تکیه صندوقها بر سهامداری
گروه اقتصادکلان|
با حمله رسانهها به دولت به دلیل سکوت در برابر افزایش نامتعارف نرخ ارز و طلا، پس از نوبخت، علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی دومین کسی بود که در برابر این مساله موضعگیری کرد. ربیعی دیروز گفت افزایش قیمت ارز هیچ منطق اقتصادی ندارد و به سرعت کاهش مییابد. ربیعی دیروز که در نشست هماندیشی صندوق بازنشستگی کشوری سخن میگفت، با اشاره به شرایط فعلی اقتصاد کشور گفت: «باید به دنبال راهکارهای مناسب برای شکوفایی اقتصاد، شفافیت امور و حفاظت از اموال مردم به ویژه بازنشستگان باشیم. »
حرکت به سمت سرمایهگذاریهای سودآور
اظهارات دیروز ربیعی حامل نکات مهمی از وضعیت صندوقهای بازنشستگی هم بود که مهمترین آنها تاکید وزیر بر حرکت صندوقها به سمت سرمایهگذاریهای سودآور و حذف بار مسوولیت توسعه از دوش صندوقهای بازنشستگی است. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه امروز هویت صندوقهای بازنشستگی تغییر کرده است، گفت: «صندوقها باید محلی برای کاهش ریسک زندگی مردم در دوران سالمندی و بازنشستگی باشد و به کاهش ریسک زندگی، افزایش امنیت روانی و امید به زندگی بینجامد و از شکنندگی جامعه پیشگیری کند. »ربیعی با بیان اینکه صندوقها باید منابع را جمعآوری و با توجه به ماهیت خود و محاسبات دقیق سرمایهگذاری کنند و سپس این منابع را در زمان خود به جامعه ذینفعان خود بازگردانند، گفت: «از ۵۰ سال قبل که صندوقهای سازمانی شکل گرفتند، متاسفانه تصمیمهای متعددی بدون کارشناسی و مطالعه توسط نهاد دولت و سایر نهادهای اثرگذار اتخاذ شد که عملا این صندوقها را به دفاتر کارپردازی تبدیل کرد، به این معنی که شاغل در زمان اشتغال حقوق دریافت کند و در زمان بازنشستگی نیز به سازمان دیگری منتقل شده و حقوق دریافت کند. »
وی افزود: «صندوقها محل زندگی معیشتی و زندگی اجتماعی است و ما باید به گونهیی برنامهریزی و عمل کنیم که صندوقها به ماهیت اصلی خود بازگردند. خوشبختانه با ورود افراد جدید و افکار تازه امیدوارم صندوق به ماهیت اصلی خود بازگردد. »
صندوق بازنشستگی یک سازمان توسعهای نیست
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با تاکید بر اینکه صندوقها بین نسلی هستند و فقط برای نسلی که هزینهیی پرداخت کرده، نیست، گفت: «البته در دنیا صندوقهایی وجود دارند که تنها برای یک نسل است و پس از پرداخت و بازگرداندن منابع، عمر آنها پایان مییابد؛ ولی در ایران صندوقها بین نسلی هستند و برای منابع کسب شده باید سرمایهگذاری مناسب و پربازدهیی انجام شود تا بتوانند با تکیه بر آورده این سرمایهگذاریها حقوق بازنشستگان امروز و فردا را پرداخت کنند. »
ربیعی ادامه داد: «فارغ از مساله کفایت داراییها و شیوه سرمایهگذاری که عمدتا توسط دولتها به صندوق بازنشستگی کشوری و سایر صندوقها تحمیل شده است، باید بررسی شود که چگونه این سرمایه موجود مدیریت شود تا بیشترین سود از آن حاصل شود. در صندوق تامین اجتماعی و شرکت سرمایهگذاری آن، ۸۰درصد سودآوری مربوط به همان ۲۰درصد سرمایهگذاری است که توسط خود صندوق انجام شده است و این اتفاق میتواند در سایر صندوقها هم رخ دهد. »
وی با تاکید بر اینکه هدف از ایجاد صندوقها سرمایهگذاری و تامین منابع لازم برای پاسخ به ذینفعان بین نسلی است، گفت: «این مساله به راحتی فراموش میشود و به صندوق بهمثابه یک سازمان توسعهیی نگاه میشود. همین موضوع انتظارات شخصی و منطقهیی پدید میآورد که همه انتظار دارند صندوقها سرمایهگذاری خود را برای توسعه یک منطقه خاص انجام دهند؛ این شرایط سبب افزایش فشار به صندوق میشود و آن را از مسیر اصلی خارج میکند. »
وی تاکید کرد: «صندوق باید در جایی سرمایهگذاری کند که بیشترین سودآوری حاصل شود، نه اینکه به عنوان یک سازمان توسعهیی وارد عمل شود و خواسته افراد یا بخش و حوزه خاصی را برآورده کند. باید به این باور برسیم که صندوق، سازمان توسعهیی نیست. ذینفعان صندوق فقط بازنشستگان امروز و آینده هستند و نباید هیچ ذینفع دیگری در این میان تعریف شده و اجازه ورود به سیستم داشته باشد. »ربیعی با اشاره به افزایش منابع برای پرداخت حقوق بازنشستگان گفت: «در گذشته و ابتدای کار ماهانه تنها ۷۰۰میلیون تومان منابع برای پرداخت حقوق تامین میشد، اما این رقم امروز به حدود ۴هزار میلیارد تومان در ماه رسیده است؛ ضمن اینکه منابع بیمه تکمیلی درمان نیز توسط خود ما تامین میشود.»وی گفت: «مدیران حوزه اقتصادی باید به شیوه بخش خصوصی اداره شوند و عملکرد اجتماعی داشته باشند. این حوزه باید غیرسیاسی باشد و این یکی از تاکیدات مهم برای مدیریت حوزه اقتصادی در صندوق بازنشستگی کشوری است. باید به نهادهای نظارتی به درستی و سرعت پاسخ داده شود و با ایجاد شفافیت لازم از ابهامهای احتمالی جلوگیری شود. »
بازنگری در شیوههای مدیریتی
ربیعی افزود: «شیوه مدیریت در کار باید اصلاح شود. باید به سمت بینالمللی شدن فعالیتهای اقتصادی حرکت کنیم. ما نیازمند ورود به بازارهای اقتصاد جهانی هستیم. استفاده از کالاهای ایرانی و ظرفیتهای داخلی صندوق، یکی دیگر از ضرورتهای سال جدید است و باید به عنوان یک تعصب سازمانی دنبال شود. وقتی ظرفیت و کالایی در سطح صندوق در حال تولید است، باید از همان کالا استفاده شود. »وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با تاکید بر اینکه باید از سرمایهگذاری خارجی و بخش خصوصی سالم استفاده شود، تصریح کرد: «باید در خروج از بنگاهداری از ظرفیتهای خارجی و بخش خصوصی داخلی به درستی استفاده شود و از بنگاهداری غیرضروری خارج شویم. آنچه در اختیار ماست، اموال بازنشستگانی است که با حداقل حقوق در حال امرار معاش و زندگی هستند. اگر درست و صادقانه عمل کنیم، زندگی شخصی و کاری ما پربرکت خواهد بود.»
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه صندوق، سازمان توسعه نیست، اما باید به اقتصاد کشور کمک کند، گفت: «در شرایطی که دنیا در حال بازی روانی با ایران است و از سوی دیگر، مخالفان دولت نیز به دنبال ضعیف نشان دادن دولت هستند، صندوقها باید در حوزه اقتصادی با دقت و حساسیت ویژه عمل کنند. »
وی با بیان اینکه سال ۹۶ سال سختی برای وزارتخانه و زیرمجموعههای آن بود، تصریح کرد: سال گذشته سالی پرفراز و نشیب بود که امیدواریم در سال جدید با کسب موفقیتهای تازه این سختیها به شیرینی تبدیل شود.
ربیعی ادامه داد: افزایش مقاومت در جامعه و پیادهسازی اقتصاد مقاومتی در جامعه و بالارفتن روحیه جامعه برای کار و زندگی از جمله آثار مهم صندوقها است. سالمندی نباید با فقر همراه شود و نباید فرد در این دوران از عمر خود دچار مشکل در زندگی و معیشت شود.
ربیعی تاکید کرد: از سال ۹۳ مساله صندوقها و ماهیت آنها فهم شد و تصور من این است که فهم این موضوع برای نخستین بار در کشور توسط خود من مطرح و پیگیری شد و در آن زمان هیچ کس باوری از این اعداد و ارقام و وضعیت و آینده صندوقها نداشت، اما امروز خوشبختانه این مساله برای بسیاری از افراد فهم شده و راه آن تنها حرکت در یک مسیر طولانی و منطقی است.
وی با تاکید بر اینکه هدف از ایجاد صندوقها سرمایهگذاری و تامین منابع لازم برای پاسخ به ذینفعان بین نسلی است، گفت: این مساله به راحتی فراموش میشود و به صندوق، به مثابه یک سازمان توسعهیی نگاه میشود و همین موضوع انتظارات شخصی و منطقهیی پدید میآورد که همه انتظار دارند صندوقها سرمایهگذاری خود را برای توسعه یک منطقه خاص انجام دهند؛ این شرایط افزایش فشار را به صندوق باعث شده و آن را از مسیر اصلی خارج میکند.
ربیعی با بیان اینکه رفع فقر و برقراری عدالت از جمله وظایف و برنامههای این وزارتخانه و مجموعههای تحت پوشش آن است، خاطرنشان کرد: این به معنای قبول فشارها و حاشیه برای ورود به یک سرمایهگذاری نیست.
وی ادامه داد: گاهی صندوقها به مثابه تیماردار تلقی میشوند که باید بنگاههای اقتصادی را تیمارداری کنند. اگرچه بنگاههایی که به صندوقها تحمیل شده یا در اختیار وزارت رفاه قرار گرفته، به گونهیی عمل کردهاند که همان کار تیمارداری بوده و تلاش شده تا نیروی شاغلی از آنها خارج نشود، اما ماهیت این صندوق چنین چیزی نیست. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی یادآور شد: گاهی و در بدترین وجه آن، نگاه به صندوقها استفاده و بهکارگیری نیروهای سیاسی به عنوان جانشین در آینده و برای مناصبی در کشور است که اینگونه نگاهها به ایجاد ذی نفعان من غیرحق میانجامد و در چنین شرایطی هرچند روزنهیی کوچک باشد، در آینده به راحتی به منفذی بزرگ و غیرقابل ترمیم تبدیل میشود. ما باید در بهترین زمان و در بهترین ظرفیتها سرمایهگذاری کنیم و به آینده پاسخ دهیم. باید نهاد اقتصادی پایهگذاری شود تا بتواند به نسلهای بعدی پاسخ دهد.
وی اصلاح ساختار را یکی از روشهای نیل به استراتژی افزایش سرمایه، داراییهای بین نسلی و مدیریت سازمانی عنوان کرد و افزود: سازمان کار، شکل کار و شکل مدیریت هلدینگهای ما باید تغییر کند. منظور از تغییر ساختار، تغییر شکل و مهمتر از آن، شیوه کار در سال جدید است. باید به سمت شفافیت و تخصصگرایی در شیوه مدیریتی حرکت کنیم. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با تاکید بر اینکه باید از سرمایهگذاری خارجی سالم و بخش خصوصی سالم استفاده شود، تصریح کرد: باید در خروج از بنگاه داری، از ظرفیتهای خارجی و بخش خصوصی داخلی، به درستی استفاده شود و از بنگاه داری غیر ضروری خارج شویم. ربیعی خاطرنشان کرد: آنچه در اختیار ما است اموال بازنشستگانی است که با حداقل حقوق، در حال امرار معاش و زندگی هستند. اگر درست و صادقانه عمل کنیم، زندگی شخصی و کاری ما پر برکت خواهد بود.