حاشیه برای مرد بیحاشیه
گروه ایران
خروج ترامپ از برجام کافی بود تا شایعات درباره مذاکرات پنهانی افزایش یابد. شایعاتی که آخرینش را یکی از مشاوران سابق ترامپ ساخت، آنجا که جیسون اوزبورن عکسی از کمال خرازی رییس شورای روابط خارجی ایران در جلو درب ورودی یک هتل در فرانسه منتشر کرد و مدعی شد که او به همراه سه شخص دیگر به دیدار جان کری میرود. هر چند در عکس منتشر شده توسط او نه خبری از وزیر اسبق وزارت خارجه امریکا بود نه هیچ امریکایی دیگر. اما همان حضور چند روز پیش جان کری در پاریس کافی بود تا این شایعه باورپذیر شود، هر چند پیش از آنکه پای خرازی به فرانسه برسد، کری این کشور را ترک کرده بود. شاید پیشنهادات غیرعلنی امریکا به ایران در دوران تحریمهای هستهیی در سال 91 هم در پردامنه شدن این حاشیه تاثیرگذار است. وقتی که در بحبوحه مذاکرات هستهیی دولت یازدهم با طرفهای غربی خبر آمد که پیش از روی کار آمدن حسن روحانی، امریکا با وساطت عمان پیشنهاد حل مساله هستهیی را داده است. با این حال تا اعلام موضع رسمی ایران به این شایعه دامن زده شد تا آنکه رایزن مطبوعاتی سفارت ایران در فرانسه این خبر را تکذیب کرد. به نوشته سایت سفارت ایران، خرازی جهت شرکت در اجلاس رهبران برای صلح که به ابتکار آقای رافارن نخستوزیر سابق فرانسه برای بررسی بحرانهای بینالمللی تشکیل شده عازم پاریس شده و تنها با آقای رافارن ملاقات داشته است. بر اساس این گزارش، خرازی نماینده ثابت ایران در کلیه جلساتی خواهد بود که از سوی این بنیاد به تناوب تشکیل خواهد شد. همچنین ٢٧ نماینده دیگر از سایر کشورها عضو این بنیاد شدهاند که همگی از روسای سابق دولتها یا وزرای سابق هستند، ولی به عنوان نمایندگان دولتهای خود حضور مییابند. خبرهایی که از این سفر منتشر شد هم گفتههای دفتر کمال خرازی را تایید میکرد. خرازی برخلاف آنچه مشاور سابق ترامپ مدعی شده بود، نه برای مذاکره و رایزنی با مقامات احتمالا امریکایی که برای حضور و بیان موضع ایران درباره تروریسم و صلح در جهان به پاریس رفته بود. خرازی بر اساس آنچه سفارت ایران خبر داده بود، ابتدا دیداری با ژانپییر رافارن نخستوزیر اسبق این کشور و رییس بنیاد «رهبران برای صلح» داشت و پس از آن در نشست این بنیاد سخنرانی کرد.
رییس شورای راهبردی در دیدار با رافارن نیز که پس از خروج ترامپ از برجام برگزار شد به عهدشکنی امریکا اشاره کرد که به گفته او این اقدام، اعلام دوباره مرگ قوانین بینالمللی بود، آنچنان که قبلا نیز با خروج از معاهده پاریس نشان داد که برای تصمیمهای جمعی هیچ ارزشی قائل نیست. خرازی به طرف فرانسوی متذکر شد که اکنون راهی که اتحادیه اروپا انتخاب میکند، بسیار مهم است؛ اینکه تسلیم مطامع امریکا شود یا با مقاومت در برابر فشارهای امریکا استقلال خود را به اثبات برساند. به باور خرازی این واقعیتها نشان میدهد، ساختارهای فعلی کارآمد نیست و باید در فکر راههای دیگری برای برقراری صلح، امنیت و تامین حقوق ملتها بود. او گذری هم به تاثیرپذیری سازمانهای بینالمللی از کمکهای مالی کشورها زد و افزود: شما شاهد بودهاید که کمکهای مالی کشورها به سازمان ملل، خود وسیله تحمیل نظرات آنها بر این سازمان شده است و ما در دوران دبیرکل سابق سازمان ملل دیدیم که عربستان برای حذف نامش از لیست سیاه ناقضان حقوق کودک با پرداخت کمک مالی موفق شد به هدف خود برسد و جالب اینکه دبیرکل سازمان آن را به عنوان تصمیمی دردناک اعلام کرد. به این ترتیب باید گفت که سازمان ملل از اهداف اولیه خود بسیار دور شده است.
رییس شورای راهبردی تشکیل بنیاد رهبران صلح را مثبت ارزیابی کرد و از رافارن خواست که این بنیاد در این مسیر ایفای نقش کند و به سهم خود راهکارهایی را برای حل مشکلات کنونی پیشنهاد دهد. خرازی همچنین روز گذشته در نخستین نشست بنیاد رهبران برای صلح سخنرانی کرد و روی آوردن قدرتها به یکجانبهگرایی، عدم احترام به سایر فرهنگها و دخالت قدرتها در امور داخلی سایر کشورها را از عوامل ریشهیی مشکلات جهانی دانست. او با بیان اینکه قبل از اینکه ما بخواهیم به مسائل منطقهیی از جمله سه موضوع فوق بپردازیم، باید ببینیم ریشه واقعی بحرانهای موجود چیست و درباره آن ریشهها به توافق برسیم، گفت: به نظر من ریشه مشکلات فعلی در نقاط مختلف دنیا از جمله سه موضوع فوق و بحران خاورمیانه، میانمار و سایر نقاط شامل چند نکته است؛ نخست شکست چندجانبهگرایی و روی آوردن قدرتها به یکجانبهگرایی. به نحوی که قدرتهای بزرگ وقتی نمیتوانند از سازوکار سازمان ملل و شورای امنیت برای رسیدن به اهداف خود استفاده کنند، خارج از مکانیسم سازمان ملل دست به تشکیل ائتلاف میزنند و راسا اقدام میکنند.
به اعتقاد خرازی در این راستا امروز ما شاهد خروج یکجانبه امریکا از معاهده پاریس و برجام، دو توافق بینالمللی هستیم که نمونهیی روشن از یکجانبهگرایی است و بدون شک میتواند مشکلات جدیدی در زمینه صلح و امنیت بینالمللی و تغییرات آب و هوا پدید آورد.
رییس شورای روابط خارجی ایران عدم احترام به سایر فرهنگها را دلیل دیگری بر مشکلات جهانی عنوان کرد و گفت که برخی قدرتها به خود اجازه میدهند، سایر فرهنگها را تحقیر و ارزشهای فرهنگی خود را بر سایر ملتها تحمیل کنند.