چرخش «شی» به سمت مصالحه
گروه جهان|
همزمان با افزایش خطر بروز یک جنگ تجاری بین واشنگتن و پکن، شی جینپینگ رییسجمهوری چین در نخستین سخنرانی از زمان آغاز مناقشات بر سر تعرفه در اظهاراتی سرپوشیده به دونالد ترامپ همتای امریکایی خود هشدار داد و از کشورها خواست از «تلاش برای سلطهگری» و
«رد قدرت سیاست» خودداری کنند و تاکید کرد «خودسری و شدت عمل» کار به جایی نمیبرد. شی در مجمع اقتصادی بوآئو در استان هینان بار دیگر وعده آزادسازی بیشتر اقتصاد و کاهش تعرفههای وارداتی کالاهایی همچون خودرو را تکرار کرد و بدون اشاره مستقیم به مناقشه و اقدامات تلافیجویانه کشور خود با امریکا بر سر تعرفههای وارداتی گفت آنهایی که «گرایشهای غالب» به سمت بازار آزاد را نادیده میگیرند، عقب خواهند ماند. رییسجمهوری چین در ادامه سخنرانی خود به این مساله اشاره کرد که «ذهنیت جنگ سرد» و خودسری منسوخ شده و دیگر پذیرفتنی نیست. با این حال، شی از اشاره مستقیم به امریکا و سیاستهای تجاری این کشور که در روزهای اخیر هدف انتقادهای شدید رسانههای چینی بوده، خودداری کرد.
یک قدم به سمت مصالحه
به گزارش رویترز، سخنرانی شی در این مجمع که برگرفته از مجمع اقتصادی جهان در داووس است، تلاش برای کاهش مناقشه تجاری پیش آمده با امریکا قلمداد و سبب شد بازارهای سهام و دلار در امید به مصالحه و از بین رفتن تهدید جنگ تجاری، شاهد رشد باشند. یک کارشناس اقتصادی در نامورا گفت: «از نظر ما، لحن سخنرانی رییسجمهوری چین نسبتا مثبت است و درها را به روی مذاکره احتمالی با امریکا میگشاید. توجهها اکنون به سمت واکنش احتمالی امریکا جلب شده است، اما قطعا عمل مهمتر از سخن است. ما همچنان روند پیشرفت در اجرای تدابیر در جهت آزادسازی اقتصاد چین را زیرنظر خواهیم داشت.» شی همچنین گفت «در اسرع وقت» سقف محدودیت مالکیت خارجی را در بخشهای ساخت خودرو، کشتی و هواپیما بالا خواهد برد و در جهت پیشبرد تدابیری که پیشتر برای آزادسازی در بخش مالی مطرح شدهاند، تلاش خواهد کرد: «امسال تعرفه واردات خودرو را به میزان قابلتوجهی کاهش خواهیم داد و بهطور همزمان تعرفه وارداتی برخی از دیگر کالاها را نیز کم میکنیم.»
شی گفت دسترسی سرمایهگذاران خارجی را به بازار چین بهشدت افزایش میدهد؛ مسالهیی که از مدتها پیش موضوع شکایتهای شرکای تجاری چین و از موارد مورد توجه دولت ترامپ بوده است. به گزارش بیبیسی، با گسترش سرمایهگذاری خارجی، از یک سو چین از اتفاقاتی همچون اشتغالزایی و رشد تولید بهرهمند میشود و از سوی دیگر، شرکتهای خارجی میتوانند بخشی از سودی را که انتظار دارند از صادرات کالا به چین به دست آورند؛ یعنی از طریق تولید و فروش کالا در بازارهای چین و بازارهای خارجی کسب میکنند.
سخنرانی شی جینپینگ در مجمع بوآئو برای آسیا در چهلمین سالگرد آغاز اصلاحات اقتصادی و اجتماعی در چین ایراد شد که با ایجاد تحولی اساسی در نگرش حکومت همراه بود و بهویژه در زمینه دسترسی گسترده خارجیها به بازار اقتصادی چین و تضمین امنیت آنان، راه را برای رشد سریع اقتصادی چین در دهههای بعد هموار کرد. از سال ۲۰۱۳، مقامات چینی وعده دادهاند که محدودیت سرمایهگذاری خارجی در صنایع خودروسازی این کشور را کاهش میدهند بهنحوی که خارجیان بتوانند سهام بیشتری در شرکتهای خودروسازی چینی داشته باشند. محدودیت کنونی مالکیت سهمی 50درصدی در سرمایهگذاریهای مشترک را ایجاب میکند و شخصیتهای حقیقی و حقوقی خارجی نمیتوانند کارخانههایی را احداث کنند که مالکیت آن را تمام و کمال داشته باشند. الون ماسک مدیرعامل تسلا که پیشتر بارها به شرایط ناعادلانه فعالیت در چین اعتراض کرده و مالکیت کامل یکی از تاسیساتی را خواستار شده بود که این شرکت در حال ساخت آن در چین است، پس از سخنرانی شی در توییتی نوشت: «این اقدامی خیلی مهم از سوی چین است. ممانعت از جنگی تجاری به نفع همه کشورها خواهد بود.»
گروههای تجاری خارجی نیز از تعهد رییسجمهوری چین به اصلاحات از جمله وعده تقویت بازدارندههای قانونی نقض مالکیت معنوی استقبال کردند. جوناس شورت رییس دفتر پکن در شرکت اوربرایت سان هونگ کای، گفت بازارها از سخنرانی شی به وجد آمدهاند به این دلیل که موارد مثبت مطرح شده در آن میتواند از شدت تنشهای تجاری بکاهد.
اقدام هفته گذشته ترامپ در تهدید با تعرفه 50میلیارد دلاری بر واردات کالاهای چینی با این هدف صورت گرفت که پکن را به رسیدگی به آنچه واشنگتن دزدی مالکیت معنوی امریکا میداند و انتقال اجباری فناوری از شرکتهای امریکایی میخواند، وا دارد. مقامات چین چنین اتهاماتی را رد میکنند و اقدام رییسجمهوری امریکا را با اعلام تعرفههای تلافیجویانه بر کالاهای امریکایی پاسخ دادهاند. این مساله ترامپ را بر آن داشت که به اعمال تعرفه بر 100 میلیارد دلار دیگر واردات از کالاهای چین تهدید کند؛ اگرچه هنوز این تهدید را عملی نکرده است. هیچ کدام از تعرفههای اعلام شده هنوز اجرایی نشدهاند و همین مساله سبب میشود که هنوز فرصت مذاکره وجود داشته باشد.
رابرت کاپلان رییس فدرال رزرو ایالت دالاس در سفر به پکن گفت به این مساله خوشبین است که تعرفههای مطرح شده اجرایی نشوند و در صورت اجرایی شدن، اعمال تعرفهها در موارد اندکی صورت بگیرد: «فکر میکنم به نفع هر دو کشور است که رابطه تجاری سازنده داشته باشیم و برای جبران مشکلات پیش آمده با یکدیگر گفتوگو کنیم.»