سنگی که ترامپ در چاه انداخت
گروه جهان طلا تسلیمی
دونالد ترامپ رییسجمهوری امریکا، در پی برنامه خود برای افزایش تعرفههای واردات آهن و آلومینیوم از سوی متحدان سیاسی و دیپلماتیک خود تحتفشار فزاینده قرار گرفته است. این در حالی است که شرکتهای امریکایی نیز او را به بازگشت از این تصمیم ترغیب میکنند. به نظر میرسد در داخل کاخسفید هنوز نابسامانیهایی درباره زمان و شدت تعرفهها وجود دارد و در کنگره نیز صدای اعتراضهای جمهوریخواهان به برنامههای رییسجمهوری به وضوح شنیده میشود. اتحادیه اروپا درصدد اقدامات تلافیجویانه برآمده و رهبران تجاری تصمیم گرفتهاند برای گزارش عواقب وخیم این تصمیم برای شرکتهای امریکایی با رییسجمهوری دیدار کنند.
تعرفههای تلافیجویانه اتحادیه اروپا
اتحادیه اروپا خود را برای اعمال تعرفههای تنبیهی بر واردات برندهای امریکایی آماده میکند که به معنای افزایش فشارها بر ترامپ برای صرفنظر از برنامههایش در زمینه اعمال مالیات بر واردات آهن و آلومینیوم به امریکا خواهد بود. به گزارش بلومبرگ، اتحادیه اروپا درنظر دارد که در اقدامی تلافیجویانه گروهی از محصولات مصرفی، کشاورزی و آهن را که از امریکا وارد میشود هدف 25درصد افزایش تعرفه قرار دهد؛ حجم کالاهای امریکایی که در پی این اقدام تلافیجویانه تحتتاثیر قرار میگیرند به 2.8میلیارد یورو (3.5 میلیارد دلار) میرسد. فهرست اقلامی که هدف تعرفههای جدید اتحادیه اروپا قرار خواهند گرفت و از موتورسیکلت گرفته تا لوازم آرایشی و شلوارهای جین را شامل میشود، ارسالکننده این پیام سیاسی به واشنگتن است که هزینههای اقتصادی تولیدات کالا در صورت عملی شدن تهدیدهای ترامپ، افزایش خواهد یافت.
آسیب به سرمایهگذاران
شرکتها هفته پیش هشدار دادهاند که اگر دولت ترامپ تعرفهها بر واردات آهن و آلومینیوم را اعمال کند، مصرفکنندگان بهای آن را خواهند پرداخت. اما این خوشبینانهترین حالت ماجراست. تویوتا اعلام کرده: «تعرفهها اساسا هزینههای تولیدات را افزایش خواهند داد و درنتیجه قیمت خودروها و کامیونهایی که در امریکا فروخته میشوند، افزایش خواهد یافت.» در افزایش هزینههای تولید هیچ شکی نیست، اما در توانایی شرکتها در افزایش قیمت محصولات جای سوال است. این مساله بهطور قطع چالشی را که کارشناسان اقتصادی و بازارها با آن درگیر هستند، تشدید میکند. در حالی که برخی صنایع همچون مسکن در جایگاه خوبی برای افزایش قیمتها هستند، اما همه صنایع از چنین فرصتی برخوردار نیستند و نتیجه محتمل برنامههای ترامپ برای افزایش تعرفهها این خواهد بود که افزایش هزینه فلزات به کاهش سود شرکتهایی مانند تویوتا منجر میشود و نه به افزایش قیمت خودرو. رابطه میان هزینهها برای تجارتها و قیمت مصرفکنندگان همیشه یک خط مستقیم نیست. در صنعتی همچون مسکن که عرضه اندک و تقاضا بالاست، شرکتها قدرت قیمتگذاری دارند؛ اما در صنایعی همچون غذاهای بستهبندی و رستورانها چنین وضعیتی وجود ندارد.
وزیر بازرگانی امریکا در برنامه تلویزیونی و در توضیح اینکه افزایش تعرفهها تاثیر محسوسی بر قیمتها نخواهد داشت، یک قوطی سوپ آماده متعلق به شرکت کمپبل را مثال زد؛ اما شرکت کمپبل اخیرا در گزارش درآمدهای خود اعلام کرده که سود این شرکت در پی افزایش قیمت آلومینیوم کاهش یافته و این مساله با افزایش بیشتر قیمت آلومینیوم در نتیجه تعرفههای وارداتی ترامپ تشدید خواهد شد.
واکنش بازارهای مالی در روزهای پنجشنبه و جمعه به خبر برنامههای ترامپ برای اعمال تعرفههای وارداتی، از شک و تردیدها درباره قدرت قیمتگذاری شرکتها حکایت دارد. عدم اطمینان به حاشیه سود افزایش یافته و ارزش سهامها بهویژه سهام تولیدکنندگان خودرو کاهش داشته است. در مقابل، روز دوشنبه و در پی نشانههایی از نارضایتی جمهوریخواهان از برنامه رییسجمهوری، امیدواری سرمایهگذاران را به بازگشت ترامپ از این تصمیم
در پی داشت و با احیای بازارها همراه شد.
صدای خشمگین جمهوریخواهان
شماری از جمهوریخواهان از جمله پل رایان رییس مجلس نمایندگان، از تهدیدهای ترامپ به افزایش تعرفههای وارداتی انتقاد کردهاند. به گزارش نیویورکتایمز، اگرچه رییسجمهوری امریکا اعلام کرده از این برنامه عقبنشینی نمیکند اما کاخ سفید در حال طراحی راههایی است تا تاثیرات این تدابیر را بر شرکای تجاری اصلی کاهش دهد. انتظار میرود که مانور جدی جمهوریخواهان که از هفته گذشته و در واکنش به برنامه غیرمنتظره ترامپ برای افزایش تعرفهها آغاز شد، هرگونه اعلان رسمی در این زمینه را دستکم تا هفته آینده به تعویق اندازد. سخنگوی پل رایان به نقل از او گفت: «ما بهشدت نگران عواقب یک جنگ تجاری هستیم و از کاخ سفید میخواهیم این برنامه را پیش نبرد.» این سخنگو افزود: تعرفهها دستاوردهای اقتصادی که از قانون تازه تصویب شده کاهش مالیاتی حاصل شده را به خطر میاندازد.
ظاهرا واکنشهای شدید جمهوریخواهان اندکی ترامپ را دچار شک و تردید کرده است. بازارهای سهام که یکی از بارومترهای اصلی برای ترامپ محسوب میشود، هفته گذشته در نگرانی از برنامههای جدید رییسجمهوری سقوط شدیدی را تجربه کردند اما اعتراضهای جمهوریخواهان به امیدها با بازگشت از این تصمیم دامن زد و به افزایش ارزش شاخصها در معاملات روز دوشنبه منجر شد. با این حال، یکی از افراد نزدیک به دولت ترامپ گفته رییسجمهوری قصد عقبنشینی ندارد و به برنامههای خود در این زمینه ادامه خواهد داد.
سازش در نفتا؟
اما به نظر میرسد رییسجمهوری امریکا راههای مصالحه را دستکم با کانادا و مکزیک باز گذاشته است؛ دو کشوری که با امریکا بر سر بازنویسی و اصلاح توافقنامه تجارت آزاد امریکای شمالی در حال مذاکره هستند. ترامپ بامداد دوشنبه در توییتی نوشت اگر دو کشور با یک نفتای «جدید و منصفانه» موافقت کنند، از تعرفهها مستثنا میشوند.
به گزارش فایننشالتایمز، رابرت لایتزر نماینده تجاری امریکا گفته که از 33 فصل احتمالی نفتا تنها بر سر 6 فصل توافق حاصل شده و پیشرفت در مذاکرات بسیار کندتر از انتظارات بوده است. او همچنین به این مساله اشاره کرد که باتوجه به انتخابات ریاستجمهوری در مکزیک در ماه جولای و انتخابات میاندوره کنگره امریکا در ماه نوامبر، طرفین حدود یک تا دو ماه برای توافق فرصت دارند. نماینده تجاری امریکا همچنین تهدید دولت به افزایش تعرفههای واردات آهن را به مثابه پیشنهادی تشویقی توصیف کرد و گفت که این مساله میتواند به انگیزهیی برای حصول توافق تبدیل گردد.