دسترسی بیشتر به حساب ارزی؛ راهکار خروج دلار از خانه‌ها

گروه بانک و بیمه| محسن شمشیری|

روز دوشنبه 7خرداد 97 با وجود کاهش نرخ اونس جهانی به 1298دلار، قیمت انواع سکه در بازار تهران افزایش یافت به نحوی که قیمت هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید در بازار تهران با ۲۰هزار تومان افزایش ۲میلیون و ۶۴ هزار تومان تعیین شد.

به گزارش «تعادل» کارشناسان معتقدند با وجود آنکه در ماه مبارک رمضان به سر می‌بریم و انتظار می‌رفت که با عرضه حدود 800 هزار سکه در بازار، نرخ‌ها کاهش یاید اما کاهش نرخ‌ها تنها در یک هفته اول مشهود بوده و پس از آن به دلیل نزدیک شدن به زمان تحریم‌های امریکا و افزایش نرخ دلار در حاشیه بازار، نرخ طلا و سکه نیز افزایش یافته است به طوری که روز دوشنبه هر گرم طلای ۱۸عیار ۱۸۹هزار و ۲۰۰تومان اعلام شده است.

همچنین هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم با ۲۰هزار تومان رشد یک میلیون و ۹۸۷هزار تومان داد و ستد شد. هر قطعه نیم سکه بهار آزادی با ۱۳هزار تومان افزایش قیمت یک میلیون و ۲۰هزار تومان و هر قطعه ربع بهار آزادی نیز با ۱۰هزار تومان رشد نسبت به مدت مشابه ۵۹۳ هزار تومان معامله شد و هر قطعه سکه گرمی با ۳هزار تومان افزایش قیمت ۳۶۰هزار تومان اعلام شده است.

در بازار آزاد نیز قیمت هر دلار امریکا با یک تومان رشد 4212تومان تعیین شده است. افزون بر این هر یورو با ۲۲تومان افزایش ۴هزار و ۹۱۰تومان و هر پوند نیز با ۷تومان رشد ۵ هزار و ۶۱۰ تومان ارزش‌گذاری شد.

 بانک مرکزی اعتقادی به میخکوب شدن نرخ ارز ندارد

از سوی دیگر در رابطه با افزایش تدریجی نرخ‌های رسمی ارز، معاون پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی گفت: بانک مرکزی اعتقادی به میخکوبی نرخ ارز ندارد و حتی طی روزهای اخیر شاهد افزایش قیمت محدود نرخ ارز بودیم.

حمید زمان‌زاده درباره ثبات بازار ارز بدون میخکوب نرخ اظهار کرد: بازار ارز در ماه‌های اخیر به دلیل مجموعه عوامل داخلی و خارجی با تلاطم‌هایی مواجه شد که خوشبختانه با اقدامات دولت و بانک مرکزی در بحث بازار ارز و مقررات‌گذاری در این حوزه ثبات نسبی در بازار ایجاد شد.

وی ادامه داد: از طرفی همزمان بانک مرکزی نیز تلاش کرد تا نرخ ارز را تثبیت و در کوتاه‌مدت در بازار ثبات ایجاد کند. در چند روز اخیر هم شاهد افزایش محدوده نرخ ارز بودیم که این نشان‌دهنده این است که بانک مرکزی اعتقادی به میخکوب کردن نرخ ارز در یک نرخ مشخص ندارد. معاون پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی در ادامه خاطرنشان کرد: از آنجا که تعدیلات لازم با توجه به وضعیت تراز تجاری و وضعیت متغیر بنیادی اقتصاد کلان صورت خواهد گرفت بنا بر مجموعه این شرایط بازار درحال حاضر شرایط با ثباتی دارد.

زمان‌زاده در ادامه گفت: همچنین خروج امریکا از برجام نیز با موضع‌گیری معقولانه دولت مواجه که موجب حفظ ثبات بازار و چشم‌انداز مثبت شد. وی درباره مذاکرات ایران و اتحادیه اروپا، روسیه و چین و تاثیر آن بر بازار ارز اظهار کرد: اگر به توافق با اتحادیه اروپا برسیم، تهدیدها و تحریم‌های امریکا نیز حداقل تاثیر را بر اقتصاد کشور خواهد داشت. وی افزود: به نظر من ما می‌توانیم مذاکرات و برجام را با شرکای اروپایی، چین و روسیه به پیش ببریم همچنین وضعیت اقتصاد کلان و بازار ارز را با ثبات نسبی مدیریت کنیم.

از اواسط سال گذشته نرخ ارز افزایش نجومی را تجربه کرد که شرایطی به وجود آمد برای جولان دلالان در بازار و از سویی تلاش آنها برای افزایش نوسان به شکلی ادامه داشت که هر دلار امریکا تا مرز ۷هزار تومان هم افزایش یافت.

اما بانک مرکزی و دولت با کنترل بازار در ۲۲فروردین ماه سال جاری ارز را تک نرخی و هر دلار امریکا را با قیمت ۴۲۰۰تومان در اختیار متقاضیان گذاشت؛ همچنین با آغاز به کار سامانه نیما و ثبت خرید و فروش ارز در کشور، گرانی از این بازار رخت بست. از طرفی نوزدهم اردیبهشت ماه سال جاری بود که با اعلام خروج امریکا از برجام بسیاری انتظار نوسان دوباره بازار ارز را داشتند که با کنترل بازار از سوی دولت و بانک مرکزی نه تنها بازار متلاطم نشد بلکه طی روزهای اخیر نیز با افزایش محدودی در نرخ ارز مواجه هستیم.

 رشد ۱۰ درصدی نرخ ارز دولتی تنش ایجاد نمی‌کند

همچنین نایب‌رییس کمیسیون اقتصادی مجلس در مورد افزایش نرخ رسمی ارز و دلار گفت: اقدامات بانک مرکزی در زمینه ساماندهی ارزی مناسب است و با توجه به تکلیفی بودن عدد ارز دولتی تغییر آن دور از انتظار نیست و رشد ۱۰درصدی تنش ایجاد نمی‌کند.

سیدحسن حسینی‌شاهرودی در گفت‌وگو با ایبنا با اشاره به اقدامات بانک مرکزی در حوزه ساماندهی بازار ارز گفت: اقدامات ستاد ارزی مناسب بوده اما کافی نیست زیرا هنوز نابه‌سامانی‌هایی در بازار مشهود است.

نماینده شاهرود در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه واقعیت بازار ارز با بی‌توجهی به ارز دو نرخی نادیده گرفته شده است، افزود: اکنون نرخ دولتی را برای متقاضیان واقعی ارز در نظر گرفته‌ایم که این اقدام مثبتی است اما بی‌توجهی به ارز دو نرخی موجود در بازار منجر به غفلت از واقعیت‌های بازار شده است.

حسینی‌شاهرودی با تاکید بر اینکه واقعیت بازار ارز این است ما نرخ دومی را داریم که این نرخ سامانی پیدا نکرده و صاحبی ندارد، تصریح کرد: بازار دوم ارز شناور بوده و خود به تعیین نرخ اقدام می‌کند. این نماینده مردم در مجلس دهم با بیان اینکه متاسفانه نظارت بانک مرکزی بر بازار دو نرخی ارز تقریبا صفر است، گفت: سازوکاری برای ورود ارز سرگردان به بازار متشکل ارزی هنوز ایجاد نشده است.

وی با اشاره به برخی زمزمه‌ها مبنی بر افزایش ۵ الی ۶ درصدی نرخ ارز دولتی در ماه‌های آتی افزود: افزایش ۵ الی ۶ درصدی نرخ ارز دولتی طبیعی است زیرا ارز نمی‌تواند نرخ ثابتی داشته باشد.

حسینی‌شاهرودی ادامه داد: افزایش یا کاهش نرخ ارز اجتناب‌ناپذیر است از این رو متناسب با میزان درآمدهای ارزی و قیمت روز بازار کاهش یا افزایش را تجربه خواهیم کرد.

این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس دهم با بیان اینکه ارز ۴۲۰۰تومانی تکلیفی است و این عددی که دولت داده عدد شناور بازار نیست، گفت: با توجه به تکلیفی بودن عدد ارز دولتی کاهش یا افزایش آن دور از انتظار نیست.

عضو هیات رییسه کمیسیون اقتصادی مجلس در پاسخ به این سوال که آیا رشد مجدد نرخ ارز تنش قیمتی و التهاب در بازار ایجاد نمی‌کند، افزود: اگر این افزایش یا کاهش رقم درشت و درصد بالایی باشد قطعا ایجاد التهاب می‌کند اما در حد ۵ الی ۶ درصد و حتی تا ۱۰درصد طبیعی است.

نرخ دلار از ۲۰فروردین برای تمام فعالان اقتصادی و برای رفع همه نیازهای قانونی و اداری آنان، نیازهای خدماتی مسافران، دانشجویان، محققین و دانشمندانی که برای کارهای تحقیقاتی خودشان به ارز نیاز دارند ۴هزار و ۲۰۰تومان تعیین شد و این رقم برای ۴۰روز ادامه داشت اما بانک مرکزی ۳۱ اردیبهشت ماه تغییر نرخ دلار را کلید زد. بانک مرکزی در روز جاری هفتم خرداد ماه این نرخ را 4هزار و ۲۱۲تومان تعیین کرده است. البته کارشناسان این تغییرات را برای اقتصاد کشور مفید دانسته و آن را دلیلی برای گردش اقتصاد می‌دانند.

 دسترسی بیشتر به حساب ارزی، راهکار خروج دلار از خانه‌ها

همچنین برخی کارشناسان با انتقاد از روش‌های سخت‌گیرانه معتقدند که اگر دسترسی به حساب ارزی، برداشت ارز و دریافت آن به صورت اسکناس فراهم شود، مردم اقبال بیشتری به نگهداری ارز خود در بانک‌ها نشان می‌دهند و اسکناس‌ها از خانه‌ها به سمت بانک‌ها هدایت می‌شود.

قسیم عثمانی، عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور در مجلس در این زمینه راهکارهای خروج ارز از خانه‌ها را تشریح و اظهار کرد: برگشت ارزها به سیستم مالی مسلتزم مشوق و تضمین‌هایی است که مردم نسبت به بازدهی و بازگشت آن اطمینان حاصل کنند.

عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور در مجلس با تاکید بر اینکه باید مردم از برگشت و در دسترس بودن ارزهایشان اطمینان داشته باشند، ادامه داد: اینکه چه میزان منابع ارزی موجود در منازل و بالشت‌ها به عرصه اقتصادی بیاید به کار فرهنگی، ارائه مشوق‌های مالی و اعتمادسازی قانون برمی‌گردد.

نماینده بوکان در مجلس دهم شورای اسلامی با بیان اینکه اعتمادسازی تاثیر بسزایی در جذب سرمایه‌های ارزی دارد، گفت: برای کاهش فشار تقاضای ارزی ضرورت دارد، منابع ارزی بالشتی به سیستم بانکی برگردد به همین جهت باید مجلس و دولت در اعتمادسازی قانونی گام بردارند.

وی بیان کرد: دولت و مجلس با ارائه طرح و لوایح مرتبط می‌توانند اعتماد مردم را به بانک‌ها برگردانند. عثمانی در ادامه درخصوص مشوق‌های مالی توضیح داد: یکی از مشوق‌های مالی می‌تواند این باشد که برای سپرده‌های ارزی سود در نظر گرفته شود و از سوی دیگر به همان راحتی که مردم  به حساب ریالی‌شان دسترسی دارند، بتوانند از حساب ارزی‌شان هم برداشت کنند. عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور در مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: با در نظر گرفتن مشوق‌های مالی، منافع مردم در این است که به جای نگهداری ارز در خانه، سرمایه‌هایشان را به بانک‌ها بیاورند اما باید مطمئن شوند که هر وقت لازم داشتند به ارزشان دسترسی دارند.