گمانهزنیها درباره احتمال لغو فروش سهام «آرامکو»
وزیر انرژی عربستانسعودی دو روز پیش از احتمال به تعویق افتادن عرضه عمومی سهام شرکت ملی نفت این کشور (آرامکو) تا سال 2019 خبر داد و به گمانهزنیها درباره اینکه «شاید فروش قرن هرگز اتفاق نیفتد»، دامن زد. تا چند وقت گذشته مقامات سعودی اصرار داشتند که عرضه عمومی سهام آرامکو در سال 2018 و طبق برنامهریزیهای قبلی صورت خواهد گرفت، اما خالد الفالح وزیر انرژی عربستان که رییس آرامکو نیز محسوب میشود برای
نخستین مرتبه از احتمال به تعویق افتادن فروش سهام آرامکو سخن گفت.
فایننشال پست در گزارشی در این باره نوشت، خصوصیسازی غول نفتی عربستان در دو سال گذشته در بازارهای سهام قابلتوجه بود و بر انتظارات درباره قیمت نفت تاثیر گذاشت، اما اگر چنین اتفاقی هرگز روی ندهد، چه خواهد شد؟ احتمال فروش سهام اندکی از آرامکو برای نخستین مرتبه در جریان مصاحبه با شاهزاده محمد بن سلمان نایب ولیعهد وقت عربستان در ژانویه سال ۲۰۱۶ مطرح شد. اگرچه بن سلمان در میانه صحبتهای خود درباره اصلاحات اقتصادی، تنوع بخشیدن به اقتصاد و خصوصیسازی داراییهای دولتی به اختصار به آرامکو اشاره کرد، اما همین اشاره مختصر فعالیت زیادی را از سوی مشاوران، بانکداران، بازارهای سهام، دولتها و خبرنگاران در پی داشت و گزارشهایی درباره رقابت بازارهای بورس بر سر ارائه سهام آرامکو منتشر شد. تصمیم درباره زمان و مکان عرضه آرامکو به دولت عربستان برمیگردد و نه آرامکو. در واقع، محمد بن سلمان ولیعهد سعودی تصمیم نهایی را در این زمینه اتخاذ خواهد کرد. دولت عربستان گزینههای مختلفی از عرضه سهام فقط بهصورت داخلی تا فروش خصوصی به یک شریک استراتژیک و عرضه بینالمللی یا ترکیبی از این سه گزینه دارد. اما برخی گمانهزنیها از این مساله حکایت دارد که اگر فرآیند تصمیمگیری به تاخیر بیفتد، احتمال اینکه فروش سهام آرامکو انجام نشود یا به یک عرضه داخلی محدود شود، قوت میگیرد.
در حال حاضر به نظر میرسد که ریاض کلیه تدارکات فنی را برای فروش سهام آرامکو درنظر گرفته، اما همچنان از تعیین تاریخ دقیق ارائه این سهام در بازارهای بینالمللی بورس سر باز میزند. پیشتر پایان 2018 بهعنوان مهلت نهایی برای ارائه این سهام درنظر گرفته شده بود، اما با گذشت دو ماه از سال بهنظر میرسد که کارها مطابق زمانبندیها پیش نخواهند رفت. خالد الفالح در مصاحبهیی در لندن در این باره گفت: «تنها مساله قطعی درباره ارائه عمومی سهام آرامکو این است که الف) حتما اتفاق میافتد و ب) سهام آرامکو در فهرست شاخص سهام تداول عربستانسعودی ارائه خواهد شد. ما چارچوب لازم مالی و دیگر قوانین را برای افزودن آرامکو به فهرست این شاخص در سال جاری ایجاد کردهایم. زمانبندی دقیق زمانی اعلام خواهد شد که ما شرایط را برای موفقیت چنین اقدامی مهیا ببینیم.»
به گزارش عرب بیزینس، ارائه عمومی سهام آرامکو پایه و اساس برنامه اقتصادی شاهزاده بن سلمان برای تغییر و تحول در عربستانسعودی (موسوم به چشمانداز 2030) محسوب میشود. مقامات سعودی امیدوارند که فروش حدود 5درصد از سهام آرامکو با افزایش 100 میلیارد دلاری درآمدهای دولت همراه باشد و این در حالی است که سهام آرامکو در مجموع دو تریلیون دلار ارزشگذاری شده است؛ اگرچه برخی ناظران این ارزشگذاری را زیر سوال برده و ارزش حقیقی آرامکو را نزدیک به یک تریلیون دلار اعلام کردهاند.
اظهارات خالد الفالح علاوه بر گمانهزنیها درباره منتفی شدن ارائه عمومی آرامکو، امیدهای مقامات بریتانیایی و امریکایی را به احتمال برگزیده شدن بازارهای بینالمللی لندن یا نیویورک از سوی ریاض برای عرضه این سهام ناامید کرد. اما از سوی دیگر، محمد بن سلمان که نیروی اصلی سیاستگذاری در عربستانسعودی محسوب میشود، در سفر اخیر خود به لندن از احتمال ارائه سهام آرامکو در شاخص بورس لندن خبر داد. اگرچه هنوز هیچ تصمیم قطعی در این باره اتخاذ نشده، اما مقامات بریتانیایی از این احتمال بهشدت استقبال کردهاند.