حمایت مجلس از رویکرد دولت در بورس‌کالا
از اجرای طرح قیمت تضمینی گندم در بورس کالا که به گفته وزیر جهاد کشاورزی از سال آینده عملیاتی می‌شود، حمایت می‌کنیم. بورس کالا شفاف‌ترین و نظام‌مند‌ترین مکانی است که می‌تواند مکانیسم بازار یعنی کشف قیمت براساس عرضه و تقاضا را بر بازار کالاها حاکم کند. عبدالرضا مصری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با بیان مطلب فوق عنوان کرد: تالار بورس یک تالار شیشه‌یی و شفاف است و بورس کالا در طول ١٠سال گذشته توانسته به رانت‌های موجود و زد و بندهایی که در بازار کالاها وجود داشت، پایان دهد. وی عرضه کالا در بورس را عدالتی منصفانه دانست و بیان کرد: یک دسته از کالاها تضمینی و استراتژیک است که باید دولت خریداری کند؛ این دسته از کالاها ازجمله گندم با رویکرد جدید و مناسب دولت در مسیر بورس قرار گرفته تا علاوه بر حمایت هدفمند از تولیدکنندگان و کشاورزان شاهد برقراری عدالت و حذف واسطه‌های غیرضروری باشیم.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه ادامه داد: ممکن است بخشی از کالای استراتژیک در بخش تنظیم بازار در اختیار دولت قرار گیرد و دولت با توجه به شرایط ویژه کشور که مورد تحریم قرار می‌گیریم باید مقداری ذخیره داشته باشد؛ در اینجا نیز مازاد بر ذخیره باید از طریق بورس کالا عرضه شود تا با ایجاد شفافیت و ایجاد آمارهای قابل استناد به تدریج شاهد ارائه سایر کالاها در بورس باشیم. به گزارش میزان، مصری با بیان اینکه از اجرای طرح قیمت تضمینی گندم در بورس کالا که به گفته وزیر کشاورزی از سال آینده عملیاتی می‌شود، حمایت می‌کنیم، تصریح کرد: هیچ کالایی در کشور به اندازه نان استراتژیک نیست بنابراین حساسیت ویژه‌یی در عرضه گندم در بورس کالا وجود دارد.
وی اذعان کرد: دولت باید مشخص کند که چه میزان از گندم تولیدی در بورس عرضه خواهد شد چراکه گندم مصرف‌کنندگان مشخص دارد و در این میان باید هماهنگی‌های لازم برای خرید انجمن صنفی صنایع آرد کشور از بورس کالا انجام شود تا اجرای این سیاست با برنامه‌ریزی دقیق و هدفمند همراه باشد.
3 مزیت عرضه
در سویی دیگر گندله و کنسانتره سنگ آهن شرکت صنعتی و معدنی گل‌گهر درحالی در بورس کالا پذیرش شده که به نظر می‌رسد با این رویداد، کشف قیمت این ماده معدنی به شفافیت هر چه بیشتر و روند عادلانه نزدیک‌تر شده است. در همین ارتباط رییس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران درخصوص استقبال از عرضه فرآورده‌های سنگ آهن در بورس کالا به مهر گفت: به طور حتم بخش‌های مختلف اقتصادی که در زنجیره تولید فولاد هستند از عرضه فرآورده‌های سنگ آهن استقبال خواهند کرد. پیش از این نیز همه فعالان حوزه معدن و صنایع معدنی معتقد بودند که تمام محصولات زنجیره تولید فولاد باید وارد بورس کالا شده و در بازاری شفاف و براساس مکانیسمی عادلانه عرضه شود.
بهرام شکوری با بیان اینکه عرضه هر کدام از محصولات زنجیره فولاد در بورس کالا 3 مزیت مهم دارد، اظهار کرد: عرضه گندله و کنسانتره سنگ آهن در بورس کالا سبب می‌شود، قیمت شفاف و عادلانه برای این دو محصول تعیین و وجه ناشی از خرید محصول در سریع‌ترین زمان ممکن به عرضه‌کننده پرداخت شود. همچنین این امکان وجود دارد تا در صورت نبود تقاضا در بورس کالا پس از 3 بار عرضه طبق ماده 37 قانون رفع موانع تولد رقابت‌پذیر، محصول مازاد صادر شده و عرضه‌کنندگان نیز از مشوق‌های صادراتی استفاده کنند.
استقبال فعالان
وی با بیان اینکه عرضه سنگ آهن و فرآورده‌های آن در بورس کالا بازار رقابتی ایجاد می‌کند، گفت: طبیعی است وقتی عرضه با حجم مناسبی صورت گیرد، قیمت واقعی و عادلانه تعیین می‌شود. ضمن اینکه عرضه در بورس روش به مراتب بهتری نسبت به قیمت‌گذاری دستوری و دخالت دولت در نظام عرضه و تقاضاست. شکوری با بیان اینکه طی سال‌های گذشته تحت تاثیر قیمت‌گذاری دستوری و وابستگی قیمت‌ها به محصول یک مجتمع خاص، ضرر برخی بخش‌های بالادستی زنجیره فولاد را در پی داشته، اظهار کرد: تعیین قیمت محصولات براساس درصدی از شمش تولیدی یک کارخانه مدل درستی نبود. این درحالی است که هر بخشی از زنجیره متاثر از قیمت‌های جهانی است و نمی‌توان درصدی از قیمت شمش را به محصولات کل زنجیره تولید تسری داد.
به گفته رییس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی منطقی‌ترین روش، عرضه در بورس کالاست که به نظر می‌رسد همه فعالان زنجیره از قیمت‌گذاری سنگ آهن در بورس استقبال کنند. وی افزود: انتظار برای استقبال از عرضه سنگ آهن در بورس از این بابت است که فعالان اصلی این بازار به دنبال حذف رانت هستند و به این ترتیب عرضه در بازار شفاف بورس کالا از عوامل رسیدن به این مهم است؛ همچنین هر یک از بخش‌های زنجیره فولاد سرمایه‌گذاران خود را دارد که هر کدام علاقه دارند، سود خود را به دست آورند و عادلانه‌ترین قیمت‌ها در کل زنجیره مواد معدنی در بورس تعیین می‌شود.
حل مشکلات عوارض صادراتی
شکوری درخصوص حل مشکل عوارض صادراتی برای سنگ آهن مازاد مجتمع‌های تولیدی عنوان کرد: یکی از علت‌هایی که موضوع عرضه سنگ آهن در بورس کالا مطرح شد، حل مشکلات مربوط با وضع عوارض صادراتی بود. زیرا وقتی بحث عرضه در بورس مطرح است، اگر بنا داریم که سنگ آهن به دلیل ارزش افزوده پایین‌تر صادر نشود و به کالایی با ارزش افزده بالاتر تبدیل شود باید هارمونی زنجیره تولید را به گونه‌یی طراحی کنیم که مازادی در بخش‌های مختلف زنجیره نداشته باشیم. وی ادامه داد: اما اگر هارمونی زنجیره را به کمک ظرفیت‌های بورس مدیریت نکنیم و در بخش‌های مختلف زنجیره مازاد عرضه داریم باید اجازه دهیم تولیدکننده محصول خود را صادر کند. از این رو نباید عوارضی هم برای آن وضع شود؛ به این ترتیب با مدیریت زنجیره به کمک عرضه در بورس نیازی به وضع عوارض صادراتی هم وجود ندارد.
رییس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران تصریح کرد: مکانیسم بورس درحالی برای کشف قیمت سنگ آهن تعیین شد تا حق تولیدکنندگان این حوزه ضایع نشود. زیرا با نحوه مدیریت فعلی محصولات آنها به قیمت واقعی خریداری نمی‌شود و پول ناشی از فروش آن نیز به موقع به عرضه‌کننده پرداخت نمی‌شود. شکوری با بیان اینکه عرضه در بورس بهترین و درست‌ترین مسیر برای قیمت‌گذاری زنجیره ارزش است، تاکید کرد: چنانچه عرضه سنگ آهن و فرآورده‌های آن از طریق بورس انجام شود، می‌توان دریافت که چه حجمی محصول مازاد وجود دارد و در صورت نبود تقاضا پس از 3 بار عرضه می‌توان برای ورود به بازارهای جدید و حتی افزایش سهم بازارهای خارجی فعلی برنامه‌ریزی کرد.
