حضور در بازار عراق در قالب عرضه‌کننده واحد
نتیجه سفر هیات بلندپایه تجاری ایران به عراق در نیمه اسفند ماه 96، امضای ده سند همکاری در زمینه‌های تجاری، صنعت، خدمات فنی و مهندسی، گمرک، استاندارد و سایر حوزه‌های مهم اقتصادی بین دو کشور بود.
سید محمد اتابک، رییس انجمن کارفرمایان صنعت سیمان از اعضا هیات بلندپایه تجاری حاضر در این سفر در مورد دستاوردهای این سفر در حوزه سیمان گفت: با توجه به شرایط کشور عراق بعد از داعش، این کشور برای تامین سیمان مورد نیاز خود گزینه‌یی بهتر از ایران ندارد؛ در صورتیکه دولت و صنعت سیمان به صورت یکپارچه برای عرضه سیمان برنامه‌ریزی کنند و یک پروتکل اقتصادی در این زمینه تنظیم شود، امکان صادرات گسترده به عراق وجود دارد. وی افزود: به نظر می‌رسد، تجار عراقی برای گسترش مراودات با شرکت‌های ایرانی تردیدهای جدی دارند؛ بخشی از این عدم تمایل ناشی از قوانین حمایتی است که دولت عراق نسبت به صنایع سیمان داخلی خود وضع کرده است.
اتابک با اشاره به گفت‌وگوهای سازنده صورت گرفته بین مسوولان ضمن این سفر خاطرنشان کرد: ما در این سفر با تجار و کسانی که قبلا با انجمن سیمان تماس گرفته بودند و درخواست ملاقات داشتند، صحبت‌های سازنده‌یی صورت دادیم که امیدواریم پیگیری آنها منتج به نتایج مفیدی شود؛ اما همان‌طور که اشاره کردم در بخش دولتی باید پروتکل‌های موجود مجددا بازنگری شود؛ معتقدم لازم است پروتکل‌های سیاسی و اقتصادی همزمان باهم تنظیم و تصویب شوند.
رییس انجمن کارفرمایان صنعت سیمان گفت: تصور من این است که اگر در سال آینده بتوانیم در قالب یک عرضه‌کننده واحد، سیمان را عرضه کنیم؛ عراق قطعا به سیمان ما نیاز خواهد داشت. ولی اگر به صورت متفرق وارد بازار شویم نتیجه خوبی نخواهیم گرفت.
وی با اعلام عدم نگرانی در مورد حضور رقبا در بازار سیمان عراق اذعان داشت: ما از اینکه در یک بازار رقابتی بین‌المللی حضور پیدا کنیم هیچ گونه نگرانی نداریم زیرا باور داریم کیفیت محصولات ما در سطح جهانی است و نظارت کافی بر عرضه‌کنندگان سیمان وجود دارد؛ در این بین مساله مهم و قابل توجه تعرفه نابرابری است که دولت عراق بر سیمان ایران وضع کرده است که این تعرفه نابرابر می‌تواند نتیجه لابی‌گری رقبا باشد. از سوی دیگر بخشی از کارخانجات سیمان داخلی عراق نیز در این مساله دخیل هستند؛ البته برخی از تولید‌کنندگان ما محصولات خود را با قیمتی پایین‌تر از عرف بین‌الملل عرضه کرده اند که باعث ایجاد نگرانی‌هایی در بازار عراق شده است؛ در این سفر پیشنهاد کردیم که سیمان تنها از طریق شرکت صادراتی انجمن و با یک قیمت واحد عرضه شود که مورد استقبال طرف مقابل قرار گرفت.
سیدمحمد اتابک با تاکید بر مسجل بودن نیاز قطعی عراق به سیمان ایران تصریح کرد: نیاز عراق به سیمان ایران قطعی است و تجار عراقی و دست اندر کاران صنعت سیمان در عراق تمایل دارند که عرضه‌کنندگان ایرانی سیمان را با شرایطی که آنها تعیین می‌کنند عرضه کنند که البته طرف ایرانی هم شرایط خود را دارد.
وی در مورد صادرات کلینکر به عراق گفت: صادرات کلینکر به این معنا است که ما بخشی از ارزش افزوده ممکن خود را در اختیار طرف مقابل بگذاریم. عراق واردات سیمان از ایران را ممنوع کرده است تا بتواند این ارزش افزوده را در اختیار بگیرد که ما هم به دلیل کمبود بازار به این امر تن داده‌ایم.
اتابک ظرفیت بخش خصوصی را برای صادرات به عراق چالش صادرات سیمان به عراق ندانست و بیان داشت: ظرفیت بخش خصوصی یا دولتی در حال حاضر برای ما چالش محسوب نمی‌شود؛ مساله اساسی ما این است که بتوانیم با یک پروتکل پشتیبانی شده بخشی از مازاد سیمان تولید شده خود را با شرایط رقابتی و با تعرفه برابر یا ترجیحی در بازار عراق عرضه کنیم. نباید شرایط به گونه‌یی باشد که شرکت‌های ایرانی 100درصد تعرفه بدهند و بعضا رقبای ما با تعرفه صفر وارد بازار شوند. باید با رایزنی‌هایی که انجام می‌دهیم موضوع تعرفه را در طرف عراقی حل و فصل کنیم و در داخل هم مذاکره‌کننده و عرضه‌کننده را در یک مجموعه واحد تجمیع کنیم.
