ایران مقابل افزایش «رسمی» تولید نفت
ایلنا| مدیرکل سابق امور اوپک و روابط با مجامع انرژی وزارت نفت معتقد است: افزایش اثرگذاری کشور ما در اوپک تابعی از ظرفیت‌های تولید نفت و گاز و روابط بین‌المللی خواهد بود. طبعا اگر تحریم‌ها بر روابط بین‌المللی و تولید و صادرات نفت کشور اثر محدود‌کننده داشته باشد، اثرگذاری ایران در اوپک نیز تحت تاثیر قرار خواهد گرفت. وی گفت: احتمال سقوط قیمت‌های نفت وجود ندارد اما با تعهد عربستان، روسیه و امارات و غیره به افزایش تولید بعید است شاهد افزایش بیشتر قیمت‌ها باشیم.
مهدی عسلی در گفت‌وگو با ایلنا بیان می‌کند: «سقف تولید افزایش نیافت، زیرا که مصوبه اجلاس 174 اوپک ناظر بر تداوم توافق نوامبر 2016 تا آخر سال میلادی 2018 بود. تنها قرار شد، کاهش تولید واقعی اوپک نسبت به کاهش تولید هدف یعنی 1.2میلیون بشکه در روز نسبت به تولید اعضا در پاییز 2016 جبران شود. مطابق برآورد کمیته فنی و کمیته مشترک وزارتی اوپک -
غیر اوپک (JMMC) در ماه مه 2018 این کاهش حدود 152درصد میزان کاهش هدف معاهده نوامبر 2016 بود که تقریبا معادل 1.8 میلیون بشکه در روز می‌شود. مصوبه کنفرانس 174 تنها مقرر می‌کند که این تفاوت برای حفظ ثبات بازار نفت جبران شده و تولید نفت سازمان تا این حد افزایش یابد که در واقع بازگشت به کاهش تولید در حد هدف تعیین شده با پایبندی 100درصدی به مصوبه مزبور است.»
او در ادامه بیان کرده است: « با توجه به اینکه ایران قبلا مخالفت خود را با افزایش سقف تولید اوپک اعلام کرده بود مصالحه آخر لحظه‌یی وزیر نفت ایران و نیز مصوبه اجلاس 174 نشان می‌دهد که تیم دیپلماسی ایران موفق عمل کرده و توانسته است شرایط ایران را حتی‌الامکان پیش ببرد و از افزایش سقف رسمی تولید جلوگیری کند. در طرف مقابل عربستان هم موفق شد که مصوبه افزایش تولید واقعی تا حد بازگشت به پایبندی 100درصدی به میزان کاهش تولید توافق توامبر 2016 را به تصویب اجلاس برساند.»
او در خصوص آینده ایران در تصمیمات اوپک نیز گفته است: «ایران همواره امکان اثرگذاری بر اوپک را حفظ کرده و خواهد کرد. با این حال باید توجه کرد که اصولا اثرگذاری یک کشور عضو در سازمان بین دولتی مانند اوپک تا حدود زیادی تابعی از حجم تولید نفت آن کشور و روابط بین‌المللی اوست. مقایسه نفوذ ایران در اوپک قبل از انقلاب که بالای 5 میلیون بشکه در روز تولید می‌کرد و روابط بین‌المللی کشور با دنیا و قدرت‌های بزرگ بدون تنش و مسالمت‌آمیز بود، با سال‌های گذشته که صادرات و تولید نفت ایران به دلیل تحریم بین‌المللی کاهش یافته و رابطه کشور با دنیا به دلیل قطعنامه تحریم‌ها تنزل یافته بود، این موضوع را به خوبی نشان می‌دهد. »
او در تحلیل نقش روسیه در توافق اخیر نیز گفته است: « طبعا روسیه منافع بلندمدت خود را در نزدیکی و همکاری با اوپک در نظر دارد و با توجه به روابط آن کشور با مراکز عمده سیاسی و اقتصادی دنیا از ابزار نفت و گاز در دیپلماسی انرژی و دیپلماسی عمومی خود بهره می‌برد. در حال حاضر موضوع اصلی سیاست خارجی روسیه ارتقای روابط سیاسی با غرب و به خصوص امریکا و لغو تحریم‌های کشورهای صنعتی علیه روسیه به دلیل الحاق شبه جزیره کریمه به آن کشور است. طبعا روسیه از ابزار نفت و گاز خود در پیشبرد سیاست خارجی استفاده می‌کند و روابط آن کشور با اوپک و ایران نیز در همین چارچوب بزرگ‌تر قابل تحلیل است. مواضع اخیر روسیه در هماهنگی با عربستان برای افزایش تولید نفت اوپک-
غیر اوپک را نیز باید در همین راستا و بهبود روابط آن کشور با امریکا و دنیای غرب دانست.»
او در تحلیل خود از روندی که قیمت‌ها دنبال خواهند کرد نیز گفته است: «برآوردهای میان‌مدت آژانس بین‌المللی انرژی و سایر موسسات نشان می‌دهد که ظرفیت‌های عرضه نفت در مجموع در حد افزایش تقاضا اضافه خواهد شد و بعید است در یکی، دو سال آینده فشارهای زیادی برای افزایش قیمت نفت وارد شود مگر اینکه بیش از 1.5میلیون بشکه نفت از بازار خارج شود که برای همین منظور هم مایلند تولید عربستان و دیگر کشورهای اوپک دارای مازاد ظرفیت تولید افزایش یابد تا قیمت‌ها کنترل شود. برخی کارشناسان اظهارنظر کرده‌اند که عربستان سعودی به دو دلیل علاقه‌مند به قیمت‌های بالای نفت است: اول؛ کسری بودجه دولت که بر اساس برآورد صندوق بین‌المللی پول موازنه آن به 87 دلار در هر بشکه نیاز خواهد داشت و دوم؛ ارزش سهام آرامکو که قرار است در بازارهای مالی ارائه شود و تابعی از قیمت‌های نفت است. عربستان و نیز روسیه در عین حال مایل بوده‌اند به امریکا نشان دهند که متوجه نگرانی او از افزایش بیشتر قیمت نفت هستند و به همین دلیل نیز هر دو با هماهنگی قبلی در کنفرانس اخیر اوپک خود را آماده و مصمم برای افزایش تولید و عرضه نفت به بازارهای جهانی نشان دادند. در عین حال عربستان بی‌علاقه نبود که با مخالفت ایران و برخی دیگر از کشورهای اوپک با پیشنهاد عربستان و روسیه برای افزایش تولید یک الی 1.5میلیون بشکه در روز تقصیر عدم افزایش عرضه نفت و در نتیجه افزایش زیاد قیمت‌ها را به گردن ایران، ونزوئلا و غیره انداخته و با فروش نفت خود در قیمت‌های بالا از هر دو نظر منتفع شود. خوشبختانه با دیپلماسی هوشمندانه ایران در کنفرانس اخیر اوپک این برنامه تا حدود زیادی خنثی شد و بنابراین هر چند احتمال سقوط قیمت‌های نفت وجود ندارد اما با تعهد عربستان، روسیه و امارات و غیره به افزایش تولید بعید است شاهد افزایش بیشتر قیمت‌ها باشیم. »
