تجارت

رشد تجارت جهانی قوی اما پرریسک

سازمات تجارت جهانی (WTO) اعلام کرد: تجارت جهانی کالاها بهبود قابل توجهی یافته، اما اگر تنش‌های تجاری همچنان افزایش یابد، در ادامه با رکود مواجه خواهد بود.

به گزارش اگزیم‌نیوز و به نقل از رویترز، WTO در پیش‌بینی سالانه خود رشد تجاری کالاها 4/4درصد در سال جدید پیش‌بینی کرده و این در حالی است که بعد از بحران مالی یک دهه پیش، این رقم به‌طور میانگین 3 درصد بوده است. سال گذشته رشد تجارت جهانی 7/4درصد بود که افزایش قابل توجهی را نسبت به رقم پیش‌بینی شده 6/3درصد نشان می‌داد و انتظار می‌رود در سال 2019 این رشد بیشتر هم شود.

با این حال به گفته روبرتو آزودو مدیرکل WTO، اگر برخی دولت‌ها سیاست‌های تجاری محدودکننده خود را در فرآیندهای تلافی‌جویانه ادامه دهند، این پیشرفت می‌تواند به سرعت متوقف شود. «چرخه اقدامات تلافی‌جویانه آخرین چیزی است که اقتصاد دنیا به آن نیاز دارد.» امریکا و چین در هفته‌های اخیر با اعمال تغییر در تعرفه‌ واردات برخی کالاها یکدیگر را تهدید کرده‌اند و نگرانی‌ها را در مورد وقوع یک جنگ جهانی تجاری افزایش داده‌اند. آزودو می‌گوید: «این پیش‌بینی‌ها احتمال تشدید محدودیت‌های تجاری از سوی کشورها را لحاظ نکرده است. بنابراین امکان ترسیم نقشه دقیق آثار این اقدامات وجود ندارد، اما موضوع بسیار جدی است و کشورهای فقیرتر بیشترین آسیب را خواهند دید.» حملات سایبری ریسک دیگری است که نسبت به تجارت کالا آثار بیشتری دارد.

رشد تجارت کالاها در سال گذشته به واسطه هزینه‌های سرمایه‌گذاری و قیمت‌های بالاتر کالا، عمدتا به دست آسیا اتفاق افتاده است. تغییر موازنه چین و دور شدن این کشور از سرمایه‌گذاری و روی آوردن به مصرف به معنی کاهش واردات کالاهای سرمایه‌یی است که می‌تواند روند به کندی روند رشد تجارت جهانی منجر شود.

سازمان تجارت جهانی همچنین اعلام کرده در سال 2017 تجارت خدمات بازرگانی پس از دو سال رشد ضعیف یا منفی، 4/7 درصد رشد داشته است.

آثار تکانه‌های دلار بر بازار واردات و صادرات

نوسانات نرخ ارز در روزهای ابتدایی امسال باعث شد در این روزها حجم صادرات روزانه حتی تا حدود دوبرابر واردات افزایش پیدا کند؛ روندی که البته تغییر کرد.

به گزارش ایسنا، روزهای ابتدایی امسال با افزایش یک‌باره نرخ ارز همراه بود و در این مدت قیمت دلار در برخی روزها حتی به ساعت افزایش پیدا می‌کرد. برهمین اساس آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت گویای آن است که در این بازه زمانی فعالیت صادرکنندگان به مراتب بیشتر از واردکنندگان بوده و برخلاف رویه سال قبل که تراز تجاری یعنی اختلاف صادرات نسبت به واردات منفی هفت میلیارد دلار شده بود، در برخی روزها حجم صادرات حتی تا حدود دوبرابر واردات پیش رفته است.

البته شامگاه بیستم فروردین‌ماه با دستور معاون اول رییس‌جمهور مبنی بر در نظر گرفتن نرخ ۴۲۰۰ تومانی برای دلار تا حدی سیر صادرات کند شده و اختلاف آن با واردات کالا تشدید شده است اما پیش از این تغییرات در روز ۱۹ فروردین‌ماه یعنی آخرین روزهای گرانی دلار که نرخ آن با سرعتی بالا تغییر می‌کرد، بطور قابل توجهی افزایش داشته؛ به گونه‌یی که ارزش صادرات ۴۲۰ میلیون و ۷۰۰ هزار دلار و حجم آن بیش از ۷۶۴ هزار و ۸۰۰ تن بوده است. این در حالی است که در همین تاریخ میزان واردات بیش از ۲۲۶ میلیون و ۵۰۰ میلیون دلار بوده و وزن واردات ۱۵۶ هزار تن اعلام شده است.

طبق اعلام وزارت صنعت، معدن و تجارت در روز بیستم فروردین‌ماه ارزش واردات بیش از ۱۷۵ میلیون و ۵۰۰ هزار دلار بوده است که وزن این واردات ۱۰۲ هزار و ۸۰۰ تن بوده است. در همین روز ارزش صادرات ۱۸۹ میلیون و ۶۰۰ هزار دلار بوده و وزن آن بالغ بر ۳۵۰ هزار و ۲۰۰ تن ارزیابی شده است.

همچنین در روز‌های اول پس از تک‌نرخی شدن ارز یک‌باره صادراتی که تا ۴۰۰ میلیون دلار پیش رفته بود به کمتر از ١٠٠ میلیون دلار نزول کرد و در تاریخ ۲۱ فروردین ماه ۲۴۴ هزار و ۵۰۰ تن کالا به ارزش ۸۶ میلیون دلار صادر شد. این در حالی است که در همین روز واردات بیش از دو برابر صادرات شد و به ۱۸۷ میلیون و ۵۰۰ هزار دلار رسید.

در روز چهاردهم فروردین‌ماه به عنوان نخستین روز کاری سال ١٣٩٧ نیز با توجه به نامشخص بودن قیمت ارز، وضعیت واردات و صادرات مانند گذشته با کمی اختلاف در بخش واردات همراه بوده است. بدین‌ترتیب در این تاریخ بیش از ۱۴۲ میلیون و ۲۰۰ هزار دلار کالا وارد شد که وزن آنها ۶۶ هزار و ۵۰۰ تن ارزیابی شده است. در این تاریخ صادرات بالغ بر ۱۱۵میلیون و ۵۰۰هزار دلار بوده و از نظر وزنی ۱۹۷ هزار و ۹۰۰ تن کالا به کشورهای مختلف صادر شده است.

حال با تغییر نرخ ارز در روزهای گذشته باید منتظر ماند تا تاثیر آن روی صادرات مشخص شود. این وضعیت در حالی است که در ماه‌های گذشته صادرکنندگان به کرات به غیرواقعی بودن نرخ ارز اشاره کرده و آن را مانعی بر سر توسعه صادرات می‌دانستند. حال در شرایطی که نرخ ۴۲۰۰ تومانی برای دلار تعیین شده نایب‌رییس اتاق بازرگانی این قیمت را که حدود ۲۰۰۰تومان نسبت به روزهای گذشته کاهش یافته نرخی نزدیک به قیمت واقعی دلار می‌داند. حال باید منتظر ماند تا در روزهای آینده مشخص شود تغییرات صورت گرفته در بازار ارز چه آثاری روی صادرات و همچنین واردات برجای خواهد گذاشت.