مروری بر مهم‌ترین رویدادهای تالار نقره‌ای
گروه بورس
در هفته گذشته رویدادها و اظهارنظرهای مهمی پیرامون بورس کالای ایران صورت گرفت که نقش بورس کالا در تنظیم بازارها و خرید تضمینی، امضای تفاهمنامه همکاری بورس کالا و بانک انصار، کارنامه ۱۴ ساله بورس فلزات و کالا در بازار فولاد و جذب سرمایه‌های خارجی از دریچه بورس کالای ایران از مهم‌ترین آنها بود. بر این اساس، وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت: نقش دولت در تنظیم بازار کالاها و همچنین سیاست خرید تضمینی که هم‌اکنون هزینه بالایی را به دولت تحمیل می‌کند باید به سمت بورس کالا حرکت کند که با تحقق این مهم، شاهد پررنگ شدن نقش بورس کالا در اقتصاد و ارتباط نزدیک‌تر میان تولیدکننده و مصرف‌کننده خواهیم بود. مسعود کرباسیان به نقش بورس کالا در اقتصاد ملی اشاره کرد و گفت: دولت نگاه ویژه‌یی به بورس کالا در تنظیم بازار کالاهای اساسی دارد به‌طوری که این بورس طی سال‌های گذشته اثر مهمی در اقتصاد ملی به شیوه تنظیم بازارها، شفاف‌سازی و کشف عادلانه قیمت‌ها ایفا کرده است. وزیر امور اقتصاد و دارایی با تاکید بر اینکه با تقویت بورس کالا در اقتصاد از تقلب و فساد جلوگیری می‌شود، اظهار داشت: با توسعه معاملات سلف و پیش فروش محصولات در بورس کالا، فروشنده و مصرف‌کننده برای فروش محصولاتشان، تامین منابع و مواد در آینده به اطمینان خاطر می‌رسند. وزیر امور اقتصادی و دارایی همچنین گفت: اگر خرما مثل سایر محصولات در بورس کالا عرضه شود، دیگر شاید اصلا نیازی به خرید تضمینی آن وجود نداشته باشد. وی از مسوولان سازمان بورس و اوراق بهادار خواست هر چه سریع‌تر مقدمات عرضه محصول خرما در بورس کالا را فراهم آورند.
معامله محصولات ایران و روسیه
در سویی دیگر، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار ابزارهای مالی اسلامی را فرصتی برای کنترل ریسک عنوان کرد و گفت: ابزارهای مالی اسلامی به شفافیت بازار سرمایه و جذب سرمایه‌گذاری خارجی کمک می‌کنند و هر کشوری که علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در ایران است می‌تواند از این ابزارها استفاده کند. شاپور محمدی در رابطه با افزایش تعامل با روسیه نیز گفت: می‌توان محصولات مشترکی در بورس‌های کالایی معامله و همچنین ابزارهای مالی را روی محصولات نفتی و گازی تعریف کرد. این فرصت برای هر دو کشور وجود دارد تا ثروت ملی خود را به درستی قیمت‌گذاری کنند.
تفاهمنامه بورس‌کالا و بانک انصار
افزون بر این، در هفته گذشته تفاهمنامه همکاری میان بورس کالای ایران و بانک انصار با حضور مدیران ارشد و اعضای هیات‌مدیره بانک انصار در بورس کالای ایران به امضا رسید. در این مراسم مدیرعامل بورس کالای ایران به توسعه همکاری‌های این بورس با بانک انصار اشاره کرد و گفت: باید منابع بانکی به افزایش سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی کمک کند که با طراحی ابزارها و تبدیل به اوراق بهادار کردن محصولات کشاورزی، می‌توانیم این اتفاقات را رقم زده و ابزارهایی استاندارد مانند گواهی سپرده کالایی ایجاد کنیم.
حامد سلطانی‌نژاد اضافه کرد: همچنین قصد داریم تا از خدمات بانک انصار در برخی بازارهای بین‌المللی بهره‌مند شویم که بعد از امضای تفاهمنامه این موضوع به شکل مستمر پیگیری می‌شود تا به هدف مشترکمان دست یابیم. در این مراسم آیت‌الله ابراهیمی مدیرعامل بانک انصار گفت: بانک انصار آمادگی دارد تا بتواند در تمام فعالیت‌ها با بورس کالای ایران همکاری کند و افتخار می‌کند که بتواند در عرصه اقتصاد مقاومتی و فعالیت‌های بورس کالا خدمتگذار باشد.
نقش ۱۴ ساله در بازار فولاد
در سویی دیگر، دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد در خصوص نقش ۱۴ ساله راه‌اندازی بورس فلزات و در ادامه بورس کالا در بازار فولاد کشور گفت: نقش بورس کالا در حذف رانت‌های کلان و ایجاد شفافیت در بازار فولاد غیر قابل انکار است. رسول خلیفه سلطان افزود: این در حالی است که وقتی ساختار بورس کالا ایجاد شد، شاهد تولد رقابت در بازار فولاد بودیم و بخش اعظم سود که پیش از این به جیب عده معدودی سرازیر می‌شد، در خود صنعت حفظ شد؛ بعد از آن بود که صنایع توانستند رشد کرده و به سودآوری مطلوبی دست یابند. وی با تاکید بر نقش بورس کالا در حذف رانت، فساد و عدم شفافیت، گفت: شفافیتی که در بورس کالا وجود دارد در حد قابل قبولی بوده و ساختار توسعه‌یی بورس کالا به سمت حفظ منافع تولیدکنندگان صنایع بالادست و پایین دست است.
تعیین قیمت محصولات در جهان
علاوه بر این، سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: بورس کالا دستاورد مهمی برای اقتصاد کشور است و تاکنون در توسعه فعالیت‌های این بورس عملکرد قابل قبولی در حوزه‌های مختلف داشته ایم؛ در این میان با توجه به پتانسیل کشور در بخش تولید، می‌توانیم از بستر بورس، تعیین‌کننده قیمت برخی محصولات در بازارهای جهانی باشیم.
سعید باستانی با اشاره به تعاملات تجاری وبین‌المللی بورس کالا گفت: قیمت‌گذاری محصولات به صورت واقعی و براساس نرخ‌های جهانی انجام می‌شود، البته با توجه به شفافیت معاملات بورس و نظارت و هماهنگی نهادهای تصمیم‌گیر با بورس کالا، می‌تواند در برخی موارد مشوق‌هایی را برای حمایت از تولیدکننده داخلی در بورس در نظر گرفت.
حمایت از کشاورزان
همچنین عضو کمیسیون اقتصادی مجلس به مزایای عرضه محصولات در بورس کالا اشاره کرد و گفت: امروز که کشاورزان محصولات را به واسطه‌ها می‌فروشند، هزینه‌های جانبی و زحمت‌های آنها نادیده گرفته می‌شود، اما با تقویت عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالا، کشاورزان می‌توانند در شرایط امن محصولات را به مصرف‌کنندگان عرضه کنند چرا که دیگر واسطه‌ها در این میان نقشی ندارند.
محمود بهمنی افزود: روندهای غیر شفاف و واسطه‌های غیر ضروری یکی از اصلی‌ترین معضلات بازارهای کالایی به شمار می‌روند اما زمانیکه به سمت سازوکار بورس کالا می‌رویم، واسطه‌ها دیگر نقشی در تعیین قیمت‌ها ندارند و این تولیدکننده و مصرف‌کننده و به عبارت دیگر عرضه و تقاضا است که قیمت‌ها را کشف می‌کند.
جذب سرمایه‌های خارجی
عضو دیگر کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: اگر بتوانیم با بورس‌های جهانی ارتباط داشته باشیم و نقاط قوت اقتصاد کالامحور ایران را از طریق بورس کالا به آنها معرفی کنیم، در مسیر جذب مشتریان و سرمایه‌گذاران خارجی و بالطبع، رونق اقتصادی حرکت خواهیم کرد.
موسوی لارگانی عنوان کرد: در شرایطی که در تولید برخی محصولات کشاورزی، پتروشیمی و حتی صنعتی و معدنی دارای مزیت در دنیا هستیم، باید دریچه نگاهمان به بورس کالا را همانند بورس‌های کالایی دنیا بزرگ کنیم. بطوریکه می‌توانیم با بورس‌های آسیایی و اروپایی همکاری و جذب مشتری داشته باشیم و زمینه اتصال بورس کالا با بورس‌های منطقه و جهانی را فراهم کنیم تا علاوه بر ورود مشتریان خارجی به اقتصاد، امکان صادرات محصولات و تاثیرگذاری بر قیمت‌های جهانی از طریق بورس کالا فراهم شود.
شرایط برابر
افزون بر این، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با بیان اینکه ارائه محصولات فلزی در بورس شرایط برد- برد را برای فروشنده و خریدار فراهم کرده است، گفت: ارائه محصولات فلزی در بازار آزاد که سال‌ها در اقتصاد ایران تجربه شد، موجب افزایش غیرمنطقی قیمت‌ها، ایجاد رانت و توسعه واسطه‌گری می‌شد که با راه‌اندازی بورس کالا شاهد رشد صنایع بالادست و پایین دست به همراه هم هستیم. حمید گرمابی افزود: با توجه به اینکه ماهیت و کارکرد بورس کالا ایجاد شفافیت در معاملات و بستن راه رانت خوارن و دلالان است، طی چند سال گذشته شاهد به وجود آمدن رقابت در میان صنایع و برچیده شدن پای واسطه‌هایی که برای رسیدن یک محصول از کارخانه تا به دست مصرف‌کننده، سود‌های کلانی به جیب می‌زدند هستیم.
چای ایرانی
علاوه بر این، رییس سازمان چای کشور گفت: فراهم کردن بستر مناسب برای فروش این محصول با عرضه چای از طریق بورس کالای کشاورزی می‌تواند، بسیار موثر باشد. محمدولی روزبهان اظهار کرد: در خصوص مسائل مربوط به فروش چای خشک و برنامه‌های آینده در زمینه تولید و عرضه مناسب‌تر چای ایرانی تبادل نظر صورت گرفته است؛ چراکه چای به عنوان یکی از محصولات اساسی کشور و پرمصرف‌ترین نوشیدنی است.
