فناوریهای برتر در جامجهانی روسیه
مسابقات جام جهانی 2018 با کمک فناوریهای گوناگونی درحال برگزاری است که به انجام دقیقتر بازیها کمک میکنند. به گزارش فوربس، مسابقات جام جهانی به صنعتی چند میلیارد دلاری تبدیل شده که تماشاگران بسیاری را از سراسر جهان به خود اختصاص میدهد. در نتیجه عجیب نیست که توجه اهالی فناوری نیز به این رویداد پرطرفدار جلب شود. در مسابقات پیشین جام جهانی که در برزیل برگزار شد برای نخستین بار «فناوری خط دروازه»
(Goal-line technology) مورد استفاده قرار گرفت. فناوری خط دروازه یک مکانیسم الکترونیکی برای تشخیص عبور کامل توپ از خط دروازه است که با کمک دستگاههای الکترونیکی برای کمک به داوران استفاده میشود. در مسابقات جام جهانی امسال، فناوری نقش قابل توجهی بر عهده دارد.
کمک داور ویدیویی
«کمک داور ویدیویی»(VAR) نوعی کمک داور است که تصمیمات داور را با استفاده از فیلم بازی و یک هدست برای برقراری ارتباط بررسی میکند. استفاده از داوران ویدیویی در مسابقات راگبی، تنیس، «لیگ ملی فوتبال آمریکایی»(NFL) و حتی کریکت نتایج موفقیتآمیزی داشته است اما امسال برای نخستین بار در جریان بازیهای جام جهانی 2018 روسیه مورد استفاده قرار گرفته تا دقت و درستی نتایج این مسابقات جهانی را تضمین کند. ایده استفاده از این فناوری ساده است. داور برای بررسی بهتر، موقعیتهای بازی مانند گل، پنالتی و تشخیص در دادن کارت زرد یا قرمز را به کمک داور ویدیویی ارجاع میدهد. این فناوری در چندین رقابت ازجمله مسابقات فیفا مورد آزمایش قرار گرفت اما با مخالفتهای گوناگونی مواجه شد. ازجمله اینکه برخی VAR را به بازسازی یا حذف برخی قسمتهای بازی متهم کردند اما این نظرات، فیفا را از به کار بردن آن باز نداشته است. در طول بازیهای امسال یک مجموعه از کمک داوران ویدیویی متشکل از یک کمک داور ویدیویی، 3 دستیار و 4 متصدی پخش در «اتاق پخش ویدیو»(VOR) واقع در «مرکز پخش بینالمللی مسکو»(IBC) قرار دارند. این مجموعه از تصاویر 33دوربین پوششدهنده بازی استفاده میکند همچنین امکان دسترسی اختصاصی به دو دوربین مخصوص آفساید را دارد. احتمالا VAR جالبترین نوع فناوری به کار رفته در جام جهانی خواهد بود.
ویدیوهای وضوح بسیار بالا
به نظر میرسد هر دوره از مسابقات جام جهانی با ورود یک فناوری پخش جدید همراه است. در مسابقات امسال نیز از یک «تلویزیون وضوح بسیار بالا»(UHD) با وضوح 4K استفاده میشود. این فناوری، قالبی پیشنهادی برای ویدیوی دیجیتال است که از سوی آزمایشگاههای تحقیقاتی دانش و تکنولوژی «اناچکی»(NHK) مطرح شد. تفکیکپذیری آن حدود 16برابر پیکسلهای تلویزیون وضوح بالاست که آن را تقریبا با سطح جزییات «آیمکس» یکی میکند. «آیمکس» دارای ظرفیت ضبط و نمایش تصاویر با اندازه و وضوح بسیار بیشتری نسبت به سیستمهای سنتی و قدیمی فیلم است. مدلهای آزمایشی این نسخه در جام جهانی 2014 برزیل نیز حضور داشتند اما این نخستین بار است که این فناوری در دسترس گزارشگران بازی قرار میگیرد.
سیستمهای رد یابی و اجرایی الکترونیکی
یکی دیگر از نوآوریهای فیفا برای جام جهانی امسال «سیستمهای ردیابی و اجرایی الکترونیکی»(EPTS) است. این سیستم یک تبلت را شامل میشود که برای مربیان همه تیمها امکان دسترسی به آمار بازیکنان و فیلمهای ویدیویی را در زمان واقعی فراهم میکند. به هر تیم 3 تبلت داده میشود که یکی از آنها برای تحلیلگر حاضر در جایگاه تماشاگران، دیگری برای تحلیلگر روی نیمکت و سومی برای گروه پزشکی است. فیلم بازی با یک تاخیر 30ثانیهیی، اطلاعاتی مانند دادههای موقعیتی هر بازیکن، عبور، فشار، سرعت و مقابلهها را ارائه میدهد. این فناوری با سیستمهای مبتنی بر دوربین و فناوری پوشیدنی کار میکند که در سال 2015 به تایید فیفا رسیده است. در جام جهانی، دادهها با دو دوربین ردیابی نوری واقع در جایگاه اصلی تماشاگران گردآوری میشوند و تیمها امکان دسترسی به دوربینهای تاکتیکی انتخاب شده را خواهند داشت.
اینترنت 5G
«نسل پنجم شبکه تلفن همراه» 5G استانداردهای پیشنهادی برای نسل جدید ارتباطات سیار است که پس از نسل چهارم شبکه تلفن همراه کنونی ارائه میشود. برنامهریزی طراحان این فناوری، افزایش سرعت اتصال اینترنت از سمت اپراتورها به میزان 20گیگابیت و افزایش ظرفیت بیشتر نسبت به نسل چهارم است. تصمیم برگزارکنندگان جام جهانی برای به کار بردن این فناوری کمی زودتر از موعد صورت گرفته است اما آنها تصمیم دارند، نسل پنجم اینترنت را به صورت آزمایشی در طول این مسابقات مورد استفاده قرار دهند. انتظار میرود اینترنت 5G در سال 2019 در دسترس قرار گیرد و سرعت بیشتر، ظرفیت بالاتر و تاخیر کمتری را به همراه داشته باشد. اینترنت 5G امکان اتصال بهتر را برای هواداران حاضر در استادیوم فراهم میکند.
توپ تلستار آدیداس
شرکت آدیداس از سال 1970 توپ رسمی همه مسابقات جام جهانی را تولید کرده است. در مسابقات امسال آدیداس از توپ جدید این شرکت موسوم به «تلستار 18»(Telstar 18)» رونمایی کرده و طراحی جدیدی ارائه داده است. گفته میشود این توپ جدید به بهبود عملکرد بازیکنان چه در استادیوم و چه در خیابان کمک خواهد کرد. جالبترین جنبه این طراحی، وجود یک تراشه «ارتباطات میداننزدیک» یا «انافسی»(NFC) است. انافسی، گونهیی وسیله ارتباطی بیسیم بین دو دستگاه مجاور است که در فاصلههای کوتاه(حداکثر چند سانتیمتر) کاربرد دارد. این فناوری امکان برقراری ارتباط با یک تلفن همراه هوشمند را برای توپ فراهم میکند. با وجود اینکه استفاده از تراشه انافسی برای نخستین بار در یک توپ فوتبال صورت گرفته شاید راه را برای هوشمندتر شدن نسخههای آینده این فناوری هموار کند.