک ملت منعقد شده که متن این تفاهمنامه به شرح زیر است: بانک ملت پس از دریافت معرفی‌نامه کتبی کانون صرافان ایرانیان خدمات ذیل را برای اعضای کانون ارائه می‌نماید: صدور ضمانت حسن انجام تعهد برای بانک مرکزی به میزان ۵۰ درصد سرمایه ثبتی شرکت(با امکان اخذ سپرده نقدی 10درصدی مبلغ کل ضمانتنامه به صورت ریالی یا ارزی با منشأ اسکناس دلار/ یورو یا حواله منشأ خارجی و 90درصد سفته با امضای اعضای هیات‌مدیره با اعطای 50 درصد تخفیف کارمزد حین صدور و تمدید مجوز)؛

افزایش سقف انتقال وجه اینترنتی ملت- ملت در سامانه بانکداری اشخاص حقوقی تا سقف 10میلیارد تومان از هر حساب در یک تراکنش؛ نصب دستگاه Cashless ATM در محل فعالیت صرافی‌ها؛ نصب دستگاه POS چند منظوره در محل فعالیت صرافی‌ها؛ اختصاص شناسه واریز اجباری برای حساب‌های انتخاب شده از سوی صرافی‌ها؛ ارائه تسهیلات سرمایه ثابت جهت خرید تجهیزات و لوازم کار به صرافان به صورت عقد اجاره به شرط تملیک.