در حسرت نفت گران‌تر

گروه گوناگون| حالا از روزهایی که نفت به چهل دلار رسیده بود گذشته و نفت برنت به دو برابر آن رسیده است. اما هنوز بسیاری از کشورهای صادرکننده نفت نیاز دارند که برای عبور از بحران‌های اقتصادی یا حداقل برای اینکه بتوانند بودجه سالانه‌شان را تامین کنند، نفت را به قیمت بالاتری بفروشند.

اما قیمت جهانی نفت در اوپک، پایین‌تر از قیمت مدنظر برخی کشورها است. گزارش بلومبرگ حاکی از این است که کشور ونزوئلا برای اینکه بتواند امور کشور را اداره کند نیاز دارد قیمت نفت به 223 دلار برسد. از طرفی ایران بودجه کشورش را روی نفت 68دلاری بسته و این در حالی‌است که قیمت نفت برنت در ماه‌های گذشته 74 دلار بوده است.  با این حال ایران و ونزوئلا دو متحد استراتژیک برای افزایش قیمت نفت هستند.

این در حالی‌است که عربستان‌سعودی همراه با سیاست‌های امریکا در منطقه، در تلاش برای کنترل قیمت نفت اوپک است.  فاصله قیمت نفت اوپک و نیار برخی کشورهای صادرکننده نفت، بسیار فاحش است. به‌طوری‌که قیمت نفت اوپک 74 دلار بوده و کشوری مثل ونزوئلا نیاز به نفت 223 دلاری و لیبی نیاز به فروش نفت با قیمت 132 دلار دارد.

درحالی که سیاست‌های نفتی ایران و عربستان معمولا در تضاد با هم است، اردیبهشت امسال روسیه و عربستان برای کاهش تولید نفت به توافق رسیدند و این کاهش تولید، باعث افزایش قیمت نفت خواهد شد که ایران وونزوئلا نیز موافق آن هستند. اما طی چند روز گذشته روسیه و عربستان برای افزایش تولید نفت به توافق رسیده‌اند. این موضوع باعث کاهش قیمت جهانی نفت خواهد شد.  متوسط وزنی قیمت سبد نفت اوپک در سال 92، 106 دلار در هر بشکه و دقیقا معادل قیمتی بوده که برای پوشش بودجه متوسط مورد نیاز کشورهای عضو این سازمان لازم بوده است. اما قیمت نفت از همان زمان روندی رو به کاهش داشته است.

براساس اطلاعات و آمار به دست آمده از اقتصاددانان و تحلیلگران صنعت نفت، هفت کشور عضو اوپک ازجمله عراق، ایران و نیجریه، اکنون به قیمتی خیلی بیشتر از قیمت فعلی نفت نیاز دارند تا دچار کسری بودجه نشوند.

نیاز کشورها از جمله ایران به پول نفت، شاید بیشتر از چیزی باشد که در این گزارش مطرح شده، اما باتوجه به سیاست‌های اقتصاد ریاضتی، بودجه روی نفتی با قیمت کمتر بسته شده است. به عنوان مثال ایران که در سال 92 بودجه‌اش را نفت 106 دلاری تنظیم کرده بود، در سال 97 بودجه را با نفت 68دلاری تنظیم کرده است. در حال حاضر کشور آنگولا نیز نیاز به فروش نفت با قیمت 105 دلار دارد که باتوجه به قیمت فعلی نفت برنت، دست‌نیافتنی به نظر می‌رسد.

در حالی که نشست فصلی اوپک تا چند وقت دیگر برگزار می‌شود و روسیه و عربستان برای افزایش تولید نفت و به تبع آن کاهش قیمت به توافق رسیده‌اند، وزارت نفت ایران به توافق در اوپک درباره افزایش تولید تردید کرده و اعلام کرده که ایران و ونزوئلا مخالف افزایش تولید و کاهش قیمت نفت هستند.