حذف مدارس از چرخه اقامتگاه‌های نوروزی
ریحانه جاویدی|
سفر بخش جدا نشدنی تعطیلات نوروز است اما هزینه‌های سرسام‌آور آن و اقامت در هتل آن هم با تعرفه‌های بالایی که برای هر شب اقامت تعیین می‌شود، یکی از عوامل بازدارنده برای گردشگری نوروزی به شمار می‌رود. به این ترتیب اگر روند صعودی هزینه‌های سفر و خدمات جانبی آن با همین رویه ادامه پیدا کند، می‌توان گفت سفرها از جمله سفر نوروزی از سبد خانوار ایرانی حذف می‌شود. تاکنون مدارس یکی از مکان‌هایی بود که افراد برای اقامت نوروزی می‌توانستند با هزینه کمتری از خدمات آن استفاده کنند اما سرنوشت اقامت نوروزی خانواده‌ها در مدارس برای نوروز 97، مبهم بوده اظهارات مسوولان درباره این موضوع ضد و نقیض است. در حالی که مدیرکل تعاون و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش از آماده‌سازی ۱۲ هزار مدرسه و ۱۰۵ هزار کلاس درس و ۳۴۵ خانه معلم برای اسکان نوروزی خبر داده است، اما معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری روز گذشته در نشست خبری درباره برنامه‌های نوروز ۹۷، از ممنوعیت اقامت افراد عادی در مدارس خبر داد و اعلام کرد مدارس تنها می‌توانند پذیرای فرهنگیان در ایام تعطیلات نوروز باشند. محمد محب خدایی، معتقد است امکان ندارد خدمات مدارس عمومی باشد، چون در جلسه ستاد هماهنگی سفر روی این موضوع تاکید و توافق شد، اگر این کار انجام شود «تخلف» است، حتما رسیدگی خواهد شد.
او افزود: «با هماهنگی وزارت آموزش و پرورش و به دستور ستاد هماهنگی خدمات سفر نیز قرار شده مدارس از چرخه اسکان نوروزی برای عموم مسافران خارج و خدماتش فقط به فرهنگیان محدود شود. چالش اصلی مدارس این بود که گاهی خارج از حوزه خانواده آموزش و پرورش خدمات می‌دادند. امسال روی این موضوع تاکید شد که آنها خارج از دایره خود عمل نکند تا تهدیدی در هتلداری و اقامتگاه‌های رسمی نباشد. در عین حال هتلدارها نیز پیشگام شدند و به آموزش و پرورش پیشنهاد اقامت در هتل‌های تهران را با ۵۰ درصد تخفیف ارائه کردند.»
معاون گردشگری درباره وضعیت فعالیت خانه مسافرها در نوروز و نظارت بر آنها با توجه به توقف صدور مجوز برای این واحدهای اقامتی توضیح داد: در این باره دو بحث مطرح است، مجموعه‌های نوساز و خانه مسافرهای از قبل ایجاد شده که صدور مجوز برای گروه نخست متوقف شده، اما ظرفیت موجود از چرخه ساماندهی و نظارت سازمان خارج نشده است. باید توجه کنیم خانه مسافر تهدیدی برای هتل‌ها و اقامتگاه‌های رسمی کشور نباشند. تاکید ما برای ادامه فعالیت آنها با این شرط است.
وی همچنین درباره تناقض ایجاد شده در بحث محدودیت فعالیت خانه مسافرها و مدارس در نوروز با توجه به اقبال عمومی از این واحدها به نسبت هتل‌ها گفت: تناقضی وجود ندارد چون ما اقامتگاه ارزان با عنوان هتل‌های یک و دو ستاره هم داریم. ضمن اینکه نگفته‌ایم کسی نمی‌تواند فعالیت نکند، چرا که تاکید ما ساماندهی و نظارت بر ظرفیت موجود است. اگر بخواهیم شمار گردشگران‌مان را به ۲۰ میلیون نفر برسانیم باید از همه ظرفیت‌ها استفاده کنیم.
راه‌اندازی دو سامانه برای کنترل قیمت ها
معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همچنان با وعده کنترل قیمت خدمات در نوروز ۹۷ به دنبال راه‌اندازی سامانه‌یی به این منظور، افزود: “ علاوه‌بر این سازمان که در حوزه خود نظارت خواهد داشت، سایر دستگاه‌ها از جمله تعزیرات حکومتی نیز کنترل قیمت‌ها را پیگیری خواهد کرد. همزمان با فعالیت‌های نوروزی دو سامانه راه‌اندازی می‌شود که یکی از آنها خدمات سفر را با حداقل هزینه و حداکثر کیفیت از یک پنجره واحد در دسترس قرار می‌دهد. این سامانه در فاز نخست رستوران‌ها و تاسیسات گردشگری را با هدف از بین بردن نابسامانی در قیمت‌ها معرفی خواهد کرد. نظارت آنلاین بر خدمات گردشگری سامانه دیگری است که فاز نخست آن هتل‌ها و رستوران‌ها را تحت کنترل قرار می‌دهد. از طریق این سامانه می‌توان شکایت‌ها را دریافت کرد و نظارت‌ها را سریع‌تر انجام داد.»
محب خدایی به طرح تور ارزان ایران در نوروز برای گردشگران خارجی اشاره کرد و افزود: این پروژه با استفاده از ظرفیت خالی در پروازها و هتل‌ها اجرا می‌شود. برای سفرهای ارزان قیمت داخلی نیز برنامه‌ریزی شده که پس از نوروز به صورت کلان در اختیار کل کشور قرار می‌گیرد. برای اجرای طرح تور ارزان ایران تشکل‌هایی همچون هتلداران همکاری منسجمی داشتند تا ظرفیت خالی با قیمت مناسب در خدمت گردشگری قرار گیرد. پیگیریم این ظرفیت در شرکت‌های هواپیمایی نیز ایجاد شود. برنامه‌ریزی تورهای ارزان براساس تخفیف‌ها انجام می‌شود. نرخ تور ایران معمولا پایین‌تر از ۱۸۰۰ دلار تبلیغ نمی‌شود. اگر در دنیا بپیچد همین تور را در مقطع زمانی خاصی با ۴۴۰ دلار می‌توانند بخرند قطعا انگیزه بیشتری ایجاد می‌شود.
محب خدایی درباره گرانی نرخ اقامت در ایران و تمهیدات متولیان گردشگری با توجه به دستور ویژه رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برای کنترل قیمت خدمات سفر، اظهار کرد: گرانی هتل‌ها صرفا تحت تاثیر مالیات نیست، بلکه ضریب اشغال روی آن تاثیرگذاشته است. در حال هماهنگی با هتل‌ها هستیم تا با تعریف تور ارزان‌قیمت در روزهای خالی سال نرخ اقامت را اتوماتیک کاهش دهیم. او در عین حال توضیح داد: نباید واژه گرانی را در نوروز به کار ببریم، چون در ایران مثل همه جای دنیا زمان پر سفر وجود دارد که قیمت‌ها تحت تاثیر تقاضا افزایش پیدا می‌کند. مهم این است که متوسط‌گیری کنیم و از ظرفیت خالی بهره ببریم.
معاون گردشگری درباره نداشتن تمایل این سازمان برای واگذاری برخی اختیارات به بخش خصوصی مثلا در حوزه نرخ‌گذاری اقامت، تاکید کرد: نرخ اقامت را هتل‌ها پس از جلسات کارشناسی تعیین و با توجه به شاخص‌های این سازمان تثبیت می‌شود. قطعا اگر هتل‌ها برای یک شب اقامت دو میلیون تومان نرخ بگذارند شما شاکی می‌شوید، پس ما باید این موضوع را تحت نظارت قرار دهیم.
«مرخصی تحصیلی» برای افزایش سفر
معاون گردشگری در ادامه درباره به سرانجام رسیدن طرح تعطیلات زمستانی گفت: یک طرح در مجلس پیگیری می‌شود که تعطیلات زمستانی وارد تقویم شود. آنچه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری پی می‌گیرد استفاده از دو روز تعطیلات آخر هفته با ضمیمه مرخصی کارمندی و تحصیلی است تا سفرها توزیع زمانی شود.
وی افزود: سازمان میراث فرهنگی با وزارت آموزش و پرورش در حال رایزنی است تا دانش‌آموزان دو، سه روزی را مرخصی تحصیلی بگیرند تا در کنار دو روز تعطیلات آخر هفته، ظرفیتی خارج از تعطیلات رسمی برای سفر ایجاد شود. این طرح به قانون خاصی نیاز ندارد بلکه همکاری بین سازمانی را می‌طلبد.
افزایش بی‌رویه اقامتگاه‌های بوم‌گردی
او همچنین درباره افزایش بی‌رویه اقامتگاه‌های بوم‌گردی بدون آموزش و با وجود ابهام‌هایی در دستورالعمل‌های اجرایی که آسیبی برای آینده گردشگری ایران پیش‌بینی شده است، اظهار کرد: در بوم‌گردی تاکید بر تثبیت فرهنگ بومی و نه ایجاد فرهنگ کاذب است برای همین کارگروه کارشناسی قوی شکل گرفته تا اصلاحات لازم را در این زمینه انجام دهد. هر چند فکر می‌کنم این حوزه دچار ذوق‌زدگی شده در حالی که اکنون زمان تثبیت برند است که اگر اتفاق نیفتد با کاهش مسافر روبه‌رو خواهند شد. معاون گردشگری درباره آمار تعداد گردشگران ورودی و خروجی امسال گفت: در مقطع ۹ ماهه امسال رشد ورود گردشگران در حد یکی، دو درصد نسبت به سال گذشته بوده که آمار گردشگران تاریخی و فرهنگی با توجه به ارز آوری بالایی که به نسبت سایرین دارند بیشتر بوده است. هر چند که تعداد گردشگران سلامت و زیارت مقداری افت داشته است. محب خدایی در تشریح برنامه‌های نوروزی که با تمرکز بر استان‌ها است نیز گفت: امسال رالی خانوادگی در کنار جشنواره اقوام برگزار می‌شود، ضمن آنکه پنج نقطه در کشور به عنوان مناطق کمتر شناخته شده معرفی خواهند شد که میزبان گردشگران نوروزی باشند.
