ترسیم نقشه راه صنعت خودروسازی کشور
تعادل| گروه صنعت|
پنجمین رویداد بین‌المللی صنعت خودرو ایران روز گذشته در سالن همایش‌های برج میلاد کلید خورد. متولیان صنعتی از برنامه‌هایشان برای توسعه صنعت خودرو گفتند و از آن سو صاحبان این صنعت از دغدغه‌هایشان. اگرچه به گفته سیاست‌گذاران صنعتی، صنعت خودرو کشور درحال «تیک آف» قرار دارد اما موانعی در مسیر حرکت آن وجود دارد. «سنگ‌اندازی در مسیر خصوصی‌سازی صنعت خودروسازی» یکی از موانعی بود که روز گذشته مورد اشاره صاحبان صنایع خودروسازی قرار گرفت. آنها بر این باور بودند که خودروسازی دولتی مدل شکست خورده‌یی در جهان است که در ایران مسوولان همچنان به این مدل وفادارند. از این رو راه نجات و ماندگاری این صنعت از یک سو به صفر رساندن سهم دولت در آن است و از سوی دیگر تاکید بر تولیدات صادرات محور در مشارکت با خارجی‌ها در همین راستا رییس هیات عامل ایدرو در این همایش عنوان کرد که صنعت خودرو کشور متاثر از 3 فاکتور مهم است؛ نخست اینکه سیاست‌های پولی و بانکی کشور همراه و کمک‌کار صنعتگران نیست. دوم اینکه باید در میزان سهام خودروسازان شفافیت به وجود بیاید تا مشارکت بیشتر بخش خصوصی فراهم شود. سومین فاکتور اثرگذار دیگر از نگاه او تاکید بر رقابت‌پذیری در این صنعت بود. از سوی دیگر وزیر صنعت، معدن و تجارت هم که در این همایش حضور یافته بود با بیان اینکه صنعت خودروسازی بومی نیست، تاکید کرد که از حضور سرمایه‌گذاری خارجی استقبال می‌کنیم؛ حتی آنهایی که سهم 50 درصدی از تولید را می‌خواهند. مدیر منطقه‌یی رنو در ایران هم که میهمان خارجی این همایش بود با اشاره به عملیاتی شدن دور جدید همکاری‌های رنو در ایران بر این موضوع تاکید کرد که قطعه‌سازان ایرانی را یاری خواهند داد تا به پنل زنجیره تامین بزرگ‌ترین خودروساز دنیا یعنی «رنو، نیسان و میتسوبیشی» بپیوندند.
تاکید بر خصوصی سازی
پنجمین همایش صنعت خودرو کشور با موضوع «زنجیره تامین رقابت‌پذیر و محوریت مواد اولیه، قطعه‌سازی و لجستیک» روز گذشته با حضور متولیان صنعتی و صاحبان صنایع خودروسازی و قطعه‌سازی کشور رقم خورد. رییس هیات عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران در پنجمین همایش بین‌المللی صنعت خودرو گفت: صنعت خودرو کشور درحال تیک‌آف است و نقش 3درصدی خودرو در GDP نشان می‌دهد که صنعت خودرو صنعتی پیشران است و بین مثلث قطعه‌ساز، خودروساز و مردم یک تعامل منطقی وجود دارد.
منصور معظمی با اشاره به وجود 1500قطعه‌ساز و 800 قطعه ساز فعال در کشور افزود: صنعت خودرو بدون صنعت قطعه‌سازی معنا ندارد و اگر به قطعه‌سازی نپردازیم این حلقه نتیجه‌اش واردات است که خلاف سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است. او با اشاره به امضای 13قرارداد خارجی و قطعه‌سازی با شرکای خارجی تاکنون افزود: با امضای این قراردادها قطعه‌سازان ما توانستند خودشان را به جرگه قطعه‌سازان بین‌المللی وصل کنند و با امضای 6 قرارداد قطعه‌سازی دیگر در صنعت خودرو، خودروسازان ما مکلف شدند با ارتقای تعدادی از قطعه‌سازان محصولاتشان را قابل رقابت در صحنه بین‌المللی کنند چراکه صنعت قطعه‌سازی راهی جز وصل شدن به صنعت جهانی و ادغام و توسعه آموزش ندارد یا اینکه مولفه حضورش را پررنگ‌تر کند. معظمی با اشاره به تولید 21میلیون دستگاه خودرو از ابتدای انقلاب تاکنون افزود: رنکینگ ما از منظر تولید در جایگاه 14یا 15 در 2017 است و بدین‌ترتیب جزو خودروسازان بزرگ جهان هستیم و با توجه به برنامه تولید 3میلیون دستگاه خودرو در سال فرصت بسیار بزرگی برای سرمایه‌گذاران است و این درحالی است که حدود 550 هزار دستگاه در سال ظرفیت خالی داریم که با برنامه‌ریزی می‌توان به تولید پرداخت. وی ادامه داد: صنعت خودرو ما قبلا کاملا مونتاژ بود اما امروز در بخشی از این صنعت به کار طراحی پرداختیم در برخی از بازارها حضور صادراتی داریم و مردم از تولیدات داخلی استفاده می‌کنند اما معنایش این نیست آن چیزی که مورد نظر و رضایت مردم باشد، فراهم شده است. معظمی تاکید کرد در صنعت خودروسازی و قطعه‌سازی ما متاثر از سیاست‌های پولی و بانکی هستیم و نمایندگان مجلس در جایگاه قانون‌گذاری و نظارت می‌توانند کمک کنند چراکه در دنیا سیستم بانکی کمک‌کار صنعتگران است اما با نرخ سودهای بالای بانکی کسب وکار بنگاه‌ها بسیار سخت است.
وی افزود: صنعت قطعه‌سازی از آن صنایعی است که در کوتاه‌مدت بخش قابل توجهی از اشتغال را تامین می‌کند برای اینکه بتوانیم موضوع اشتغال را حل کنیم باید توجه ویژه به این بخش داشته باشیم. وی بیان کرد: لازم است در میزان سهام خودروسازان شفافیت به وجود بیاید به طوری که بتواند بیشتر مشارکت بخش خصوصی را فراهم کند. معظمی با اشاره به توجه به سرمایه‌گذاری قطعه‌سازان و بروز مجموعه‌های قطعه‌سازی، سومین فاکتور اثرگذار در صنعت قطعه‌سازی کشور را رقابت‌پذیری عنوان کرد. در ادامه این همایش، رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی که دیگر سخنران این همایش بود، تاکید کرد: صنعت خودروسازی زمانی ثبات پیدا می‌کند که به قطعه‌سازی داخلی و صادرات توجه کنیم. عزیز اکبریان گفت: در فرصت‌های متقابل سرمایه‌گذاران خارجی حتما محور صادرات باشد و حتما 30تا 40درصد تولید شرکت مشترک باید به سمت صادرات برود.
او با بیان اینکه صنعت خودروسازی ما بدون قطعه‌سازی وجود خارجی ندارد، اظهار کرد: اما صنعت قطعه‌سازی با مشکلاتی ازجمله «نوسانات نرخ ارز، سیستم بانکی و طلب قطعه‌سازان بابت فروش محصولات» مواجه است. این نماینده تصریح کرد: اگر فقط رقابت‌پذیری در داخل باشد، موفق نمی‌شویم. رقابت باید با سایر کشورهای دنیا اتفاق بیفتد. بنا به اظهارات او باید خودروسازی محدود به 2 یا 3 برند شوند، خصوصی‌سازی در این صنعت درست انجام نشده و باید بخش خصوصی واقعی این صنعت را بگرداند. او همچنین خطاب به صاحبان خودرو یادآور شد که در مجلس آماده‌ایم در مقابل خواسته‌های غیرمعقول بایستیم و کمیسیون صنایع برای حمایت از صنعت خودرو و قطعه‌سازی آماده است.
استقبال از حضور سرمایه‌گذاران خارجی
وزیر صنعت، معدن و تجارت که با تاخیر در جمع خودرویی‌ها حضور یافت، گفت: برای سرمایه‌گذار خارجی در ایران محدودیتی قائل نیستیم، چراکه اکثر این شرکت‌ها عمدتا علاقه‌مند به ایجاد جوینت ونچر با خودروساز داخلی که سابقه کار در ایران دارد، هستند. محمد شریعتمداری ادامه داد: در حال حاضر یک شرکت فرانسوی با قطعه‌ساز داخلی برای نوسازی و همکاری توسعه قطعه‌ساز داخلی قرارداد امضا کرده است. او با تاکید بر اینکه قطعه‌سازان باید در خودروسازی‌ها سهم داشته باشند، گفت: باید همه تلاش را بکنیم که عمق ساخت داخل در ایران افزایش یابد. شریعتمداری گفت: باید گرد و خاک گرفته شده از صنعت قطعه‌سازی و مجموعه‌سازی را کنار بگذاریم و کشور را به سمت حرکت مسیر دهه 80 برسانیم و با سرعت بیشتری برای خودروسازان بیشتر شود. وزیر صنعت درخصوص تحویل قراردادها از دولتی به دولت بعد و دیرکرد اجرای قرارداد رنو، با بیان اینکه از عمر دولت دوازدهم مدت زیادی نمی‌گذرد و آن قرارداد برای عملیاتی شدن نیازمند مقدماتی است، افزود: باید سرمایه‌گذار خارجی رفت و آمد کند تا هم فضای صفر و هم در حال تولید را ببینید و ممکن است در مفاد آن تغییراتی کند. البته به لحاظ فنی و زمانی تاکنون چندان تاخیری هم وجود نداشته است. شریعتمداری در جمع خبرنگاران نیز با بیان اینکه برای تغییر تعرفه واردات خودرو، منتظر رای هیات‌وزیران هستیم، گفت: تلاش می‌کنیم مصوبه کاهش تعرفه خودروهای هیبریدی به‌زودی ابلاغ شود اما هنوز رای دیوان عدالت به ما ابلاغ نشده است. معاون امور صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز با اشاره به اجرای طرح نوسازی خودروهای سنگین فرسوده در بخشی دیگر از این همایش گفت: در سال اول اجرای این طرح، ۵۰ هزار دستگاه کامیون نوسازی می‌شود. محسن صالحی‌نیا با اشاره به اجرای طرح نوسازی ۲۰۲ هزار دستگاه خودرو سنگین فرسوده در کشور، گفت: در سال اول ۵۰ هزار دستگاه خودرو جایگزین به متقاضیان ارائه می‌شود که این رقم برای سال دوم اجرای طرح ۷۰ تا ۸۰هزار دستگاه و برای سال سوم ۸۰ تا ۹۰ هزار دستگاه پیش‌بینی شده است. او افزود: در این طرح، نوسازی انواع کامیون، اتوبوس درون شهری و بین شهری، مینی‌بوس، میدل باس و کامیونت مدنظر قرار گرفته است. صالحی‌نیا با اشاره به تشکیل کارگروهی متشکل از دستگاه‌های مرتبط با اجرای این طرح با محوریت سازمان گسترش و نظارت وزارت صنعت، افزود: قصد داریم مشابه این طرح را در سطح محدودتر با دعوت از قطعه‌سازان بین‌المللی اجرا کنیم. به گفته صالحی‌نیا، طرح نوسازی ناوگان فرسوده طی ۳ تا ۴ سال اجرا خواهد شد.
خارجی‌ها چه گفتند؟
مدیر منطقه‌یی رنو که میهمان این مراسم بود، با تاکید بر اینکه رنو شریک استراتژیک صنعت خودرو ایران است، گفت: ۱۴ سال حضور بدون وقفه در ایران اکنون به ما این امکان را داده که با قدرت به جلو برویم. او درباره برنامه‌های آتی رنو در ایران گفت: خودروهای آینده ما در ایران آلایندگی کمتر، کیفیت و ایمنی بیشتر و قیمتی رقابتی‌تر خواهند داشت. «پاسکال فلتن» افزود: ما به قطعه‌سازان ایرانی کمک می‌کنیم با افزایش کیفیت و رقابت‌پذیری، به پنل زنجیره تامین بزرگ‌ترین خودروساز دنیا یعنی رنو نیسان میتسوبیشی بپیوندند. به گفته فلتن، برای صادرات در 3 حوزه برنامه‌ریزی شده است: ایران هاب صادراتی رنو در منطقه در 3 حوزه خودرو، قطعه و مواد خام خواهد بود. او با بیان اینکه با عملیاتی شدن دور جدید همکاری‌های رنو در ایران، فرصت‌های شغلی حدودا 10 برابر خواهد شد، گفت: همچنین حجم کل سرمایه‌گذاری رنو در ایران به ۸۰۰میلیون یورو می‌رسد. بنا به اظهارات او، در سال گذشته در آفریقا و خاورمیانه ازجمله ایران 8.4درصد رشد فروش داشته‌ایم. مدیر منطقه‌یی رنو در ایران گفت: سیاست ما حرکت به سمت بومی‌سازی بالا در ایران است. در حال حاضر ۶۵ تامین‌کننده و قطعه‌ساز در ایران داریم که برمبنای استاندارد جهانی رنو در ایران تولید می‌کند. قائم‌مقام خاورمیانه و آفریقا پژوسیتروئن نیز در ادامه گفت: در سال ۲۰۱۷ عملیات گسترده‌یی در ایران داشتیم و در سال ۲۰۱۸ نیز یک خودرو شاسی‌بلند جدید وارد بازار ایران خواهد شد. «کریستوف کومار» با بیان اینکه گروه پژوسیتروئن بار دیگر می‌خواهد نشان دهد که شریک مورد اعتماد صنعت خودرو ایران است، گفت: بازار ایران سهم بسیار بزرگی در سبد محصولات پژوسیتروئن دارد. او ادامه داد: فعالیت مشترک سایپا و سیتروئن در سال ۲۰۱۷ آغاز شده و در ماه دسامبر نخستین سیتروئن در کاشان تولید شد. کومار اظهار کرد: در فرآیند فعالیت در کاشان ۳۰۰ میلیون یورو سرمایه‌گذاری در کارخانه سایپا سیتروئن در حال انجام است.
