آخرین واکنش آخوندی و ربیعی به استیضاح
برای نخستین بار در جمهوری اسلامی ایران 3 وزیر در یک هفته زیر تیغ استیضاح میروند. 3 وزیری که دو نفر از آنان طرح استیضاحشان را در مجلس منطقی نمیدانند. عباس آخوندی وزیر راه، مسکن و شهرسازی که برای سومین بار در دوره 5 ساله وزارتش استیضاح میشود، معتقد است این اقدام جمعی از نمایندگان مجلس نه حقوقی است نه منطقی. ربیعی، وزیر کار هم نگاهی مشابه او دارد. او که ابتدا از اقدام نمایندگان استقبال کرده بود و گفته بود، حاضر است همان فردای اعلام وصول طرح به مجلس برود و پاسخگوی سوالات باشد، چند روز بعد در مصاحبهیی دلیل استیضاح خود را نگاه اشتباه نمایندگان به وزارتخانه متبوعش دانست.
با این حال به نظر میرسد، آخوندی موضع تندتری دارد، این را میشود از تک تک کلمات یادداشتش در رسانهها متوجه شد؛ آنجا که خطاب به نمایندگان تلویحا گفت که استیضاح او نه بر پایه درستی استوار است و نه عرف حقوقی را طی کرده در عین حال که به گفته او نکته تاریکی هم با این کار روشن نخواهد شد. وزیر راه، مسکن و شهرسازی در یادداشتی به بهانه استیضاح خود، منطق استیضاحکنندگان را زیر سوال برد با این استدلال که ابتدا «پرسش باید بر پایههای درست و پایداری استوار باشد، بدین معنی که پرسش از آنچه میدانیم بیمورد است و پرسش از آنچه که پاسخش در نتیجه آزمون باید به دست آید قبل از آن بینتیجه است» همچنین «پرسشگری باید بر مبنای حقوق قانونی پرسشکننده و پاسخگو بوده و فرآیندهای حقوقی و قانونی در شکلگیری آن طی شده باشد» و آخر اینکه «در نتیجه پرسش، حقیقتی روشن شود و گرهیی از امور کشور طی آن باز شود.» اما به اعتقاد آخوندی هیچ یک از این 3 اصل در طرح استیضاح او رعایت نشده است. وزیر راه برای اثبات گفتههایش دلیل نمایندگان را به میان میکشد که گفتهاند، ضعف مدیریت وزارت راه در دو حادثه کشتی سانچی و سقوط هواپیمای تهران-یاسوج مشهود است. اما آخوندی با اشاره به صحبتهای یکی از نمایندگان که او هم وزارت راه را در حوادث اخیر مقصر دانسته بود، میگوید که «چگونه و با چه مدرکی به این نتیجه رسیدند؟ در کجای فرآیندی که منجر به سانحه سانچی شد، وزارت راه قرار میگیرد که ایشان حکم به تقصیر صادر فرمودهاند؟» آخوندی تاکید دارد که هنوز رسیدگی به چرایی وقوع دو حادثه سانچی و سقوط هواپیمای آسمان رسیدگی نشده که نمایندگان حکم صادر کردهاند:«درباره سقوط هواپیمای آسمان در مسیر تهران- یاسوج بر اساس ماده 22 قانون هواپیمایی کشوری و آییننامه اجرایی آن پس از وقوع سانحه، ستاد رسیدگی به سانحه باید شکل گیرد تا به آن رسیدگی نماید. به موجب قانون، استیضاحکنندگان باید تامل میکردند تا گزارش این ستاد انتشار مییافت و براساس آن قاصران یا مقصران احتمالی شناسایی و آنگاه اقدام به استیضاح یا استفاده از سایر ابزارهای نظارتی مینمودند.» او با طرح این موضوع که درحالی که او در محل وقوع سانحه درحال تنظیم امور امداد، تجسس، شناسایی و سرکشی به خانوادههای داغدار بوده، درخواست استیضاح را به هیات رییسه تقدیم کردهاند، پرسیده است که آیا واقعا درست است، مسوول درگیر عملیات میدانی را در چنین موقعیتی از کار بازداشت؟ آن هم پیش از آنکه کوچکترین اطلاعی از کیفیت وقوع سانحه به دست آید؟
اما این یادداشت تند آخوندی خطاب به نمایندگان مجلس بیپاسخ نماند. غلامرضا تاجگردون در واکنش به گفتههای وزیر راه در نوشتهیی کوتاه و طعنهآلود در صفحه شخصی خود در اینستاگرام نوشت:«در این ایام هر چه تلاش کردم وزیر عزیزی از سقوط هواپیما عذرخواهی کند، نشد و نپذیرفتند و هر کسی گفت اگر عذرخواهی کنیم یعنی مقصریم. وی با بیان اینکه نمیدانم نتیجه استیضاح وزیر چه میشود ولی دنا، تو مقصر بودی که قامتت بلندتر از تصور ما بود!» در نقطه مقابل تاجگردن، نماینده اصلاحطلب مجلس یکی از نمایندگان اصولگرای مجلس آنچه آخوندی نوشته بود را طبیعی دانست چراکه به گفته او با توجه به حوادث ناگوار اخیر، فشار زیادی روی آقای آخوندی بوده و اینگونه اظهارنظرات با در نظر گرفتن این فشارها طبیعی به نظر میرسد. به اعتقاد مهرداد لاهوتی، آخوندی نباید در گرفتن رای اعتماد مجدد از نمایندگان کار سختی داشته باشد.
اما همزمان که لاهوتی از ابقای آخوندی سخن گفت، جلب رای اعتماد دوباره برای ربیعی را نیازمند تلاش بیشتر نمایندگان حامی او دانست. علی ربیعی همچون آخوندی در یادداشتی طراحان استیضاحش را مورد انتقاد قرار داد. او با انتقاد از نمایندگان گفت که وزارتخانه متبوعش یک وزارتخانه بزرگ اجتماعی است که فعالیتهای فراوان و تصمیمات بزرگی راجع به حقوق مددجویان، سبد غذا برای افراد دارای سوءتغذیه، بازماندگان از تحصیل یا کاهش فقر را دربر میگیرد؛ درحالی که هیچ کسی در این خصوص از او سوال نمیکند. ربیعی برای این انتقاد خود خاطره عجیبی هم تعریف کرد اینکه او در دوران مدرسه سوار اتوبوس بوده که طی مسیر شاگرد از شوفر میخواهد بایستد چراکه یک سکه «دوزاری» دیده است. اما در واقع خبری از دوزاری نبوده بلکه آنچه شاگرد به شکل دوزاری دیده، مردی چاق بوده که به دنبال اتوبوس میدویده! در واقع ربیعی با تشبیه شستا به دوزاری گفت که همه اقدامات اجتماعی وزیر کار را نادیده میگیرند و او را به شکل شرکت شستا میبینند. متن طرح استیضاح ربیعی هم نشان میدهد که دستکم طراحان استیضاح همانگونه که ربیعی گفته، او را به شکل شستا میبینند؛ آنچنانکه در 3 بند اول طرح استیضاح، سوءمدیریت در سازمان بازنشستگی کشور و بسیاری از شرکتهای وابسته، سوءمدیریت و عدم نظارت در مدیریت شرکتهای سرمایهگذاری تامین اجتماعی و زیانده بودن اکثر شرکتها ازجمله شرکت شستا، عدم اجرای قوانین و مقررات در ارتباط با شفافیت اطلاعات اقتصادی و بنگاهها مورد اشاره قرار گرفته است. پورابراهیمی، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس هم در گفتوگویی در این باره گفته است که مجلس در مورد استیضاح وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی کوتاه نمیآید چراکه به گفته او استمرار وضعیت کنونی و حتی یک روز ادامه فعالیت ربیعی به صلاح کشور نیست. از سوی دیگر محمود حجتی، وزیر جهاد کشاورزی که چهارشنبه استیضاح میشود، سکوت اختیار کرده است. او نه یادداشتی انتقادی مینویسد و نه به لابی با نمایندگان میپردازد؛ شاید برای اینکه از ماندنش در وزارتخانه مطمئن است آنچنان که از مواضع نمایندگان برمیآید، او مخالف سرسختی هم در مجلس ندارد. برای همین شاید نیازی ندارد همچون آخوندی یادداشت تندی بنویسد یا مانند ربیعی لابی سنگینی به راه بیندازد.