کتابهای داستان جایگزین «پیک نوروزی»
آموزش و پرورش در تدارک اقدام مهمی است؛ اقدامی که در صورت اجرای درست و موفقیت، به توسعه کتابخوانی در کشور کمک میکند. به گفته معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش داستانخوانی و داستانگویی جایگزین پیکهای نوروزی میشود.
ارائه پیکهای نوروزی اجباری در تثبیت و تعمیق یادگیری نقش چندان نداشتهاند. این موضوع را بررسیهای جدید کارشناسان آموزشی، پس از سالها ادامه این الگوی غلط، نشان داده است و حالا معاون وزیر با تاکید بر معرفی کتاب داستان به جای ارائه پیک نوروزی در عین حال گفته «ویژگیهای کتاب مناسب را به استانها ابلاغ خواهیم کرد تا از معرفی کتب نامناسب خودداری شود. » این همان نکته نگرانکننده در رابطه با این طرح است که در صورتی که معرفیکنندگان کتابها، همان سیاستگذاران محتوای کتب درسی باشند، باید در موفقیت این طرح تردید کرد.
رضوان حکیمزاده معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش، در نشستی خبری با موضوع «تکلیف نوروزی دانشآموزان ابتدایی» افزود: در سالهای گذشته با توجه به فاصله گرفتن کودکان از محیط مدرسه، برای جلوگیری از اختلال در یادگیری، پیک نوروزی تهیه و در اختیارشان قرار میگرفت.
او با بیان اینکه بررسیها نشان داد پیکهای نوروزی در تثبیت و تعمیق یادگیری چندان نقشی نداشتند گفت: دانشآموزان در طول تعطیلات درگیر چالشهای تکمیل پیک بودند و معمولا در آخرین ساعات تعطیلات با همراهی خانواده پیک را حل میکردند. حکیمزاده افزود: در سال تحصیلی ۹3-۹2 دستورالعمل جدیدی تدوین شد که بر کتابخوانی، مطالعه، گفتوگو و مهارتهای اجتماعی تاکید شده و مقرر شد استانها از تولید پیکهای متمرکز خودداری کنند و برنامههایی برای توانمندسازی معلمان داشته باشند اما برخی معلمان توانایی تولید تکالیف نوروزی را نداشتند و به دلیل ضیق وقت و فشرده بودن زمان، رونویسی و کپی و تکثیر تمرینها را جایگزین کنند.
او افزود: تصمیم گرفتیم برای آشتی دادن کودکان با قصه و داستان، قصهخوانی، قصه شنیدن و قصه گویی را به عنوان تکلیف نوروزی کودکانمان در ایام نوروز درنظر بگیریم. در ارزشهای داستان به عنوان قالب اساسی شکی نیست و داستان زبان قرآن است. معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش با اشاره به اینکه امروز بازیهای کامپیوتری با تلفن همراه و یارانه فراوان شده و ما بزرگترها نیز وقت زیادی را به آن اختصاص میدهیم و سرانه مطالعه پایین آمده است گفت: «7.5میلیون دانشآموز 7.5میلیون کتاب» شعار ماست.
حکیمزاده ادامه داد: تقویت مهارتهای خواندنی شنیداری و گفتاری، ابراز وجود و پرورش قوه تفکر و خلاقیت و به رسمیت شناختن حق انتخاب دانشآموزان با هدایت و راهبری معلمان از جمله اهداف مدنظر این طرح و فعالیت است.
او درباره وظایف و تکلیف دانشآموز در ایام نوروز طبق دستورالعمل جدید اظهار کرد: خواندن کتاب داستان و تهیه خلاصه کتاب، نوشتن قصه و روایت داستان خوانده شده در این طرح از دانشآموز خواسته میشود. همچنین خواسته میشود حتما اطلاعات کتاب چون ناشر را در بالای برگههای خود بنویسند که مقدمهیی بر پژوهشگری است.
او ادامه داد: روایت داستان گونه سفرهای نوروزی نیز در این دستورالعمل امکانپذیر است. کودکان میتوانند داستانهایی را از پدرومادر یا بزرگترها بشنوند و آن را بنویسند. یا کتابی را بخوانند و خانواه آن را ضبط کنند.
ارسال دستورالعمل انتخاب کتب مناسب
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه امسال پیک نوروزی نخواهیم داشت، درباره چگونگی انتخاب کتب برای دانشآموزان گفت: در مرحله اول حق انتخاب را برای دانشآموزان به رسمیت میشناسیم اما با توجه به اینکه خانوادهها و مدارس نیز شریک اساسی طرح هستند میتوانند در این زمینه کمک کنند. در دستورالعملی که بزودی ارسال میشود توصیههایی برای معلمان برای انتخاب کتاب مناسب با رده سنی آمده است.
حکیمزاده با بیان اینکه ویژگیهای کتاب مناسب را به استانها ابلاغ خواهیم کرد تا از معرفی کتب نامناسب خودداری شود گفت: امیدواریم معلمان و خانوادهها یا توجه به ویژگیهای کتب مناسب، محتوای خوبی در اختیار کودکان قرار دهند. او در پاسخ به اینکه چه تضمینی وجو دارد تا این تکلیف نیز شبیه موضوع انشای تابستان خود را چگونه گذراندهاید نشود؟ گفت: لذت شنیدن قصه از مادربزرگها برای همه ما به جا مانده و فکر نمیکنم جایی برای تمسخر داشته باشد. داستانخوانی و داستاننویسی میتواند مهارت خواندن و نوشتن را پرورش دهد. از استانها خواستهایم جلسات توجیهی برای معلمان برگزار شود.
معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش افزود: نمایشگاهی از تولیدات و فعالیتهای دانشآموزان برپا میکنیم و مستمرا با استانها در ارتباط خواهیم بود که طرح بخوبی هدایت و راهبری شود.
حکیمزاده درباه تعامل با سایر نهادهای فرهنگی گفت: همه ما یک هدف مشترک داریم و پیش بینی میکنم سایر نهادهای ذیربط ما را یاری خواهند کرد. از همکاری سایر نهادها استقبال میکنیم. متاسفانه پیکهای نوروزی تکراری و کلیشهیی شده بودند و خلاقیت در تکالیف نوروزی مورد توجه نبود. ما در مواردی گزارشات نگرانکننده از برخی سودجوییهای اقتصادی داشتیم و فعالیت مناسبی نبود. او تاکید کرد: ما رقیب وزارت ارشاد یا نهادهای دیگر نیستیم. میخواهیم داستانها را به زندگی کودکان برگردانیم. ما دست یاری به سمت تمام نهادهای دخیل از جمله وزارت ارشاد، رسانه ملی و رسانهها دراز میکنیم تا این طرح خوب نهادینه شود. معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به اینکه آیا میتوان با چنین طرحی به یکباره دانشآموزان را کتابخوان کرد؟ عنوان کرد: چگونگی مستندسازی قصه گویی و قصه خوانی را در دستورالعمل آوردهایم تا امکان نظارت باشد و اساسا این شائبه که خانوادهها همانند قبل بخواهند داستانی بنویسند و تکلیف فرزندشان را انجام دهند رد میشود.