خرج نگاهی بر هنر دستان مردم نصف جهان

بازارهای میدان نقش جهان، پر بود از گردشگرانی که به دنبال یافتن صنایعی فاخر از هنر دست مردان و زنان این دیار بودند، اما دستشان تنها قادر به لمس کالاهای بی‌ارزش ارزان قیمت بود که حالا به خوبی خود را میان صنایع دستی فاخر اصفهان و در دل گردشگران جا کرده‌اند. در محدوده تاریخی شهر اصفهان و با گذر از کوچه پشت مطبخ در مسیر میدان نقش جهان، مغازه‌هایی از صنایع دستی دیده می‌شوند که شغل فروشندگانش نسل به نسل به آنها منتقل شده است. پای صحبت‌شان که می‌نشینم، می‌گویند: «ایام نوروز گردشگران تنها به خرج نگاهی بر اندام ظروف نقره و قلمکاری شده بسنده می‌کردند». نقش و نگار جام‌هایی که دستان هنرمندان ایرانی بر پیکرشان ردپای قلم بر جای گذاشته‌اند، اما همچون گذشته باشکوه، ولی نگران از پشت ویترین مغازه‌ها به آینده‌ نامعلوم صنایع دستی لبخندی تلخ می‌زنند. گردشگران خارجی بیشتر جذب ظروف خوش رنگ و لعاب مینا می‌شوند، نقره و قلم‌زنی برایشان ناشناخته است. پیرمردی که موهایش را در همین کار نقره‌گون کرده است، گوشه‌یی در میان جام‌ها و گلدان‌های قلم خورده نشسته است. صدایم می‌زند «دخترم اینها را بیشتر برای جهاز می‌برند، ولی این روزا دیگه کسی جرات نمی‌کند دخترش را عروس و پسرش را داماد کند...». گویی باد نوسان قیمت دلار بر کالاهای اصیل ایرانی غبار رکود نشانده است. کمی آن طرف‌تر نقش و نگار فرش‌های دستباف ایرانی که با هر تار و پودش خاطره‌یی بافته شده، مرا سمت خود می‌کشاند. «اگر زبان بلد باشی کسب و کارت رونق دارد، ولی ایرانی‌ها توان خرید فرش‌های زینتی و دستباف را ندارند.» این را مرد میانسالی می‌گوید که به کوهی از فرش لم داده و منتظر است چای خوش رنگش سرد شود.