گام بعدی پکن در جنگ تجاری چیست؟
گروه جهان
تهدیدهای تجاری دو غول اقتصادی جهان بازارهای سهام را لرزاند و ارزش دلار و یوان را پایین آورد. پس از اینکه دونالد ترامپ رییس‌جمهوری امریکا تهدید کرد ۱۰درصد تعرفه تازه بر ۲۰۰ میلیارد دلار کالای چینی وضع خواهد کرد و چین نیز در واکنش تهدید کرده دست به اقدام متقابل شدید خواهد زد بازارهای سهام شوکه شدند. گفته شده، سهام چین سه‌شنبه به پایین‌ترین سطح دو ساله خود رسید.
به گزارش رویترز، در بیانیه‌یی که دونالد ترامپ منتشر کرده، از رابرت لایتزر نماینده تجاری امریکا، خواسته شده تا فهرستی از کالاهای چینی که تعرفه‌های تازه می‌توانند شامل آنها شوند را آماده کند. ترامپ گفته این اقدام او، واکنشی است متقابل به اقدام چین برای افزایش تعرفه‌ها بر ۵۰ میلیارد دلار کالای وارداتی از امریکا. اقدام چین، خود واکنشی به اقدام مشابه واشنگتن بود.
ترامپ هفته گذشته ۲۵درصد تعرفه بر ۵۰میلیارد دلار کالای وارداتی از کشور چین وضع و تهدید کرد اگر چین دست به اقدامات تلافی‌جویانه زده و تعرفه‌های جدیدی بر کالاها، خدمات یا فرآورده‌های کشاورزی امریکا وضع کند، تعرفه‌های بیشتری وضع خواهد کرد. چین اما در واکنش اعلام کرد برای بیش از ۶۵۰ کالای وارداتی از ایالات‌متحده به ارزش ۵۰میلیارد دلار، تعرفه ۲۵درصدی وضع خواهد کرد. حال ترامپ می‌گوید پس از پایان روند قانونی، اگر چین دست به تغییر رویکرد خود نزند و نیز در صورتی که بر اعمال تعرفه‌هایی که تازه اعلام کرده پافشاری کند، تعرفه‌های تازه اجرایی خواهند شد. لایتزر نیز در بیانیه‌یی گفته در حال آماده کردن فهرستی از تعرفه‌های تازه است، اما نگفته این فهرست چه زمانی علنی خواهد شد.
پکن سه‌شنبه اظهارات تازه ترامپ را باج‌گیری توصیف کرده و گفته دست به اقدام متقابل شدید خواهد زد. وزارت بازرگانی چین بدون ارائه جزئیاتی گفته، آماده است تا از منافع مردم و بازرگانان چینی پشتیبانی کند. در بیانیه وزارت بازرگانی چین آمده: «اگر امریکا فهرست موردنظر خود را منتشر کند، چین نیز چاره‌یی ندارد جز اینکه در واکنشی قوی و متقابل، چه از نظر کیفی و چه کمی، تلافی کند.»
نشریه چینی گلوبال‌تایمز نیز نوشته سیاست‌های ترامپ دو تصویر مختلف از دو کشور را ایجاد کرده؛ یکی که بنیاد تجارت جهانی را با حملات ناگهانی به چالش کشیده و دیگری که راهی ندارد مگر آنکه آماده یک جنگ تجاری شود.»
چاینادیلی نیز نوشته، با وجود انتقادهای امریکا از روابط با دیگر کشورها، سرمایه‌گذاری عظیم شرکت‌های امریکایی در چین و دیگر کشورها و دخل و خرج آنها است که آثار خیلی خوبی بر مازاد اقتصادی آن کشور گذاشته است.
از سوی دیگر اما مایک پمپئو وزیر خارجه ایالات‌متحده، گفته «اظهارات هفته‌های اخیر مقام‌های چینی برای گشایش و جهانی‌سازی بیشتر، لطیفه است. بیایید صریح باشیم: دولت چین بزرگ‌ترین اقتصاد غارتگری را در اختیار دارد که امروزه علیه دیگر کشورهای جهان عمل می‌کند.»
به‌‌دنبال تهدید ترامپ و پاسخ تند چین، شاخص بورس‌های آسیایی در پایین‌ترین سطح چهار ماه اخیر خود قرار گرفتند. گفته شده، در معاملات سه‌شنبه شاخص «ام‌اس سی‌آی» بورس‌های منطقه آسیا-اقیانوسیه جز ژاپن، بیش از 1.5درصد ریزش کرد. در چین هم شاخص «شانگهای کامپوزیت» با 5درصد کاهش و شاخص «هانگ سنگ» بورس هنگ‌کنگ با 3درصد کاهش به کار خود خاتمه دادند. در ژاپن شاخص نیکی 1.8درصد پایین آمد و شاخص کسپی بورس سئول افت 1.3درصدی داشت. دلار هم 0.6درصد از ارزش خود در برابر ین را از دست داد و به 109.895ین رسید.
سه‌شنبه شاخص داکس آلمان با 6 دهم درصد کاهش به 12936.24 رسید. شاخص سی‌ای‌سی فرانسه هم 1.12درصد با کاهش مواجه شد و رقم 5476.42 را ثبت کرد. تنها شاخص فوتسی انگلیس رشد اندک یک‌دهم درصدی را داشت.
چین چه خواهد کرد؟
رویترز سه‌شنبه در گزارشی با قلم رایان وو با عنوان «چین در صورت بدتر شدن اختلافات تجاری با امریکا، چه خواهد کرد؟» نوشته: افتادن چین و ایالات‌متحده به ورطه تعمیق اختلافات تجاری، بازارها را سه‌شنبه آشفته کرد. ترامپ تهدید کرده که تعرفه‌ها را افزایش می‌دهد و چین نیز گفته که تلافی خواهد کرد. اما پکن به راستی در مقابل سیاست‌های خصمانه و حمایت‌گرایانه افراطی ترامپ چه خواهد کرد:
تعرفه بیشتر: چین جمعه تهدید کرده بود 25درصد تعرفه برای 50 میلیارد دلار کالای امریکایی اعمال خواهد کرد. پکن می‌تواند بر فهرست کالاهای موردنظر خود اضافه کند. چین سال گذشته 129.89 میلیارد دلار کالا از ایالات‌متحده وارد کرده است، در مقابل ایالات‌متحده 505.47 میلیارد دلار کالای چینی خریده است. به همین دلیل در صورتی که ترامپ به این جنگ تجاری ادامه داده و کالاهای چینی را مشمول تعرفه اعلام کند، بازنده این میدان چین خواهد بود؛ بر همین اساس پکن احتمالا مجبور خواهد شد که به اقدامات غیرتعرفه‌یی متوسل شود.
جنگ کسب‌وکارها: چین می‌تواند برای واردات امریکا مشکل‌‌تراشی کند. واردکنندگان و صاحبان صنایع در ماه مه به رویترز گفتند که چین بازرسی محموله‌های وارداتی از امریکا را در مقایسه با گذشته تشدید کرده است. محصولاتی که مشمول این سخت‌گیری جدید شده‌اند از گوشت خوک گرفته تا وسایل نقلیه و محصولات کشاورزی چون سیب و گیلاس بوده است. چین همچنین می‌تواند مقررات نظارتی جدید را بر محصولات و شرکت‌های امریکایی اعمال کند؛ به‌عنوان مثال شرایط حضور شرکت‌های امریکایی را در دومین بازار بزرگ جهان سخت‌تر کرده یا کاملا ممنوع کند. دستکاری ارزش یوان در برابر دلار که باعث می‌شود کالاهای امریکایی گران‌تر شده و صادرات کالاهای امریکایی گران‌تر و واردات کالاهای چینی ارزان‌تر شود؛ چین همچنین می‌تواند سرمایه عظیم 1.188 هزار میلیارد دلاری خود را که به‌صورت اوراق قرضه دولتی در ایالات‌متحده است از این کشور خارج کند. تحریم کالاهای امریکایی توسط چینی‌ها نیز یکی دیگر از اقداماتی است که پکن در صورت بالا گرفتن جنگ تجاری با ایالات‌متحده می‌تواند درنظر داشته باشد.
