کابوس ایتالیایی بروکسل
گروه جهان
نگرانی از بی‌ثباتی سیاسی در ایتالیا و اسپانیا باعث شده که ارزش اوراق قرضه دولتی این دو کشور در بازارهای اروپایی سقوط کرده و سهام بانک‌های اروپایی نیز به شدت پایین بیاید. آغاز به کار نخست‌وزیر برآمده از ائتلاف احزاب پوپولیستی در ایتالیا و درخواست بزرگ‌ترین حزب مخالف اسپانیا برای رای عدم اعتماد به ماریانو راخوی نخست‌وزیر اسپانیا که حزبش در پارلمان در اقلیت هستند باعث شد که بازارهای اروپایی ناآرام شوند.
فایننشال تایمز نوشت: گرچه تصمیم پدرو سانچز رهبر حزب کمونیست اسپانیا، برای رای‌گیری درباره دولت ماریانو راخوی باعث شد که شاخص‌های سهام اسپانیایی تا 2.7درصد سقوط کند که از سپتامبر تاکنون بی‌سابقه بوده، آنچه اروپایی‌ها را شدیدا نگران کرده آغاز به کار نخست‌وزیر جدید ایتالیاست که قرار است، دولت تشکیل دهد. سباستین کورتز صدراعظم اتریش در این باره به فایننشال تایمز گفت: «ما در یونان دیدیم که چقدر خطرناک است وقتی کشور بدهی‌های بسیار کلانی دارد و امیدوارم که یونان دیگری در ایتالیا، همسایگی کشور خود نداشته باشیم.»
در حال حاضر سطح بدهی ایتالیا بسیار بالاست. تفاوت نرخ بازدهی اوراق قرضه 10ساله ایتالیا و آلمان به بالاترین سطح در چهار ماه اخیر رسیده است. موسسه آمار و اعتبار مودیز با هشدار درباره رکود اقتصادی اعلام کرده این نگرانی وجود دارد که دولت جدید در رم برای حل مشکلات خود در کوتاه‌مدت روی هزینه‌های اضطراری حساب کرده باشد.
فاجعه‌ای بدتر از یونان
رویترز شنبه در گزارشی با اشاره به نگرانی بروکسل از تحولات رم نوشت: ایتالیا با تولید ناخالص داخلی اسمی تقریبا 2.2 تریلیون دلار و جمعیت 60 میلیونی که عضو ناتو و گروه هفت است، پس از برگزیت (خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا) سومین اقتصاد بزرگ اتحادیه اروپا و هشتمین اقتصاد بزرگ جهان خواهد بود. از آنجایی که ایتالیا از پرداخت بدهی کلان 2.6 هزار میلیارد دلاری خود سرباز زده، احتمالا مانند یونان هم نمی‌توان آن را حفظ کرد. پس چالش امروز پیش‌روی رهبران اروپایی، حمایت از ایتالیا در برابر خودش است. به ویژه آنکه جوزپه کونته نخست‌وزیر جدید در نخستین کنفرانس خبری خود با اعتماد به نفس گفته می‌خواهد، جایگاه ایتالیا در اروپا و جهان را روشن کند و تصمیم دارد رهبر دولت تغییر باشد. دویچه نوشت: کونته می‌خواهد وعده‌های انتخاباتی احزاب اروپاگریز و پوپولیستی ائتلاف دولتی ایتالیا را اجرا کند و با افزایش بودجه از سیاست‌های ریاضتی که هدف آنها کاهش بدهی‌های ایتالیاست، فاصله گیرد. پی گرفتن چنین سیاستی به معنای درافتادن با اتحادیه اروپا خواهد بود که در چند سال اخیر با اعطای چندین بسته کمک مالی کلان، مانع از ورشکستگی دولت ایتالیا شده است. احزاب دولت ائتلافی ایتالیا همچنین می‌خواهند آن بخش از توافقنامه‌های اتحادیه اروپا را که به گفته آنها به ضرر ایتالیاست، تغییر دهند. آنها وعده داده‌اند که قوانین پناهندگی را سخت‌تر خواهند کرد و صدها هزار پناهجو را هم از ایتالیا اخراج می‌کنند.
ایتالیا در پنج سال گذشته تحت مدیریت و حاکمیت ائتلاف احزاب چپ میانه بود، اما ناتوانی چپ میانه در برآوردن مطالبات اقتصادی توده‌ها، مساله آوارگان و بدهی کلان عمومی شرایط را برای پیروزی احزاب پوپولیست فراهم کرد و حال بروکسل شدیدا نگران سیاست‌های دولت جدیدی است که در رم روی کار خواهد آمد. رویترز پیش‌تر نوشته بود که حزب جنبش ۵ستاره و حزب لیگ در نظر دارند برای کمک به کاهش بدهی ایتالیا که معادل ۱۳۰درصد از تولید ناخالص داخلی و دومین بدهی بالا در بین اعضای منطقه یورو پس از یونان محسوب می‌شود از بانک مرکزی اروپا بخواهند 260میلیارد یورو از بدهی این کشور را ببخشد. انتشار این گزارش موجی از نگرانی را در بروکسل و فرانکفورت مقر بانک مرکزی اروپا ایجاد کرد. مورنو پاسکوینلی کارشناس سیاسی در این باره می‌گوید: «ایتالیا کشوری مانند یونان نیست و اگر زنجیره اقتصادی ایتالیا دچار ورشکستگی شود، تمام زنجیره اتحادیه اروپا دچار ورشکستگی خواهد شد.»
نشریه «تاگس‌آنسایگر» نوشت: دولت جدید ایتالیا می‌تواند خطری جدی برای اتحادیه اروپا باشد به ویژه اینکه ایتالیا از نظر میزان حمایت از اتحادیه اروپا در وضعیت غم‌انگیزی قرار دارد. البته وضعیت همیشه این‌طور نبوده است. واضح است که ایتالیایی‌ها با توجه به بحران مهاجرت و پناهندگان احساس می‌کنند از طرف شرکای اروپایی خود نادیده گرفته شده‌اند. آنها با رای خود به پوپولیست‌ها به سیاست‌های ریاضت اقتصادی دیکته شده از طرف بروکسل نه گفتند. واقعیت این است که ایتالیا آرام آرام از اتحادیه اروپا دور می‌شود و حالا هم ائتلاف پوپولیست‌ها با تمام نیرو بازگشته و این‌بار البته دیدگاه‌های خوبی ندارد. آنچه حالا اتفاق می‌افتد تنها یک قسمت جدید از یک بیگانگی ایتالیا با اتحادیه اروپاست که از مدت‌ها پیش آغاز شده است. حالا دیگر علاوه بر برگزیت، دولت جدید ایتالیا هم حکم مواد منفجره در اتحادیه اروپا را پیدا کرده است. به این ترتیب میدان عمل برای اصلاح‌طلبان منطقه یورو همچنان کاهش می‌یابد. در این شرایط برای صدراعظم آلمان این مساله دشوارتر می‌شود که همراه با امانوئل ماکرون رییس‌جمهور فرانسه، ارز مشترک اروپایی را در برابر بحران‌ها ایمن‌تر کند. در روند اصلاح قانون دوبلین و طرح تقسیم پناهندگان هم دشواری‌هایی ایجاد می‌شود. این اوضاع سبب می‌شود که همچنین در سیاست خارجی از جمله در مناسبات با چین یا روسیه هم رسیدن به یک رویکرد مشترک دشوارتر شود. در نهایت چنین اتحادیه فلج‌شده‌یی آب بیشتری به آسیاب پوپولیست‌ها خواهد ریخت.
