اعتراض جهانی به کشتار فلسطینیها
گروه جهان
اعضای شورای امنیت سازمان ملل، سهشنبه برای بررسی کشتار در جریان تظاهرات فلسطینیها در مرز غزه و اسراییل، گردهم آمدند. این نشست که به درخواست کویت برپا شده بود همانطور که انتظار میرفت با کارشکنیهای امریکا بدون هیچ نتیجهیی برگزار شد. در جریان اعتراض فلسطینیها به انتقال سفارت امریکا از تلآویو به بیتالمقدس دستکم 55 نفر شهید و بیش از ۲۷۰۰ نفر مجروح شدهاند. این بیشترین شمار تلفات انسانی در منطقه از سال ۲۰۱۴ تاکنون است.
خبرگزاری فرانسه نوشته، در پیشنویس اولیه قطعنامه ارائهشده تحقیقاتی مستقل و شفاف برای معرفی مسوولان خشونتها و تلفات انسانی مطرح شده بود که با مخالفت ایالات متحده روبهرو شده است. کاخسفید مدعی شده که مسوولیت کشتهشدن دهها نفر در مرز غزه، همزمان با گشایش سفارت امریکا در بیتالمقدس برعهده حماس است. در حالی که برخی جمهوریخواهان از انتقال سفارت به بیتالمقدس استقبال کرده و در مراسم گشایش سفارت حضور داشتند هیچ یک از قانونگذاران حزب دموکرات در این مراسم حاضر نشدهاند.
رجب طیب اردوغان رییسجمهوری ترکیه، با اعلام سه روز عزای عمومی در کشورش، اسراییل را به تروریسم دولتی متهم و خشونتهای سربازان اسراییلی را در برابر فلسطینیها به نسلکشی تشبیه کرده و دولت واشنگتن را نیز شریک این جنایت خوانده است. ترکیه روز گذشته همچنین سفیر اسراییل را عنصر نامطلوب خوانده و اخراج کرد. امانوئل ماکرون رییسجمهوری فرانسه هم کشتار فلسطینیها را محکوم و بار دیگر با انتقال سفارت امریکا به بیتالمقدس مخالفت کرده است. شورای حقوق بشر، عفو بینالملل، اتحادیه اروپا، آلمان، بریتانیا، ایرلند، روسیه، مصر، قطر، امارات، عربستان، اتحادیه عرب، آفریقای جنوبی و موریتانی نیز به تحولات دوشنبه در سرزمینهای اشغالی و غزه واکنش نشان دادهاند. برخی جنایت علیه فلسطینیها را محکوم کردند و برخی نیز انتقال سفارت امریکا را نقض قوانین بینالمللی خوانده و بر راهحل «دو دولتی» برای حل بحران خاورمیانه تاکید کردند.
نیویورکتایمز در سرمقاله خود نوشته: «روزی که امریکا سفارتش را در قدس باز کرد، همان روزی است که جهان انتظارش را میکشید؛ چرا که قرار بود این درگیری بیپایان و تراژدی خونبار تمام شود. تا پیش از این اسراییلیها و فلسطینیها بهدنبال پایتختی قدس بودند و امریکاییها که چندین نسل میانجیگری صلح را برعهده داشتند بر ادعاهای هیچکدام از طرفین صحه نمیگذاشتند تا توافقی جامع به دست بیاید. ترامپ اما دوشنبه سفارت امریکا در بیتالمقدس را به عنوان هدیهیی بدون سازش یا پیششرط به دولت بنیامین نتانیاهو داد و ضربهیی به فلسطینیها زد. جهان شاهد طلوع صلح و امنیت جدیدی که برای مردمان دو طرف از مدتها پیش رویایش را در سرمیپروراندند، نبود. در عوض، جهان دید که سربازان اسراییلی دهها معترض فلسطینی را به ضرب گلوله به شهادت رساندند و هزاران نفر را در امتداد حریم اسراییل با نوار غزه زخمی کردند.
این اقدام یکجانبه به جای مذاکره و صلح در راستای خدمت به اهداف دولت دستراستی اسراییل بود. ترامپ در شرایطی دست به این اقدام زد که دولت نتانیاهم بهطور مرتب شهرکسازی در کرانه باختری را ادامه داده است، سرزمینی که فلسطینیها انتظار دارند بخشی از کشور فلسطین باشد. حتی زمانی که اسراییلیها در ۲۰۰۵ نابودی شهرکها در غزه را آغاز کردند، این کار را بدون مذاکره بر سر یک توافق انجام دادند. آنها این اقدام را با هدف افزایش امنیت اسراییل در کوتاهمدت انجام دادند، در حالی که ناامیدی فلسطینیها و قدرت گروه حماس را افزایش دادند. دولتهای اسراییل سالها تاکید کردهاند هیچ شریک صلحی در طرف مقابل نیست و بهگونهیی عمل کردند که این را به شکل یک حقیقت نشان دهند. احتمال برقراری صلح رو به افول است و مولفه دموکراتیک اسراییل با فشار اشغال بلندمدت میلیونها فلسطینی که سرزمین خودشان را ندارند، همچنان رو به نابودی است.
دونالد ترامپ مکررا وعده یک طرح صلح بزرگ را میدهد و او اکنون وزنه امریکا را به سمت این استراتژی حداکثری اسراییل انداخته است. ایالات متحده چندین دهه به میانجیگری میان اسراییل و فلسطینیان افتخار میکرد. دولتهای پیشین امریکا خواستار صلحی بودند که در آن طرفین روی مسائل کلیدی مذاکره کنند از جمله تعیین حریمهای میان دو دولت، حفاظت از امنیت اسراییل، چگونگی مدیریت آوارگانی که گریختند یا پس از تشکیل اسراییل در ۱۹۴۸ رانده شدند؛ و تصمیمگیری درباره آینده قدس که قرار بود پایتخت مشترک اسراییلیها و فلسطینیها باشد. اینکه ترامپ، قدس را به عنوان «پایتخت اسراییل» به رسمیت شناخته و سفارت کشورش را به آنجا منتقل کرده در واقع کنار زدن ۷۰سال ادعای بیطرفی امریکاییها و نادیده گرفتن حق فلسطینیهاست. زمان آن رسیده بود که امریکا این تبعیض پنهان خود علیه اسراییلیها را (از زمان روز نکبت تا به امروز) آشکار کند مطمئنا مراسم جشن افتتاحیه گشایش سفارت امریکا در بیتالمقدس هرگز نتوانسته است بیتاثیر از غم و ناراحتی فلسطینیان باشد. امریکا با این اقدامش؛ میل و گرایشش به یک طرف این دعوا را به وضوح ثابت کرد.
مراسم روز افتتاحیه؛ مصادف بود با هفتادمین سالگرد اعلام استقلال (تاسیس) اسراییل در سال 1948 که فلسطینیان آن را «روز نکبت» مینامند و مراتب خشم و اعتراض خود را به آن ابراز میکنند. این روز یادآور اخراج فلسطینیها از سرزمینی بود که دیگر در آن یک دولت یهودی تشکیل شده بود.»
نشریه گاردین نیز نوشته: «قابل توجیه نیست که سربازان ارتش به معترضانی که عمدتا غیرمسلح هستند تیراندازی کرده و آنها را بکشند. اسراییل از ارتکاب آنچه شبیه جنایت جنگی است، شرمی ندارد. اینها اتهاماتی جدی است اما واکنش آنها شانه بالا انداختن بوده است. اسراییل با محاصره غزه 2میلیون نفر را پشت سیمهای خاردار و برجهای نگهبانی ارتش انداخته است. این دولت از سوی دونالد ترامپ حمایت شده که به وعدهاش برای بهرسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت اسراییل عمل کرد اما هیچ کشوری حاکمیت اسراییل بر قدس را به رسمیت نمیشناسد و جامعه جهانی معتقد است که وضعیت آن باید از طریق مذاکرات حل و فصل شود... ترامپ وقتی میفهمد چه اتفاقی افتاده که با واقعیت فجایعی که رقم زده روبهرو شود. با حذف مساله قدس از روی میز مذاکره، فلسطینیها احساس میکنند که تنها درخواست باقیمانده گرفتن حق بازگشت است. فلسطینیان ۷۰سال پیش در سالروز فاجعه (نکبت) شاهد اخراج آوارگان بودند. اسراییلیها به تندی پاسخ میدهند که اجرای حق بازگشت با حیات کشور اکثریت یهودی دموکراتیک انطباق ندارد. این مساله اکنون وردزبان همه فلسطینیهاست. درگیری در سرزمین مقدس بازی مجموع صفر نیست که تنها یک برنده داشته باشد. احتمالا خلاف آن واقعیت داشته باشد. هر دو آنها ناکام میمانند و در ادامه یک جمعیت غیرنظامی طرف دیگر را تحقیر و وحشتزده میکند. یا آنها نهایتا راهی برای زندگی در کنار یکدیگر پیدا میکنند. اگر چنین نتیجهیی حاصل شود، منطقی است که قدس غربی پایتخت اسراییل شود و قدس شرقی پایتخت فلسطین بماند. این برای همگان واضح است جز برای ترامپ و نتانیاهو که سرسپرده دیدگاه سلطه وحشیانه بر مردمی عقبافتاده شدهاند.»