گزارش کوتاه
اثر محدود خروج امریکا از برجام بر صادرات نفت ایران
تسنیم| خروج امریکا از برجام منجر به حذف میزان قابل توجهی نفت ایران از بازار نخواهد شد. رویترز طی گزارشی نوشت: تصمیم دونالد ترامپ مبنی بر جایگزینی رکس تیلرسون وزیر امور خارجه با یک چهره تندروتر موجب افزایش موقتی قیمت نفت شد، زیرا چنین تصمیمی احتمال خروج امریکا از برجام در ماه مه را افزایش میدهد. خودداری ترامپ از تایید مجدد پایبندی ایران به برجام ممکن است منجر به وضع مجدد تحریمهای ثانویه و فشار امریکا بر دیگر کشورها برای کاهش مجدد خرید نفت آنها از ایران شود. اما تصمیم ترامپ برای تغییر وزیر امور خارجهاش تاثیر پایداری بر قیمت نفت نگذاشته است. از نظر تئوریک، عدم تایید پایبندی ایران به برجام میتواند باعث حذف صدها هزار بشکه نفت ایران از بازار شده و کاهش بیشتر شکاف بین عرضه و تقاضا شود. اما فعلا وضع بهشدت تهاجمی دولت ترامپ در قبال ایران نتوانسته تاثیر ناشی از افزایش تولید نفت شیل بر بازار را خنثی کند. با وجود نگاه منفی ترامپ به توافق هستهیی، وی و وزیر امور خارجه جدیدش همچنان با برخی محدودیتهای دیپلماتیک برای پایان دادن به برجام و وضع مجدد تحریمهای نفتی علیه ایران مواجه خواهند بود. دولتهای اروپایی از جمله انگلیس، فرانسه و آلمان تمایلی به خروج از توافق و وضع مجدد تحریمهای گسترده اقتصادی ندارند. روسیه نیز بعید است با چنین تحریمهایی همراهی کند، زیرا سطح همکاری این کشور با امریکا به پایینترین میزان از پایان جنگ سرد به این طرف رسیده است. همچنین از آنجایی که امریکا یک جنگ تجاری را با چین آغاز کرده که میتواند روابط دو کشور را با پیچیدگی بیشتری مواجه کند، انتظار همراهی چین در تشدید فشارها بر ایران نیز دور از ذهن به نظر میرسد.
تبدیل خط لوله «تاپی» به «تی پی»
فارس| رییس سابق شرکت ملی صادرات گاز گفت: با امکانات موجود در ایران میتوان خط لوله تاپی را به تی پی یعنی ترکمنستان، ایران، پاکستان و هند تغییر داد.
نصرتالله سیفی در همایش نفحات گاز که با موضوع چالشهای پیش روی صادرات گاز ایران برگزار شد، گفت: درحال حاضر در حوزه صادرات گاز جهت تدوین برنامهیی جامع مطالعات خوبی انجام شده است که همین مطالعات نشان میدهد جهت مقابله با ضربهپذیری درآمد حاصل از نفت و گاز باید چند مسیر پیگیری شود: نخست مشتریان راهبردی پیدا کنیم، دوم تنوع در فروش داشته باشیم و بالاخره صادرات گاز، برق و تولیدات پتروشیمی را افزایش دهیم. وی ادامه داد: طبق هدفگذاری ما باید تا سال 1399، 19.3درصد از گاز تولیدی کشور را از طریق خط لوله صادر کنیم. یعنی باید تا سال 99 به صادرات روزانه حدود 225میلیون متر مکعب برسیم. اما در مجموع صادرات گاز ایران(به ترکیه و عراق) روزانه 120میلیون متر مکعب است که یعنی از الان باید به فکر بازاریابی برای فروش 100میلیون متر مکعب باشیم. سیفی افزود: ولی متاسفانه در این وضعیت بازار هند و پاکستان را از دست دادهایم که این موضوع یک نقد به سیاستها و راهبردهایی است که تا به حال در وزارت نفت پیگیری شده است. وی با اشاره به ضرورت تدوین برنامهیی جامع در حوزه صادرات گاز اظهار کرد: بارها وزیر محترم نفت گفتهاند که چون در بحث صادرات گاز هیچ نقشه راهی نداریم پس اجرای برنامه بهینهسازی هم ضرورت ندارد. درحالی که هم باید برنامههای بهینهسازی انجام شود و هم برنامهیی مدون برای صادرات گاز تدوین شود زیرا ایران درحال حاضر نخستین دارنده ذخایر گاز متعارف دنیاست و باید از ظرفیتهای موجود در این بخش استفاده کرد.
وی در ادامه با اشاره به کاربرد دوگانه خط لوله صلح اظهار کرد: در قضیه احداث خط لوله صلح هم ما کاملا جدی بودیم و تا 200کیلومتری پاکستان خط لوله احداث کردیم که البته این خط لوله کاربرد دوگانه داشت زیرا جنوب شرق کشور فاقد خط لوله بود و با احداث این خط لوله گاز منطقه سیستان و بلوچستان هم تامین شد. سیفی درباره تاثیر خط لوله تاپی در بازار گازی شرق ایران عنوان کرد: گاز خاصیتی دارد که از لحظه تولید میتوان برای آن برنامهریزی کرد. درست است که خط لوله تاپی بازار ما را محدود میکند اما میتوان با کاربردهای دیگر گاز مثل سیمان و NGV در بازار گاز مذاکره کرد. ما گاز را فدای نفت کردهایم. گاز ما در دوران جوانی خود است و هنوز بسیاری از منابع گازی اکتشاف نشدهاند. ما برای آزاد کردن گاز و ایجاد انعطاف و فرصت برای گاز باید بالادست این عرصه را به پایگاهی مستقل مثل گازپروم روسیه بدهیم که از اول تا انتهای آن این پایگاه قدرت واحد باشد. پس در بحث گاز قدرتمند شدن و متمرکز شدن بسیار مهم است. سیفی با اشاره به راهحلهای موجود برای جلوگیری از دست رفتن بازار شرقی کشور عنوان کرد: ما میتوانیم پروژه خط لوله تاپی را تبدیل به تی پی یعنی ترکمنستان، ایران، پاکستان و هند کنیم زیرا ما در شرق ایران خط لوله موجود داریم یعنی میتوانند همین الان گاز را از طریق آن وارد پاکستان کنند، حالا اگر افغانستان اعتراض کرد، میتوانیم یک خط لوله هم به افغانستان بدهیم زیرا مصرف زیادی ندارند. این کارشناس انرژی گفت: برای جذب مشتری میتوانیم فعلا حق ترانزیت نگیریم. با توجه به اینکه هزینه احداث خط لوله در افغانستان حدود 500 میلیون دلار میشود، این دست راهکارها میتواند ورق بازی را به نفع ایران برگرداند. پس ببینید یک راههایی میشود پیدا کرد ولی نیاز به یک اتاق فکر دارد که راهکارهای موجود را دقیقتر بررسی کند. ای کاش از ارتش یاد بگیریم که برای ماموریتهای خاص کماندو تربیت میکند در بحث گاز هم ما نیاز داریم که کماندو تربیت کنیم.