گلایه‌های واردکنندگان از موانع گمرکی
حضور فرود عسگری رییس کل گمرک ایران در نشست دیروز کمیسیون مدیریت واردات اتاق ایران، فرصتی به واردکنندگان داد تا مشکلات و گلایه‌های خود از حوزه تحت امر عسگری را بی‌پرده با او در میان بگذارند. در این نشست واردکنندگان از بروکراسی روند قیمت‌گذاری کالاها، تاخیر در ترخیص و همچنین مسائل مربوط به کارشناسی گمرک انتقاد کردند. اعضای این کمیسیون در جریان این نشست با حضور مجتبی پورسیف معاون فنی و امور گمرکی این سازمان، معصومه آقاپور‌علیشاهی عضو هیات رییسه کمیسیون اقتصادی مجلس و مظفر علیخانی معاون خدمات فنی و بازرگانی اتاق ایران به بررسی مشکلات موجود در حوزه واردات کشور پرداختند. محمد جعفری رییس کمیسیون مدیریت واردات اتاق ایران با انتقاد از نگاه منفی به واردات کالا به کشور گفت: متاسفانه جوسازی‌ها به نحوی است که گویا واردکننده هم مانند قاچاقچی کار خلاف انجام می‌دهد در حالی که افراد حاضر در این جمع همگی جزو واردکنندگان شناسنامه‌دار و شفافی هستند و بخش عمده واردات آنها برای کمک به تولید و تامین مواد اولیه و کالاهای مورد نیاز خطوط تولید انجام می‌شود. جعفری در ادامه تصریح کرد: واردکنندگان علاوه بر مشکلاتی که در حوزه ارز و مبادلات بانکی در محیط بین‌الملل دارند، در حوزه امور گمرکی نیز با مسائلی مواجه هستند که هم از نظر مالی و هم از نظر زمانی هزینه‌های سنگینی به آنها تحمیل می‌کند.
در ادامه واردکنندگان حاضر در این نشست به بیان مشکلات خود پرداختند. نماینده واردکنندگان مکمل‌های دارویی با انتقاد از شیوه ارزش‌گذاری کالاهای وارداتی در گمرک گفت: در زمان ترخیص کالا، کارشناسان گمرک واردکننده را متهم می‌کنند که ارزش کالا را کمتر از میزان واقعی اظهار کرده و در آن سوی ماجرا کارشناسان وزارت بهداشت در زمان قیمت‌گذاری کالا ادعا می‌کنند، قیمت اظهار شده از سوی واردکننده بالا و غیرواقعی است. این واردکننده اظهار کرد: مشخص نیست در این وضعیت گمرک فقط به دنبال کسب درآمد است یا برای تسهیل امور نیز کاری انجام می‌دهد. همچنین عضو هیات‌مدیره مجمع واردات نیز با انتقاد از شیوه قیمت‌گذاری کالاهای وارداتی شیوه فعلی را خلاف قانون دانست و گفت: ما زورمان به متولیان امر نمی‌رسد که حقمان را بگیریم اما گمرک می‌تواند روندی در پیش بگیرد که مشکلات واردکنندگان در این حوزه رفع شود.
او ادامه داد: اینکه کارشناسان گمرک قیمت یک کالا را در سطح بازار ملاک قرار می‌دهند و با روش معکوس و کم کردن هزینه‌های قبلی، قیمت کالا را مشخص می‌کنند، بی‌اعتبار است. از دیگر سو عضو هیات‌مدیره انجمن لوازم‌خانگی، قاچاق لوازم‌خانگی را مشکل جدی این صنف برشمرد و با انتقاد از توقیف شدن لوازم‌خانگی قانونی به واسطه ظن قاچاق گفت: گمرک مرجع آپلود کردن شماره سریال لوازم‌خانگی وارداتی در سامانه است، اما اغلب این کار انجام نمی‌شود و تعزیرات کالا را قاچاق تلقی کرده و مشکلاتی برای فروشنده ایجاد می‌کند در حالی که این کالا از مجرای قانونی و با پرداخت تمام حقوق متعلقه وارد کشور شده و قاچاق نیست. این در حالی بود که عضو کمیسیون پوشاک مجمع واردات نیز در این نشست با اشاره به ممنوعیت ثبت‌سفارش و واردات 1339ردیف تعرفه‌یی تصریح کرد: این مساله مستقیما بیکاری چندین هزار نفر از واردکنندگان و نیروی کار بنگاه‌های اقتصادی آنها را بیکار می‌کند. او ادامه داد: برخی سفارش‌های مربوط به این ردیف‌های تعرفه‌یی نیز به صورت تعرفه‌یی وارد گمرک شده‌اند و امکان ترخیص آنها وجود ندارد و این مساله به بلاتکلیفی واردکنندگان دامن زده است.
از سوی دیگر نماینده انجمن واردات مواد غذایی نیز در این نشست گفت: یکی از الزامات واردات موارد غذایی این است که هر بار محموله‌های وارداتی وارد گمرک می‌شود باید توسط سازمان استاندارد و وزارت بهداشت آزمایش شوند که این مساله با توجه به فسادپذیر بودن این محموله‌ها گاهی مشکلات جبران‌ناپذیری برای واردکننده به همراه می‌آورد. در این میان نماینده کمیسیون سخت‌افزار مجمع واردات از رییس کل گمرک خواست با کسانی که برای انجام امور گمرکی واردکنندگان به دنبال ایجاد درآمد شخصی و اخذ رشوه و پول چایی هستند، برخورد کند. حاضران در این نشست بر اینکه همگی کم و بیش با این مشکل مواجه هستند و بدون دادن پول چایی موفق به انجام سریع کارهای خود نمی‌شوند، تاکید کردند. به گفته حاضران در نشست، متاسفانه فساد در این حوزه به حدی رسیده که اگر واردکننده‌یی کارهای خود را کاملا قانونی انجام دهد، اما پول چایی این افراد را ندهد باید مدت طولانی درگیر بروکراسی‌های گمرکی بماند. اعضا همچنین انتقادهایی نسبت به محدود شدن ارتباط واردکننده با کارشناسان گمرک داشتند و از مدیر کل گمرک خواستند با حذف واسطه‌ها، امکان تعامل با کارشناسان را فراهم کند. در پایان نایب‌رییس کمیسیون مدیریت واردات اتاق ایران اظهار کرد: عدم هماهنگی بین گمرک، بانک مرکزی و سامانه تجارت مشکلات زیادی برای واردکنندگان به همراه داشته است و از آنجایی که در این حوزه، گمرک مسوولیت اجرایی دارد از عسگری خواست به عنوان رییس‌کل گمرک پیشقدم شود و نقش هماهنگ‌کنندگی این رابطه را بر عهده بگیرد.
پس از اتمام اظهارنظر حاضران در این نشست، فرود عسگری رییس کل گمرک ایران به بیان توضیحاتی پرداخت و به مواردی از مسائل مورد انتقاد واردکنندگان پاسخ داد. رییس کل گمرک ایران گفت: در سال گذشته 57میلیارد دلار واردات انجام شده که از این میزان 35 تا 40درصد مربوط به واردات کالاهای اساسی و مواد اولیه مورد نیاز واحدهای تولیدی بوده که همگی بدون نیاز به ارزیاب و کارشناس از مسیر سبز وارد کشور شده‌اند. عسگری ادامه داد: برای بخشی از واردات که گفته می‌شود مشکلاتی در حوزه ارزش‌گذاری و ترخیص آن موجود دارد، مشکل اصلی به کارت‌های اجاره‌یی و یک‌بار مصرف مربوط می‌شود که بسیار رایج شده است. او با اشاره به اینکه اتاق بازرگانی در خط مقدم مقابله با این اتفاق قرار دارد، اظهار کرد: باید ریشه‌یابی شود که چرا تجار واقعی سعی می‌کنند خود را پشت کارت‌های یک‌بار مصرف مخفی کنند، گرچه ریشه بحث به جلوگیری از بدهی مالیاتی است. عسگری همچنین با اشاره به تخلفاتی که با استفاده از کارت‌های یک‌بار مصرف انجام می‌شود، گفت: استفاده از کارت‌های اجاره‌یی باعث شده از سال 95 تاکنون حدود 11هزار اظهارنامه بلاتکلیف داشته باشیم. از سوی دیگر مواردی دیده می‌شود، کالاهای اظهار شده با کارت یک‌بار مصرف از یک گمرک به گمرک دیگری ترانزیت می‌شود. او تاکید کرد: برای حل مشکلات بازرگانان شفاف و شناسنامه‌دار، ضروری است از بروز مشکل توسط کارت‌های یک‌بار مصرف جلوگیری شود. رییس کل گمرک درباره ظن قاچاق لوازم‌خانگی تصریح کرد: این احتمال وجود دارد که چند درصد از شماره سریال‌ها در سامانه آپلود نشود یا با خطا مواجه شود اما در 18 نقطه پرتردد گمرک هم فیبر نوری داریم و هم ارتباط ماهواره‌یی برقرار کرده‌ایم ضمن اینکه دسترسی گلوگاه‌ها و پاسگاه‌ها نیز به‌طور مرتب برقرار است. عسگری همچنین درباره ارزش‌گذاری کالاها در درب خروج گمرک گفت: ما برای همه کالاها بند «پ» را اجرا نمی‌کنیم بلکه اگر سوابق ترخیص این کالاها وجود داشته باشد ما آن را ملاک قرار می‌دهیم.
