آرامش پیش از توفان در بازار نفت
گروه انرژی
سرمایهگذاران منتظر شنیدن تصمیم روز سهشنبه دونالد ترامپ در مورد آینده توافق اتمی با ایران در مورد اعمال مجدد تحریمها علیه ایران هستند. همزمان قیمت نفت که در هفته گذشته به حداکثر مقدار خود در سه سال و نیم گذشته رسیده بود ظهر روز سهشنبه اندکی کاهش یافت. از طرف دیگر بلوکه شدن قسمتی از داراییهای شرکت ملی نفت ونزوئلا (پی.دی.وی.اس.ای) از طرف شرکت امریکایی کونوکو فیلیپس در واکنش به ملی شدن پروژه این شرکت در کاراییب باعث شده تا نگرانیها درباره آینده تولید این کشور و میزان عرضه جهانی نفت بالا بگیرد. به گزارش رویترز، اگر ترامپ ایالات متحده را از توافق چندجانبه بینالمللی روی برنامه هستهیی تهران خارج کند، صادرات نفت ایران ممکن است آسیب ببیند. تحلیلگران معتقدند که این حرکت امریکا ممکن است آتش تنشهای ژئوپلیتیک را در خاورمیانه که یکسوم تولید روزانه نفت جهان را به خود اختصاص میدهد، شعلهور کند. در ساعت 9:10 صبح به وقت گرینویچ، قیمت فیوچرهای برنت با کاهشی 69 سنتی به 75دلار و 48سنت در هر بشکه رسید. فیوچرهای هر بشکه نفت وستتگزاساینترمدییت نیز 86 سنت کاهش قیمت داشت تا 69.87 دلار در هر بشکه معامله شود. ویرندرا چوهان، تحلیلگر شرکت انرژی اسپکتس در سنگاپور در این باره به رویترز گفت:«تا زمانی که درک بهتری نسبت به نیات ترامپ حاصل نشود، قیمتها احتمالا افزایش نخواهند یافت.» او ادامه داد: «اگر تصور کنیم که ترامپ بخواهد اوضاع را به سال 2012 بازگرداند براساس ارقام صادرات ایران، تخمین ما این است که ما از 0.4میلیون بشکه نفت این کشور محروم خواهیم شد هر مقداری بیش از 0.4میلیون بشکه، فراتر از انتظارات ما خواهد بود». در گزارش منتشره توسط تحلیلگران شرکت خدمات مالی باراکلیز آمده است که انتظار میرود، ترامپ یا از تعلیق دوباره تحریمهای ایران سر باز زند یا اینکه مخالفت خود با توافق اتمی با ایران را تکرار کند. همچنین این گزارش اضافه میکند:«عواقب ژئوپلیتیک کنار گذاشتن برجام ممکن است تاثیری پایدار و بلندمدت روی قیمت نفت داشته باشد و قیمت را به سطوحی بالاتر برساند.» رویترز اضافه میکند که اگر ترامپ تحریمهای اصلی علیه ایران را از سر گیرد، آنگاه طبق قانون ایالات متحده باید 180روز صبر کند تا قدم دیگری را برداشته و بانکهای کشورهایی که نتوانستهاند به مقدار چشمگیری خرید نفت خود از ایران را کاهش دهند، تحریم کند. بیارنه شیلدتروپ، مدیر تحقیقات کالا در بانک اسایبی در این رابطه به رویترز گفت:«اگر تمام کشورهایی که از ایران نفت وارد میکنند، تقاضای مستثنا شدن از تحریمهای امریکا را ارائه داده و به واردات نفت از این کشور ادامه دهند، آنها باز هم باید واردات نفت خود از ایران را هر 180روز یک بار معادل 20درصد کاهش دهند». وی افزود:«این امر تاثیر چندانی روی توازن بازار در سال 2018 نخواهد داشت چراکه بازگشت تحریمها زمانبر خواهد بود. با این همه خبر بازگشت تحریمها، سرمایهگذاری روی منابع نفتی ایران را کاهش میدهد و این مساله هم بالطبع به تنگنای بیشتر در آینده بازار عرضه منجر میشود».طبق توافق اتمی با ایران که به صورت رسمی برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام خوانده میشود، ایالات متحده با تعلیق بعضی تحریمها علیه ایران موافقت کرد.
ونزوئلا ضلع دیگر تنگنای بازار
هر چند برخی تحلیلگران، افزایش بهای نفت در چند روز گذشته را ناشی از احتمال خروج دولت امریکا از برجام و اعمال مجدد تحریمها علیه ایران دانستهاند اما این روند افزایشی علت دیگری هم داشت. تنشهای جدید بین شرکت نفتی دولتی پی.دی. وی.اس.ای ونزوئلا و شرکت امریکایی کونوکو فیلیپس مسالهیی بود که باعث اعمال فشار بر تولید و صادرات نفت ونزوئلا شده است. شرکت نفتی امریکایی کونوکو فیلیپس برای اجرای حکم غرامت 2میلیارد دلاری بابت ملی شدن پروژه این شرکت در ونزوئلا اقدام به تصرف داراییهای شرکت نفتی دولتی پی.دی.وی.اس.ای در کاراییب کرده است. رویترز در گزارشی در این باره نوشت که شرکت امریکایی تاسیساتی در جزایر کوراکائو، بونایر و سنتاوستاتیوس را هدف گرفته است؛ تاسیساتی که تقریب در یکچهارم از صادرات نفت سال گذشته ونزوئلا سهیم بودهاند. این 3جزیره نقش مهمی در فرآوری، ذخیرهسازی و بلندینگ(مخلوطسازی) نفت شرکت نفتی پی.دی.وی.اس.ای برای صادرات دارند. پی.دی.وی.اس.ای در 3ماهه اول سال جاری میلادی روزانه یک میلیون و 190هزار بشکه نفت از اسکلههای ونزوئلا و منطقه کاراییب صادر کرد اما این 29درصد کمتر از میزان صادرات شرکت در مدت مشابه سال گذشته بوده است. شرکت امریکایی، حکم دادگاه برای بلوکه کردن داراییهای شرکت ونزوئلایی را دریافت کرده و احتمال دارد این داراییها را به فروش بگذارد. با این حال، چند ساعت پیش از اعلام تصمیم رییسجمهوری امریکا درباره توافق هستهیی با ایران، بازار نفت، وضعیتی شبیه به آرامش قبل از توفان را تجربه میکند. با وجود کاهش قیمت نفت در روز گذشته به نظر میرسد، بازار نفت درحال تثبیت وضعیت با هدف دورخیز برای قیمتهای جدید بعد از اعلام موضع ترامپ(ساعت 14 به وقت محلی امریکا و22:30 امشب به وقت تهران) درباره برجام است.