نفیر بازار نفت از خطر ژئوپلیتیک

نخستین معاملات هفتگی طلای سیاه در مواجهه با فاکتورهای غیر هم‌سو

گروه انرژی| نادی صبوری|

بهای نفت خام دیروز 2 روند متفاوت را از سر گذراند. در ابتدای روز و در نخستین معاملات هفته جاری نگرانی از کاهش شدید تقاضا، بهای طلای سیاه را حدود 1 درصد کاهش داد. اما تکانه ژئوپلیتیکی پس از آنکه دونالد ترامپ اظهاراتی تهدیدآمیز را در مقابل سخنان حسن روحانی رییس‌جمهوری ایران مطرح کرد، به بازار نفت وارد آمد.

بهای نفت خام برنت دیروز در ابتدا با کاهش 10 سنتی به 72 دلار و 97 سنت رسید. این کاهش به دنبال آن رقم خورد که وزیران دارایی و روسای بانک مرکزی کشورهای گروه 20 بیانیه پایانی نشست خود را به هشدار در زمینه به خطر افتادن رشد اقتصادی جهان که در نتیجه تشدید تنش‌های تجاری قوت گرفته است، اختصاص دادند. این هشدار، بازار نفت خام را نگران کاهش قابل توجه در تقاضا کرده و روند قیمت را نزولی کرد.

بهای نفت خام وست تگزاس اینترمدیت در ساعت نخست معاملات دیروز 13 سنت یا 2 درصد کاهش داشته و به 68 دلار و 13

سنت رسید. به گزارش ایرنا وزیران دارایی و روسای بانک‌های مرکزی 20 قدرت برتر اقتصادی جهان عصر شنبه هفته جاری در پایان نشست این گروه در بوئنوس آیرس آرژانتین تصریح کردند که باید مذاکرات بیشتری برای جلوگیری از تشدید جنگ تجاری در جهان صورت گیرد، در غیر این صورت رشد اقتصادی جهان به خطر می‌افتد. آنها تاکید کردند: واقعیت اینکه رشد اقتصادی جهان خوب است و بیکاری به کمترین سطح در 10 سال گذشته رسیده، اما خطر کاهش این رشد در کوتاه‌مدت و بلندمدت زیاد است.

البته واکنش بازار نفت به این اظهارات، محدود و در حدود 1 الی 2 درصد بود؛ شاید یکی از دلایل این واکنش محدود به این باز می‌گشت که اساسا در روزهای اخیر چالش مهم بازار نفت «اختلالات در عرضه» بوده است. از زمان طرح امکان کاسته شدن قابل توجهی از حجم عرضه نفت خام ایران، سومین تولیدکننده نفت خام اوپک، سایه ترس از کمبود عرضه بر بازار افتاده است. این وقتی معنا دار‌تر می‌شود که در کنار اختلالات عرضه از سوی لیبی و نیجریه و موضوع تحریم نفتی ونزوئلا نیز قرار بگیرد.

در اواسط ظهر روز گذشته، بازار به خوبی ثابت کرد که آنچه واقعا به آن اهمیت می‌دهد موضوع آینده عرضه نفت خام «ایران» است. به دنبال فضای ایجاد شده پیرامون اظهارات رؤسای جمهور ایران و ایالات متحده که جملاتی تهدیدآمیز را خطاب به کشور مقابل مطرح کرده بودند، بهای نفت خام برنت 95 سنت افزایش یافت. واکنش بازار نفت به این اظهارات به قدری شدید بود که بلافاصله در کنار خبر اصلی بلومبرگ در خصوص فضای میان ایران و امریکا قرار گرفت. بلومبرگ نوشت که بهای نفت خام به دنبال تنش فزاینده میان ایران و ایالات متحده، در جهت عکس نگرانی‌اش از تاثیر منفی جنگ تجاری بر رشد اقتصادی جهان حرکت کرده و افزایش یافت.

بهای نفت خام برنت در راستای همین ماجرا به 74 دلار و 4 سنت رسید. محموله‌های تحویل سپتامبر وست تگزاس اینترمدیت نیز با 67 سنت افزایش به 68 دلار و 93 سنت در هر بشکه رسیدند. دونالد ترامپ رییس‌جمهوری ایالات متحده صبح دیروز در اکانت توییتر خود خطاب به رییس‌جمهوری ایران با حروف «بزرگ» نوشت که تهدید دوباره امریکا تبعاتی خارج از تصور خواهد داشت. توقف یکی از پروژه‌های نفتی شرکت توتال در دریای شمال نیز به ترس از اختلالات عرضه در روز گذشته دامن زد. هری چیلینگوریان استراتژیست بازار نفت در بانک بی‌ان پی پاریباس می‌گوید: «بازار نفت خام با ترکیبی از عوامل مختلف مواجه است که بیشتر به سوی صعودی بودن سیر می‌کنند. از جمله آنها تشدید لفاظی میان ایران و ایالات متحده محسوب می‌شود که خطر ژئوپلیتیک را افزایش می‌دهد.»

او اضافه کرده است که اعتصابات در تاسیسات نفتی توتال در دریای شمال نیز به این حالت صعودی بازار نفت خام دامن زده است. بلومبرگ نوشته است که مواضع مطرح شده در نشست گروه 20 توانست طیفی از مخاطرات عرضه را از لیبی و ونزوئلا تا ایران خنثی کند. این خبرگزاری واکنش روز گذشته بازار نفت به لفاظی روئسای جمهور ایران و ایالات متحده را به نوعی، ادامه واکنش بازار به تهدید مبنی بر بسته شدن تنگه هرمز، مهم‌ترین گلوگاه انتقال نفت جهان تلقی کرده است. حسن روحانی رییس‌جمهوری ایران 13 تیر ماه به صورت تلویحی از امکان ایران برای بستن تنگه هرمز صحبت کرده بود. در آن روز واکنش بازار آنقدر شدید نبود. طبق داده‌های اداره اطلاعات انرژی امریکا در سال 2016 روزانه 18.5 میلیون بشکه نفت خام از تنگه عبور داده شده و بخش مهمی از تبادلات LNG دنیا نیز از آن نقطه انجام می‌شود. وله هانسن، مدیر استراتژی کالا در ساکسو بانک در این زمینه می‌گوید: «به‌طور قطع محیط فعلی بازار شما را به فروش نفت خام در بورس ترغیب نمی‌کند» او اما در خصوص واکنش بازار به لفاظی میان ایران و امریکا عنوان کرده است: «بازار نفت خام عجالتا این موضوع را جنگ کلمات و چیزی که بعید است بتواند به صورت فیزیکی مانع اخلال عرضه نفت خام شود

در نظر گرفته است».