ریاست «آقای خوشتیپ» بر دولت جدید مادرید
گروه جهان| طلا تسلیمی|
پارلمان اسپانیا از دادن رای اعتماد به دولت ماریانو راخوی خودداری و او را از نخستوزیری برکنار کرد. با برکناری راخوی از یکی از طولانیترین دورههای رهبری بر یک کشور اروپایی، پدرو سانچز رهبر حزب اصلی اپوزیسیون اسپانیا (حزب کارگران سوسیالیست) نخستوزیر اسپانیا شد. جلسه رای اعتماد به دولت راخوی در پی حکم دادگاه اسپانیایی به محکومیت شماری از اعضای حزب مردم در پرونده فساد، برگزار شد؛ اما در حقیقت، سرنوشت او پنجشنبه و زمانی رقم خورد که سوسیالیستها توانستند حمایت برخی از احزاب کوچکتر در پارلمان از جمله حزب ملیگرای باسک را جلب و آنها را به رای عدم اعتماد ترغیب کنند. به گزارش سیانان، از مجموع 350 قانونگذار
180 نفر از رای عدم اعتماد به دولت حمایت کردند که اکثریت مطلق بود. از آغاز دموکراسی اسپانیا (سال 1978) این نخستین مرتبه است که نخستوزیر اینچنین سرنگون میشود. راخوی ۶۳ ساله از دسامبر ۲۰۱۱ میلادی بر مسند قدرت بوده است. آنا پاستور رییس پارلمان پس از رایگیری اعلام کرد که پدرو سانچز از «اعتماد پارلمان» برخوردار است و از اینرو، نخستوزیری جدید محسوب میشود. راخوی که خود نیز در صحن پارلمان حضور داشت، پیش از آغاز رایگیری مقابل نمایندگان به شکست خود اعتراف کرد و گفت: «فعالیت به عنوان رییس دولت اسپانیا برای من افتخاری بود. برای آینده اسپانیا آرزوی موفقیت میکنم. میتوان پیشبینی کرد که رای عدم اعتماد تصویب خواهد شد و به این ترتیب، پدرو سانچز رییس جدید دولت میشود. به او تبریک میگویم. مفتخرم که اسپانیا اکنون در مقایسه با زمان آغاز به کار من، شرایط بهتری دارد. امیدوارم جایگزین من بتواند همین جمله را در پایان دوره خود بگوید.» باتوجه به اینکه پنج نماینده حزب ملیگرای باسک و همچنین نمایندگان کاتالونیا پنجشنبه اعلام کردند که در این رایگیری در کنار ۸۴ نماینده حزب سوسیالیست خواهند بود، نتیجه رای عدم اعتماد حتی پیش از رایگیری مشخص بود.
سانچز؛ نخستوزیر جدید اسپانیا
فایننشالتایمز در گزارشی در این باره نوشته، سانچز یک سیاستمدار چپ میانه و حامی اتحادیه اروپاست که تا یک هفته پیش به نظر میرسید در حاشیه مناظرات سیاسی و با کسب قدرت فاصله زیادی دارد. دو سال پیش او در جنگ قدرتی تلخ در حزب خود پیروز شد. پس از رای دادگاه اسپانیا به محکومیت ۲۹ نفر از اعضای حزب مردم راخوی در پرونده فساد، سانچز برکناری او را از نخستوزیری خواستار شد و موضوع رای عدم اعتماد را در صحن پارلمان مطرح کرد. منتقدان سانچز او را فرصتطلبی تمام عیار میدانند که در شرایطی که حزبش در نظرسنجیها موقعیت چندان مطلوبی نداشت، از جلسه رای اعتماد به راخوی برای رسیدن به نخستوزیری استفاده کرد. راخوی در این باره گفته بود: «همه میدانند که سانچز هیچگاه موفق به پیروزی در انتخابات نخواهد شد و دلیل درخواست برای برگزاری جلسه رای اعتماد هم همین بوده است.»
اما سیاستمدار 46 ساله که در اسپانیا به «آقای خوشتیپ» مشهور است، اکنون هفتمین نخستوزیر دوران دموکراتیک اسپانیا محسوب میشود. سانچز گفته برنامه بودجه راخوی را ادامه خواهد داد و از این رو، انتظار تغییر قابلتوجهی فوری در سیاستگذاریها نمیرود. اما او همچنین تاکید کرده قصد دارد در برخی زمینهها همچون دستمزدها، حقوق بازنشستگی و برابری جنسیتی اصلاحاتی ایجاد کند. یکی از بزرگترین چالشهای پیش روی سانچز شرایط کاتالونیا محسوب میشود و بحرانی که از سال گذشته در پی اعلام استقلال یکجانبه منطقه آغاز شد. سانچز گفته میخواهد مذاکرات را با دولت استقلالطلب کاتالونیا ازسر بگیرد و انتظار میرود رویکردی منعطفتر در برابر خواستههای منطقه داشته باشد.
انتخابات زودهنگام
باتوجه به اینکه حزب سوسیالیست تنها 84 کرسی از مجموع 350 کرسی پارلمان اسپانیا را تحت کنترل دارد، دولت سانچز بسیار ضعیف است و او برای تصویب هر تدبیری به حمایت دو حزب استقلالطلب کاتالونیا، گروه استقلالطلب باسک و حزب «پدوموس/ما میتوانیم» نیاز خواهد داشت. این گروه از هم گسیخته که راخوی آن را «دولت فرانکشتاین» نامیده، هیچ دیدگاه مشترکی در زمینه سیاستگذاری ندارند.
سانچز اساسا میتواند تا سال 2020 و زمان برگزاری انتخابات در موعد مقرر، در قدرت بماند. اما ضعف دولت چنین مسالهیی را غیرمحتمل میسازد. او پیشتر وعده برگزاری انتخابات زودهنگام در صورت نخستوزیری را مطرح کرده، اما به زمانش اشارهیی نکرده است. برای سانچز، نخستوزیری در شرایط کنونی موقعیتی است که میتواند برای پیروزیهای قطعی سیاسی از آن استفاده کند و محبوبیت حزبش را در نظرسنجیها بالا ببرد.